De oude werf van Arnemuiden
MONUMENTENZORG
Een monument behouden
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHT.
MUSEASTREEKTALEN
Een oude opname van
de werf van Meerman,
Arnemuiden
(foto Stichting Behoud
Hoogaars).
Noem de naam van de scheepswerf van Meerman
in Arnemuiden, en de ogen van de liefhebbers van het
Zeeuwse maritieme erfgoed beginnen te glimmen.
Deze werf, gesticht in 1763, is de oudste nog bestaande
scheepswerf in Zeeland, en werd bekend vanwege de vele
hoogaarzen die er zijn gebouwd. De Arnemuider hoogaars
was een uitgesproken stoer schip, dat zich door zijn
specifieke lijnenspel duidelijk onderscheidde van zijn
soortgenoten van andere werven.
Sinds 1984 is de werf buiten gebruik en sindsdien zijn
er geen of nauwelijks activiteiten geweest.
Het scheepsbouwhistorisch juweel in het hart van
Arnemuiden is echter waard behouden te blijven.
Recentelijk heeft de eigenaar, de heer Cees Meerman,
daarom besloten de werf aan de gemeente Middelburg
te verkopen, die op haar beurt de Stichting Behoud
Hoogaars (SBH) heeft gevraagd voor het beheer zorg
te dragen.
Hoe ziet dan de toekomst van zon werf eruit?
Het bouwen van hoogaarzen voor de visserij is allang
verleden tijd, en een stoffig museum moet het ook niet
worden. De SBH is daarom van plan op de werf het
onderhoud en de restauratie van traditionele houten
visserschepen te verwezenlijken, waarvan ze er zelf drie
in eigendom heeft.
Bij een restauratie komt nog heel wat kijken. Omdat er
met traditionele materialen en methodes wordt gewerkt
kost het relatief veel tijd en geld. Bovendien zijn er
weinig vaklui meer die nog de kennis in huis hebben
om dergelijke schepen te bouwen. Er moet dus uitgebreid
aan fondsenwerving worden gedaan; er moeten
sponsors worden gezocht die het maritiem erfgoed een
goed hart toedragen. Als dan het geld bij elkaar is wordt
het benodigde hout gekocht, dat in gezaagde stammen
wordt afgeleverd. En dan begint het echte werk.
Plank voor plank wordt het oude schip gedemonteerd,
worden nieuwe onderdelen pas gemaakt en weer
gemonteerd. IJzer en touwwerk volgen, en na verloop
van tijd krijgt het schip weer het uiterlijk zoals het
geweest moet zijn bij de eerste tewaterlating, vaak meer
dan honderd jaar eerder. Zo wordt dus zowel het ambacht
als het product vastgelegd voor de toekomst. Door de
werf op gezette tijden open te stellen voor publiek wordt
een bijdrage geleverd aan meer kennis en begrip voor de
manier waarop lang geleden de welvaart van Zeeland is
opgebouwd.
Bovendien is het voor de Stichting Behoud Hoogaars een
uitgelezen mogelijkheid om, na twaalf jaren ijveren voor
het erfgoed van de visserij, een eigen honk te krijgen waar
de ca. honderd vrijwilligers de mogelijkheid hebben elkaar
te ontmoeten en verder te werken aan het behoud van dit
stuk historie.
Het is te hopen dat de gemeente Middelburg, de
Stichting Behoud Hoogaars en de belanghebbenden in
Arnemuiden elkaar kunnen vinden in de invulling van het
initiatief van Cees Meerman, zodat een belangrijk stuk
van het Zeeuwse culturele erfgoed nog lange jaren voor de
bevolking toegankelijk blijft.
Zeeuws Erfgoed 14
