Monumentenzorg in de
praktijk: de kribben van
Valkenisse
7
Als deze Zeeuws Erfgoed verschijnt is Rijkswater
staat nog volop bezig met fysieke beschermingsmaat
regelen van het natuurmonument het Schor van
Waarde en het daarbij gelegen, in 1682 verdronken
dorp Valkenisse. Er worden ter plaatse twee 'kribben'
aangelegd om de erosie van schor en voorliggend slik
tegen te gaan. De kribben zijn stenen strekdammen met
een gemiddelde hoogte van 2,5 meter en een lengte van
600 tot 800 meter. Men verwacht dat door de
aanwezigheid van de kribben aan weerszijden van het
verdronken dorp niet alleen de erosie zal stoppen, maar
dat ook het slik wordt opgehoogd tot de dammen
grotendeels onzichtbaar worden. De resten van
Valkenisse verdwijnen dus eveneens onder een laag slib,
zo is de bedoeling.
De aanleg vormt een extra project binnen het
natuurcompensatieprogramma Westerschelde, waarin
natuurontwikkeling wordt gecombineerd met behoud
van lokale cultuurwaarden. De kribben zullen naar
verwachting voorjaar 2003 klaar zijn.
Reconstructie (door B. Oele)
van de kerk van Valkenisse.
Verdronken landen
van Rilland en
Saeftinghemidden
17de eeuw Visscher-
Ro mankaart).
Schatgraversputten in
Valkenisse, 1999.
Stichting CAIRN bezig om de collectie luchtfoto's te
behouden en toegankelijk te maken. Blijkens een kort
vooronderzoek zijn er resten van verdronken dorpen
zichtbaar op een aantal van deze foto's.
Veldonderzoek
Het archeologisch veldonderzoek kan door de SCEZ
op verschillende manieren uitgevoerd worden. Het zal
voornamelijk bestaan uit verkennend onderzoek door
middel van boringen en veldkartering. Bij deze vorm
van onderzoek wordt met name ondersteuning en hulp
gevraagd van amateur-archeologen. Het uit te voeren
veldonderzoek zal met name gericht zijn op de volgende
aspecten:
- Het begrenzen en waarderen van bekende ARCHIS-
vindplaatsen van verdronken dorpen, zodat deze
vindplaatsen met een waardebepaling op de
Archeologische MonumentenKaart (AMK) opgenomen
kunnen worden (ARCHIS is de landelijke
archeologische database, beheerd door de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB)).
- Het nader begrenzen van AMK-terreinen van
verdronken dorpen, waarvan slechts een deel
(kerkfundering, kerkhof enz.) op de AMK staat.
- Inventarisatie en begrenzing van terreinen waarin
resten van verdronken dorpen worden vermoed op
grond van het historisch en luchtfoto-onderzoek;
aansluitend waardering voor opname op de AMK.
- Inventarisatie van terreinen die bij toeval ontdekt
worden, begrenzing van de omvang van de aanwezige
resten en waardering voor de AMK.
Door toevalsvondsten beschikken we op dit moment
over nieuwe gegevens voor de ligging van vermoedelijk
Koudekerke in West Zeeuws-Vlaanderen, Vinninghe
op Zuid-Beveland en Edekinge op Noord-Beveland.
Grensoverschrijdend project
'Verdwenen cultuurlandschappen'
Naast het door de SCEZ in het kader van het project
uit te voeren onderzoek wordt er in de provincie door
diverse archeologische adviesbureaus en bedrijven
rif.
