H<
M
Het Platform
aritiem Erfgoed Zeeland
Museumhaven Zeeland te Zierikzee
Stichting Behoud Hoogaars
Wintergezicht van
de museumhaven in
Zierikzee
(foto Gerard
Welbergen
In de cultuurnota De Kracht van Cultuur van de
Provincie Zeeland is aangegeven dat de provincie voor
de jaren 2001-2004 ter behoud van het Zeeuwse culturele
erfgoed een beleid wil ontwikkelen dat geënt is op samen
werking en afstemming tussen de betrokken overheden
en instellingen.
Met deze doelstelling voor ogen is het Platform Maritiem
Erfgoed Zeeland opgericht. Het is bedoeld als coördine
rend en adviserend orgaan voor zaken die het maritieme
erfgoed betreffen, zoals schepen, werven, steigers, havens
etc. Het platform wordt ondersteund door de SCEZ.
Vanaf 1 maart 2003 is het secretariaat van het platform
gevestigd in gebouw De Burg, de centrale locatie van de
SCEZ, aan de Groenmarkt 13 in Middelburg. De taken
van het platform zijn voorlopig op de volgende manier
omschreven:
1. Het platform vertegenwoordigt in principe alle
organisaties binnen de provincie die te maken
hebben met maritiem cultureel erfgoed.
2. Het platform verzamelt en ordent zoveel mogelijk
informatie om zich goed te kunnen oriënteren op
de problematiek van het maritieme culturele erfgoed.
3. Het platform is een coördinerend orgaan dat de
Provincie Zeeland, gemeenten en organisaties in
de provincie Zeeland kan adviseren bij alle activiteiten
het Zeeuws maritieme erfgoed betreffende, zoals:
- het samenstellen van lijsten van maritieme objecten;
- het coördineren van aanvragen van specifieke
maritieme projecten;
- het verlenen van restauratie- en/of onderhoudsubsidies;
- het stimuleren van oude ambachten behorende tot
het maritieme erfgoed.
4. Het platform dient zich op de hoogte te stellen en
te houden van:
- alle maritieme culturele activiteiten, projecten/
stichtingen e.d. die zich binnen de provincie bezig
houden met het maritieme erfgoed;
- de ontwikkelingen op het landelijk en interregionale
niveau waaronder de Euregio Scheldemond en het
transnationale niveau;
- de ontwikkelingen op het terrein van recreatie,
toerisme, natuur en milieu binnen de provincie.
5. Het platform werkt samen en in overleg met de SCEZ.
In het Platform Maritiem Erfgoed Zeeland hebben de
volgende organisaties en personen zitting:
Oktober 2003. De Museumhaven Zeeland bereikt
een belangrijke mijlpaal. De verbouwing van de voor
malige 'houtloodsen' tot een heuse scheepstimmerwerf
neemt een aanvang. De verbouwing tot wat zal heten
'Stads- en Commerciewerf zal ongeveer een half jaar
vergen. Het eerste vaartuig dat vervolgens op de werf
wordt gerestaureerd, is de unieke Hoogaars ARM 17.
Ruim 13 jaar eerder richtte een aantal historiebewuste
eilandbewoners de Stichting Museumhaven op. Ligplaats:
de oude getijhaven van Zierikzee, daterend uit de middel
eeuwen. Twee jaar later voer het eerste schip, een klipper,
de haven binnen. In de jaren erna groeide de collectie
met een hoogaars, peilvlet, botter, 'Sliedrechtse' boot,
veerboot, boeier, schouw en Zeeuwse poonschuit. Al die
verschillende typen schepen vormen een kleurig palet van
de maritieme waaier, dat nog meer tot zijn recht komt
door de schitterende bebouwing van authentieke panden
rondom de Oude Haven van Zierikzee.
De Stichting Museumhaven is zich zeer bewust van haar
publieke functie. De museumhaven is beeldbepalend voor
Zierikzee en neemt een pregnante plaats in het stadsbeeld
in. Uit tellingen blijkt dat in het zomerseizoen dagelijks
enige honderden toeristen de museumhaven bezoeken en
op foto of film vastleggen. Daarnaast is er de jaarlijkse
zomertentoonstelling, telkens gewijd aan een nautisch
thema. Deze zomertentoonstelling trekt jaarlijks enkele
duizenden bezoekers. Ook organiseert de stichting vaar
tochten voor (gehandicapte) kinderen. Na de inrichting
van de scheepswerkplaats krijgt Zierikzee er een top
attractie bij. De scheepswerf is toegankelijk voor publiek.
Veilig - achter glas - en vanaf een veilige hoogte - een
loopbrug dwars over de werkplaats heen - staat de
bezoeker oog-in-oog met de herstelwerkzaamheden.
De museumhaven wordt in het platform vertegen
woordigd door de heer Joop den Boer.
Opgericht in 1990 met als doel het erfgoed van de
Zeeuwse visserij te bewaren, is Stichting Behoud
Hoogaars ondertussen uitgegroeid tot een behoudsorgani-
satie voor hoogaars en hengst. Dit alles met steun van 700
donateurs en inzet van zon 80 vrijwilligers. De stichting
heeft drie schepen in eigendom en onderhoudt daarnaast
kontakten met eigenaren van andere overgebleven hoog
aarzen en hengsten. In de eerste plaats gaat het om houten
schepen, maar ook uitvoeringen in staal zijn bekend.
Twee hoogaarzen zijn gerestaureerd en volop in de vaart,
met gasten en sponsors in de zomertijd:
- YE36 Andries Jacob, in vissermansuitvoering, lengte
14.85 meter, gebouwd in 1900 bij de werf
Van Duivendijk te Tholen;
- ALCYON, jachtuitvoering en gebouwd bij werf
Meerman in Arnemuiden, 1928, lengte van 13,85
meter.
- Het derde schip, de hengst TH49, ligt in volledige
restauratie; gestart in september 2003 en zal gereed
zijn in 2005/2006. Het is gebouwd door de werf
Verras in Paal in 1908, met een lengte van 11,75 meter.
Informatie en toelichting over het behoud, de restauratie
en verdere documentatie over de schepen wordt door de
stichting naar buiten toe gebracht via de Nieuwsbrief, het
magazine Consent en door middel van presentaties op
Zeeuwse haven- en visserijdagen. Op het terrein van de
gastvrije Schelde in de voormalige Timmerfabriek in
Vlissingen bevindt zich momenteel de onderhouds- en
restauratieloods, maar er is zicht op een permanente