Van de consulent
Gezocht:
bedrijfskaartboekjes
archeologieGESCHIEDBEOEFENINGmonumentenwachtmonumentenzorgmuseastreektalen
Met zorg onderhouden
erfgoed: t Hof Nieuwlands
Rust in de Middelburgse
Polder
De omstandigheden veranderen,
maar het werk ging en gaat door. Dat
geldt onder meer voor de cursussen op
het terrein van de geschiedbeoefening.
Zo werd op zaterdag 9 maart in Hulst
de cursus 'Geschiedenis te kijk; het
verleden van oostelijk Zeeuws-
Vlaanderen' afgerond met een stads
wandeling. Daarmee is tegelijk (voor
lopig) een punt gezet achter een serie
van zes cursussen volgens een opzet
die zeer succesvol is gebleken. Wat als
experiment in 1997 in Zierikzee werd
begonnen, kon sindsdien in alle delen
van de provincie worden toegepast.
De Zeeuwse Volksuniversiteit (ZVU),
het consulentschap geschiedbeoefe
ning en andere partijen werkten
hierin eendrachtig samen.
compleet. Een kroon op het werk van
de initiatiefnemers en een felicitatie
aan het adres van het eerste bestuur
meer dan waard! In een volgende
aflevering van Zeeuws Erfgoed zullen
we ongetwijfeld kunnen horen van de
Thoolse plannen voor de toekomst.
Voor inlichtingen over de nieuwe
organisatie: Kees de Koning, Burg.
Versluijsstraat 34, 4698 AS
Oud-Vossemeer (tel. na 18.00 uur
0166-672872, e-mail: cpgdeko-
ning@hetnet.nl).
Het ging er in de laatste nieuws
brief van de Stichting Regionale
Geschiedbeoefening al even over:
2003 als nationaal Jaar van de
Boerderij. De aandacht die we hieraan
voorbereiding is het dan zover dat het
eerste exemplaar van een even nuttig
als schitterend boek kan worden
aangeboden aan de commissaris van
de koningin. Hij ontvangt dan de gids
Werken met Zeeuwse kaarten.
Handleiding bij het gebruik van oude
topografische kaarten. Die is, net als
eerdere gidsen, vooral bestemd voor
de amateur-onderzoeker van de
Zeeuwse geschiedenis en het Zeeuwse
landschap. Aan de hand van 34 kaar
ten (veelal in kleur) met toelichting
illustreren tal van deskundigen de
betekenis van de oude kaart als
onmisbaar hulpmiddel bij onderzoek.
De heemkundige organisaties in onze
provincie - met hun leden als de
belangrijkste gebruikers van de gids -
worden nadrukkelijk bij de presenta
tie betrokken. U bent van harte wel
kom bij deze feestelijke gebeurtenis in
de Aula van de Zeeuwse Bibliotheek
in Middelburg. Wij vragen u alleen
zich vooraf even telefonisch op te
geven (zie agenda).
Op veel Zeeuwse boerderijen
werden ze vroeger gebruikt: boekjes,
vaak niet groter dan een schoolschrift,
waarin in de vorm van een aantal -
vaak ingekleurde - plattegronden het
complete bedrijf in beeld is gebracht.
De al even succesvolle cursus
'Wonen in een monumentenpand/in
een monumentenstad (Middelburg)'
werd ook afgerond. Na drie rondes
Middelburg zal deze cursus 'Wonen
in een monumentenpand' in het
komende najaar waarschijnlijk wor
den georganiseerd in Zierikzee en
gewijd aan Schouwen-Duiveland, in
het bijzonder aan Zierikzee.
Belangstellenden daarvoor kunnen
zich nu alvast aanmelden bij de ZVU
(tel. 0118-634800).
Wanneer u dit leest, heeft er in het
Thoolse Sint-Annaland een opmerke
lijke gebeurtenis plaatsgehad. Daar
werd op 25 april een heemkundekring
voor het eiland Tholen opgericht.
Met deze oprichting is de heemkundi
ge kaart van Zeeland dan eindelijk
in Zeeland gaan besteden, wordt
gecoördineerd door een provinciale
werkgroep waarin de SCEZ het voor
touw heeft genomen. Die werkgroep
houdt zich zeer aanbevolen voor
suggesties. Tot nu toe stroomden die
nog niet binnen. Via het secretariaat
(Aafke Manni-Bij de Vaate, SCEZ,
postbus 49, 4330 AA Middelburg, tel.
0118-670870, e-mail: info@scez.nl)
kunt u ons uw ideeën doen toe
komen. Over één onderdeel van de
activiteiten - het opsporen en eventu
eel exposeren van de voor Zeeland
typerende bedrijfskaartboekjes - valt
hierna het een en ander te lezen.
Tenslotte de aankondiging van een
zeer bijzondere gebeurtenis die op
dinsdag 11 juni om 14.00 uur zal
plaatsvinden. Na enkele jaren van
Ze heten soms meetboek, ook wel
veldboek. Meestal vervaardigd door
een landmeter; de meeste sober,
enkele rijk versierd; meestal 19de -
eeuws, maar soms zijn ze ouder.
Het eerste kaartje is doorgaans een
van het erf en de gebouwen daar;
de kaartjes die volgen tonen alle tot
het bedrijf behorende landerijen.
Daarvan staat in elk geval nauwkeurig
de effectieve oppervlakte ('maiens' en
'zaaiens' of 'ploegens') aangegeven.
Op basis van deze kaartjes berekende
de boer de stuklonen en plande hij de
vruchtwisseling.
Omdat het om 'gebruiksvoorwerpen'
ging, zijn maar weinig van de boekjes
in archieven terechtgekomen. Des te
meer, zo is de verwachting, bevinden
er zich in particuliere handen.
Zeeuws Erfgoed 8
