plaatselijke schoolcommissies en aan de
leden van de gemeenteraden en secretaris
sen, 'die in de zaak belang mogten stellen'.
Twee punten legt de schoolopziener zijn
gehoor voor. In de eerste plaats het pro
bleem van de vaststelling welke kinderen
in aanmerking zouden komen voor het ont
vangen van een premie en van de verde
ling van het beschikbare bedrag. Het blijkt
namelijk dat de denkbeelden van de hoofd
onderwijzers in het district over wat als
getrouw schoolbezoek is aan te merken,
nogal uiteen lopen. Men komt tot de vol
gende formulering: 'Vooreerst, dat tot het
ontvangen van premiën (iedere premie
steeds met een getuigschrift gepaard) uit
sluitend kinderen van mingegoede ouders
in aanmerking kunnen komen; ten andere,
dat geene premiën aan kinderen, die meer
dan 10, en geene getuigschriften aan kinde
ren die meer dan 20 malen in het jaar de
school hadden verzuimd, zouden worden
uitgereikt'. Het voorstel voor de hoogte van
de premie is drie gulden. Voor de gemeente
Kapelle is uit de provinciale pot een
bedrag van achttien gulden beschikbaar.
Het tweede punt waarmede de schoolopzie
ner het schoolverzuim, dat zich gedurende
de zomerperiode in ernstige mate voordoet,
te lijf wil gaan, is het aanpassen van de
schooltijden. Hij verstaat hieronder het
halijaar van april tot en met september als
de kinderen veldarbeid moeten verrichten.
De schooltijden voor de drie klassen waar
uit de school is samengesteld, moeten hier
toe drastisch worden gewijzigd. In plaats
van de bestaande regeling waarin de drie
klassen gelijktijdig gedurende vijf uur per
dag onderwijs krijgen, moet dit worden
gesplitst. De hoogste klasse zal 's morgens
vroeg (van zes tot acht uur of van zeven tot
negen uur) twee uur les krijgen. Daarna is
voor deze kinderen het grootste deel van
de dag beschikbaar voor veldarbeid. De
laagste en de middelste klasse krijgen
respectievelijk van negen tot elf uur en
van twaalf tot twee uur les, of eventueel
gelijktijdig gedurende vier uur. In de
gedachtengang van de schoolopziener is
een belangrijk bijkomend voordeel dat
gedurende twee uur de onderwijzer zijn
aandacht enkel aan één klas kan wijden:
'Wanneer de onderwijzers zich, al is het ook
slechts gedurende twee uren, geheel kunnen
wijden aan de kinderen eener enkele klasse,
zullen deze ongetwijfeld veel meer baat bij
het onderwijs hebben, dan wanneer zij
gedurende vijf uren daags allen gezamen
lijk moeten onderwezen worden'
Daarnaast is een argument dat het beter
is dat de kinderen het hele jaar door mini
maal twee uur per dag les krijgen dan vijf
uur per dag uitsluitend gedurende het
winterhalfjaar. In het laatste geval zijn ze
na het zomerseizoen het eerder geleerde
weer grotendeels vergeten. Over de zwaar
dere belasting van de onderwijzer die uit
zijn voorstel voortvloeit zegt de schoolop
ziener: 'De meerdere schooluren, die daar
door ten laste der onderwijzers zouden
komen, zouden vergoed moeten worden,
hetzij door eene aan die vermeerdering geë-
venredigde geldelijke belooning, hetzij door
eene daaraan evenredige vacantie geduren
de de maand Augustus'.
Discussie in de gemeenteraad
In de vergadering van de gemeenteraad
van Kapelle van 23 mei 1873 wordt uitvoe
rig over het voorstel van de districtsschool
opziener gesproken. Naar de maatstaven
die tijdens de bijeenkomst in Goes zijn
vastgesteld komen negentien arbeiderskin
deren voor een premie over 1872 in aan
merking, elf van de school in Kapelle en
acht van de school in Biezelinge. Uit de
provinciale pot is 18,- beschikbaar, zodat
er om 57,- (19 x 3,-) te kunnen uitke
ren, 39,- voor rekening van de gemeente
komt. Dat is geen kleinigheid. De voorzit
ter van de raad, burgemeester P.J. van der
Mandere zegt nadrukkelijk 'dat het de
plicht der gemeentebesturen is om het
onderwijs in het algemeen en het getrouw
schoolgaan in het bijzonder zoveel mogelijk
te bevorderen, dat het uitreiken dier pre
miën een zeer geschikt middel is om dat
doel te helpen bereiken'.
Het college van burgemeester en wethou
ders blijkt evenwel niet eensgezind in zijn
opvattingen. Zo lezen we verderop in de
notulen van de vergadering: 'De heer
Meijaard verklaart zich tegen het voorstel
van burgemeester en wethouders, daar hij
21
