PUBLICATIES
Boeken en
eenmalige uitgaven
CD-Rom over
verdedigingslinies
Zeeuwsch-Vlaanderen
Rinus Anthonisse, 50 jaar geleden
50 jaar verder. Februariramp 1953
(Abcoude 2002), 160 pag.
De zee neemt en de zee geeft,
daar weten de bewoners in de
Nederlandse Delta alles van.
Mensen hebben zich in dit gebied
altijd tegen het water verdedigd.
De dijken hebben ook altijd hun
aandacht gehad. De storm in de
nacht van op 31 januari en 1
februari 1953 kwam echter als een
dief in de nacht. Het antwoord
werd het Deltaplan. Dit alles
behandelt Anthonisse in een mooi
vormgegeven lees- en kijkboek.
Henk Baas e.a. (red.), Landschap
in archieven. [Themanummer van
het] HistoGseh-Geografisch
Tijdschrift 20 (2002) 3, 160 pag.
Ter gelegenheid van het 200-jarig
bestaan van het Algemeen
Rijksarchief, vanaf vorig jaar
Het Nationaal Archief geheten,
verscheen een bundel van 31 korte
artikelen. Het zijn voorbeelden van
onderzoek waarbij archiefbronnen
onmisbaar zijn voor het ontrafelen
van de geschiedenis van het land
schap. Zeeland komt in drie
artikelen aan bod. Frans Beekman
gebruikt oude prentbriefkaarten
van de Schouwse duinen; Adrie de
Kraker vond een bestek voor de
aanleg van een Spaanse fortenlinie
bij Axel; en Aad de Klerk ontleent
aan een dossier gegevens over de
wegbeplanting op het 18de-eeuwse
Walcheren.
M.P. Dieleman, Roos Doorn;
een Heerenhuis en tuin met sprink
(Middelburg 2002), 115 pag. In
een ruim geïllustreerd boekje doet
M.P. Dieleman verslag van zijn
naspeuringen naar de ruim 200
jaar omspannende historie van het
huis Roos Doorn, begonnen als
eenvoudig 'speelhof aan de
Middelburgse Noordsingel. Ook
de kleurrijke geschiedenis van de
bewoners, onder wie enkele
bekende Zeeuwen (jhr. J.H.
Schorer, jhr. F.C. de Jonge en
C.F. de Jonge), komt aan bod.
Cor Heijkoop, Phoenix-caissons.
Drijvende kolossen voor vrede en vei
ligheid. Het gebruik van Phoenix-
caissons bij het dijkherstel in
Zeeland, 1945-1953 (Middelburg
2002), 103 pag. Bij de ontwikke
ling van een kunstmatige haven
aan de Franse kust, het dijkherstel
op Walcheren in 1944-1946, het
dichten van de stroomgaten op
Schouwen-Duiveland in 1953 en
het uitvoeren van de Deltawerken
werden caissons gebruikt, de
zogenaamde Phoenix-caissons.
In deze publicatie wordt uitgelegd
hoe deze drijvende kolossen
werden ingezet.
Tonny van Kemseke, Het
Liefdehuis Hulst, 1861-1969. Aan
liefde en barmhartigheid door de
Hulstenaren gewijd, (Hulst 2002),
360 pag. Het Liefdehuis in Hulst
werd in 1859 gebouwd en groeide
uit van een opvanghuis voor wezen
en ouden van dagen tot een
volwaardig ziekenhuis en gasthuis
voor ouderen. Vele duizenden
mensen zijn er verzorgd en
honderden hebben er gewerkt.
De geschiedenis werd geschreven
na raadpleging van het archief van
het Liefdehuis, dat na de publicatie
van het boek is overgebracht naar
het Gemeentearchief Hulst.
A.R. Koppejan, Sturen en turen.
De laatste beurtschippers van
Zeeland (Vlissingen 2002), 384
pag. De auteur speurde naar
gegevens over de beurtvaart,
de enthousiaste verhalen van
schippers, schippersknechten, hun
familieleden en schipperskinderen
over de vaart, de handel, de
schepen en het leven aan boord en
verwerkte zijn uitvoerige docu
mentatie tot een bijzondere publi
catie.
Ko Koster, 75 jaar Transport in
Zeeland en omstreken van 1925
2000 (deel 4) (Kruiningen 2002),
320 pag. Door middel van honder
den foto's wordt het transport in
Zeeland in beeld gebracht. Het
materiaal werd in de loop van de
tijd steeds groter, breder, hoger en
langer; er kwam meer aandacht
voor de veiligheid van het vervoer.
De techniek en de infrastructuur
zorgden voor vele veranderingen.
