Even voorstellen De mens achter de wachter
De Monumentenwacht;
wat doet zij zoal?
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENING MONUMENTENWACHT MUSEA
In de voorgaande nummers van Zeeuws Erfgoed is
de Monumentenwacht ingegaan op het belang van het
regelmatig uitvoeren van bouwkundige inspecties aan
monumentale en historische bouwwerken.
Het leek ons deze keer een goed idee om u voor te stellen
aan de Monumentenwacht en haar wachters, de personen
die de bouwkundige inspecties daadwerkelijk verrichten,
ook wel 'de ogen en de oren' van de Monumentenzorg
genoemd. Wellicht heeft u als monumenteneigenaar wel
eens een van hen ontmoet.
Voorafgaand aan dit voorstellen nog een aantal cijfers en
getallen in het kort.
- Het bestand van de Monumentenwacht telt
momenteel circa 880 objecten verspreid over de
hele provincie Zeeland. Zeeland bezit binnen haar
provinciale grenzen circa 3300 monumentale
gebouwen en andersoortige bouwwerken;
- Het aantal goed opgeleide en op een adequate wijze
toegeruste wachters bedraagt 8;
- Dagelijks gaan 4 ploegen voorzien van een volledig
daartoe uitgeruste inspectiebus op pad;
- De Monumentenwacht onderhoudt contacten met
collega-wachten in het land en in Vlaanderen;
- De Monumentenwacht is aangesloten bij de Federatie
Monumentenwacht Nederland. Deze overkoepelende
federatie onderhoudt nauwe contacten met de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg in Zeist.
Allerlei soorten en maten monumenten zijn in het
abonneebestand van de SCEZ opgenomen. Grote,
complexe gebouwen maar ook een eenvoudige stoeppaal.
Een heel gevarieerd bestand dus. Het werk van de
Monumentenwacht biedt zóveel afwisseling dat elke dag
weer anders is.
Het begint al met het maken van de afspraken voor een
inspectie. De ene dag is het voor een aantal kleine
woonhuizen, de andere dag voor een kerkgebouw waarin
je letterlijk voor langere tijd kunt verdwalen. Ook de
eigenlijke inspectie is steeds verschillend. Bij het kleinere
woonhuis kan volstaan worden met het gebruik van een
korte ladder, terwijl bij het kerkgebouw het hele arsenaal
van ladders op de inspectiebus gebruikt moet worden.
Daarbij zijn de te verrichten werkzaamheden heel
wisselend.
Na aankomst wordt in een gesprek met de contactpersoon
of eigenaar gevraagd naar de eventuele veranderingen/
gebreken die de gebruiker de laatste tijd zijn opgevallen
aan zijn monument. Dit kan voor de Monumentenwacht
al een indicatie zijn waar mogelijke problemen opgetreden
zijn of op termijn kunnen ontstaan.
Vervolgens vindt de reguliere inspectie van het object
plaats, waarvan de bevindingen na afloop met de eigenaar
doorgesproken worden. Deze worden later in een rapport
verwerkt. Een inspectie waarbij diverse - onverwachte -
ernstige problemen geconstateerd worden, kan voor een
eigenaar soms erg teleurstellend zijn. Aan de wachters
de taak om handreikingen en suggesties te doen om het
onderhoud gefaseerd uit te voeren of om andere
werkzaamheden zo mogelijk (verantwoord) uit te stellen.
Ook objecten waaraan gericht en planmatig onderhoud
uitgevoerd wordt, zitten in het onderhoudsbestand.
Hier verloopt het gesprek meestal erg vlot en beperkt
het zich tot het geven van een advies over de
onderhoudstermijnen. Het geeft de wachters ook veel
voldoening dat zij met hun werk de eigenaren
ondersteunen in het onderhoud van hun kostbare
monument en dit kunnen behouden voor de toekomst.
Zeeuws Erfgoed 12
