Museum r (Q)ndje
MUSEA
Veelzijdig verleden
De Meestoof in Sint-Annaland
Chris Lanooy, veelzijdig kunstenaar
Leven en wonen
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHTMONUMENTENZORG
STREEKTALEN
Vooraanzicht museum
De Meestoof
(foto De Meestoof).
Enkele opstellingen van
de meekrap: het ploegen
eggen en delven
(foto De Meestoof).
De naam van het museum De Meestoof is afgeleid
van het gebouw waar de meekrapwortels werden gedroogd
en bewerkt. Op Tholen en Sint-Philipsland waren in
het verleden enkele tientallen meestoven gevestigd, die
zelfstandig opereerden of onderdeel van een boerenbedrijf
waren.
De oudste vermelding van meekrap op Tholen stamt
uit 1380, maar de teelt is al eerder beoefend. Grote bloei
ontstond in de zestiende en zeventiende eeuw toen
Tholen een hoge kwaliteit meekrap maakte, die naar veel
Europese landen werd geëxporteerd. In de loop van
de negentiende eeuw is door de Fransen de garancine
uitgevonden die sterker kleurde. Tholen kon de
mechanisatie van de meekrapproductie niet goed
bijbenen en toen tegen het eind van de eeuw de kleurstof
alizarine direct uit koolteer kon worden gewonnen was
het pleit beslecht.
De in Sint-Annaland geboren Chris Lanooy
(1881-1948) was niet alleen de grondlegger van de
moderne keramiek, maar ook een begenadigd schilder,
glaskunstenaar en ontwerper van behang en damast. Hij
werd een van de meest toonaangevende keramisten met
prijzen op exposities in New York, Brussel, Amsterdam,
Parijs en Milaan. Vanaf 1920 heeft hij gewoond en
gewerkt in Epe, waar in de loop van de tijd meerdere
ateliers, werkplaatsen en toonkamers zijn verrezen.
Drie jaar geleden is een uitgebreide expositie in
De Meestoof gehouden, waarin alle aspecten van zijn
kunstenaarschap voor het eerst zijn bijeengebracht.
Deze heeft zoveel belangstelling getrokken, dat vorig jaar
Zeeuws Erfgoed 18
een monografie is uitgegeven, samen met vijf
gespecialiseerde kunsthistorici. Tegelijk zijn er exposities
in het Princessehof (Leeuwarden) en het Nationaal
Glasmuseum (Leerdam) aan hem gewijd.
De vaste collectie van Chris Lanooy in De Meestoof
bestaat uit een drakenvaas met ontwerp, schalen en een
kannetje uit zijn Goudse periode, een serie borden met
paddestoelen, vogels en vissen, vazen met loopglazuur en
divers klein aardewerk, een verscheidenheid aan glaswerk,
waaronder een Juliana- en kerstvaasje, beschilderd glas en
twee unica, twee schilderijen, een serie krijttekeningen en
grafiek en tenslotte een grote hoeveelheid documentatie,
waaronder zeer veel foto's en alle oorkondes van
gewonnen prijzen.
Zoals de meeste streekmusea bezit De Meestoof een
grote collectie meubels en gebruiksvoorwerpen uit
verschillende periodes. Deze zijn zo natuurlijk mogelijk
opgesteld door twee stijlkamers in te richten. In de deftige
kamer staan fraaie achttiende- en negentiende-eeuwse
meubelen, een harmonium en glas en porselein rondom
een haardpartij. In deze kamer worden ook de streek-
drachten en sieraden (ook bijzondere rouwsieraden)
getoond. In de arbeiderskamer staan o.m. vurenhouten
meubelen met mahonie imitatie, een volledige bedstee
met tussenkast en een turfkistje in de vorm van een
secretaire; zo leek het nog wat.
Op de bovenverdieping is een complete kruidenierswinkel
met weegschaal, koffiemolen, stopflessen en schoenpoets
doosjes te zien. Een bijzondere collectie blikken,
waaronder zeer vroege van de firma Van Melle, en zelfs
één in de vorm van een molen met draaiende wieken,
completeert het geheel. Verder is een spreekkamer,
compleet met apparatuur en toebehoren (zelfs een oude
rolstoel) van de huisarts ingericht. Door gespecialiseerde
vrijwilligers is een aantal deelcollecties opgesteld, zoals
kinderspeelgoed, rookgerei, religieuze voorwerpen en
naaigerei.