Jan J.B. Kuipers en Peter Sijnke,
Van obelisk tot oorlogsgraf. Kleine
monumenten en ornamenten in
Zeeland, deel 2 (Middelburg:
Provincie Zeeland, 2002). Laatste
deel van een tweeluik door deze
auteurs over kleine monumenten,
in de cultuurhistorische reeks van
de Provincie Zeeland. Kuipers
behandelt monumentjes van over-
heden en bestuur, maritieme zaken
en waterstaat, wetenschap en
cultuur; Sijnke neemt de
onderwerpen handel en nijverheid,
oorlogsmonumenten en funeraire
gedenktekens voor zijn rekening.
Het eerste deel van het tweeluik,
Van schandsteen tot straatkapel,
is al herdrukt.
Frank Poorthuis (samenstelling),
Balkenende (Amsterdam 2002),
127 pag. In deel 1 van de serie
Luis in de pels een reeks
journalistieke publicaties van
de Volkskrant, staat de Zeeuwse
CDA-politicus Jan Peter
Balkenende centraal. Na de
bijzondere gebeurtenissen dit jaar
werd hij in juli minister-president.
Het boekje behandelt zijn levens
loop, zijn bliksemcarrière, zijn
ideeën en beloften, zijn uitstraling,
zijn critici en zijn volgelingen.
Hans Sakkers en Johan den
Hollander, Het verhaal van een
Westerschelde (Meliskerke 2002),
40 pag. Op de Vlissingse wind-
orgelbunker staat een betonnen
paal van de Mijnenuitkijkdienst.
Hoewel er bij het Centraal
Archievendepot van Defensie in
Rijswijk en het Instituut voor
Maritieme Historie in Den Haag
geen gegevens bekend waren
hebben de auteurs toch informatie
kunnen verzamelen over dit
typische object.
Kees Slager, Hier was eens Capelle
(Vlissingen 2002), 128 pag. Het
eerste deel in de reeks
'Ooggetuigen van de 20ste eeuw',
is een portret van het Duivelandse
gehucht Capelle, ooit zelfs een echt
dorp met een eigen kerk, en de
ondergang ervan in 1953.
De overlevenden vertellen hun
verhaal, van de bijzondere gemeen
schap die zij vormden en van de
gebeurtenissen in februari 1953.
Ger A. van de Voorde en Mirjam
M. Bezemer-Witzand (red.), 75
jaar voetbalvereniging s.v. Oostburg
(Oostburg 2002), 76 pag. Het
jubileumboek van de voetbal
vereniging s.v. Oostburg is tot
stand gekomen door het uitpluizen
van notulen, kranten, clubbladen,
documenten, het zoeken naar
foto's en het voeren van vele
gesprekken met oud-spelers. De
fotografie en grafische begeleiding
van Ronny H.R. Rammeloo
hebben geleid tot een zeer verzorgd
jubileumboek.
Zeeland dichtersland; bloemlezing
(Stichting Achterland, Zeist 2002),
79 pag. Deze bloemlezing bevat 24
teksten over Zeeland, voorafgegaan
door een inleiding van Aad de
Klerk onder de titel 'Literaire
sporen in de slik; het Zeeuwse
landschap als inspiratiebron van
schrijvers en dichters' (pag. 7-21).
Annejet van der Zijl, Anna.
Het leven van Annie M. G. Schmidt
(Amsterdam 2002), 478 pag. Na
de publicaties van Doe nooit wat je
moeder zegt (1999) en Wacht maar
tot ik dood ben (2000) is dit boek
eigenlijk de echte biografie van de
bekende kinderboekenschrijfster,
die op 2 december 1909 in het
Zuid-Bevelandse Kapelle werd
geboren en daar ook haar jeugd
doorbracht.
Als deel van het Belvedere-
project 'Valorisering Staats-
Spaanse linies' heeft de
Provincie Zeeland een CD-rom
uitgegeven. Deze is bedoeld als
communicatiemiddel bij dit
project, dat de 'valorisering'
(het geven van een nieuwe
bestemming) aan de eeuwen-
o ude verdedigingslinies in
Zeeuwsch-Vlaanderen beoogt.
De animatie op de CD-rom
toont de geschiedenis van de in
hun oudste vorm uit de
Tachtigjarige Oorlog (1568
1648) daterende linies. Door de
linies op basis van hun waarde
als cultuurhistorisch erfgoed
opnieuw te ontwikkelen zullen
ze behouden kunnen blijven,
aldus het oogmerk van het
project. De ontwikkeling van
een voor de valorisering
gewenste ruimtelijke visie is in
handen van bureau H+N+S
landschap sarchitecten.
De verdedigingswerken worden
niet alleen gevormd door
bekende vestingplaatsen als
Sluis, Retranchement, Axel en
Hulst, maar ook door minder
bekende forten, schansen,
inundatiesluizen en liniedijken.
De CD-rom is te verkijgen via
de Provincie Zeeland, Marcel
van Wezel, postbus 165, 4330
AD Middelburg, tel. 0118
631088, mcw@zeeland.nl.
Zeeuws Erfgoed 20
