ARCHEOLOGIE
Onderzoek naar kwaliteit van tachtig terreinen
Project waardering archeologische terreinen van start
Schimmelproject Provinciaal Archeologisch Depot (PAD)
Bureau- en veldonderzoek
GESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHTMONUMENTENZORGMUSEASTREEKTALEN
Projectarcheoloog Nathalie de Visser (als provinciaal
medewerker gedetacheerd bij de SCEZ) gaat de komende
twee jaar de terreinen 'van archeologische betekenis' op
de huidige Archeologische Monumentenkaart (AMK)
van Zeeland en een aantal andere terreinen in de
provincie waarderen. Dit 'Project Waardering Terreinen
van Archeologische Betekenis voor de Archeologische
Monumentenkaart Zeeland (AMK Zeeland)' is onlangs
gestart op 12 november in de Gemeente Schouwen-
Duiveland.
Bureauonderzoek
van Nathalie de Visser
ten behoeve van het
waarderingsproject van
archeologische terreinen.
De Archeologische Monumentenkaart Zeeland is
gepresenteerd in 1999. Hij bevat alle bekende waardevolle
archeologische terreinen van de provincie. De meeste
terreinen op deze kaart zijn gewaardeerd en begrensd.
Op de kaart komen vier categorieën terreinen voor:
'van zeer hoge waarde', 'van hoge waarde', 'van waarde' en
'van betekenis'. Van de laatste categorie - de zogenaamde
AB-terreinen - is nog niet vastgesteld wat de precieze
waarde is en wat de werkelijke begrenzing van het terrein
is. Het gaat enerzijds om terreinen waarvan op basis van
historische gegevens mag worden verwacht dat
archeologische sporen aanwezig zijn (met name woon-
terpen en vliedbergen) en anderzijds om terreinen waar
archeologische sporen zijn aangetoond, maar waarvan
niet bekend is of en in welke mate ze nog intact zijn.
In het Cultuurconvenant 2001-2004 tussen de provincies
en het ministerie van OCenW is vastgelegd dat alle
AMK's van Nederland volgens dezelfde standaard worden
opgesteld. Dit is onder meer van belang om landelijke
ongelijkheid in de ruimtelijke afwegingen ten aanzien
van archeologische waarden te voorkomen. De Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) is de
eigenaar en beheerder van de kaart, de provincies hebben
gebruiksrecht en daaraan zijn verplichtingen verbonden.
ROB en provincie dragen samen zorg voor de
actualisering van de kaart. Afgesproken is dat op de
standaard AMK geen terreinen 'van archeologische
betekenis' meer zullen staan. Dat betekent dat al deze
terreinen definitief gewaardeerd moeten worden.
In totaal zijn er tachtig AB-terreinen in de provincie
Zeeland, die gedurende een periode van twee
jaar gewaardeerd zullen worden.
Dit bestaat meestal uit een oppervlaktekartering en een
booronderzoek.
Hierbij wordt gezocht naar de begrenzing van het
vondstencomplex en ook de gaafheid en conservering
ervan worden onderzocht.
Aan de hand van de resultaten van het bureau- en
veldonderzoek wordt een waardering geformuleerd.
Zon waardering houdt in dat eventuele vondstcomplexen
of monumenten beoordeeld worden aan de hand van
scores. Hierbij wordt gekeken naar de beleving,
de fysieke kwaliteit en de inhoudelijke kwaliteit van
het monument. In de volgende Zeeuws Erfgoed
meer hierover.
De geformuleerde waardering wordt gerapporteerd aan
de ROB. Hierbij worden de terreinen die afgevoerd zijn
en die gewaardeerd zijn toegelicht. Belangrijk hierbij is
ook de (nieuwe) begrenzing van het terrein. De ROB
gaat de resultaten van het project vervolgens goed- of
afkeuren. Indien het project goedgekeurd is wordt het
bij Gedeputeerde Staten van de provincie vastgesteld.
In 2000 is er een actieve schimmel geconstateerd op
archeologische voorwerpen en op en in de depotdozen
van het Provinciaal Archeologisch Depot (PAD). Dit door
de SCEZ beheerde depot bevindt zich sinds 1999 in de
bunker onder de brandweerkazerne in Middelburg. Deze
bunker was oorspronkelijk bedoeld als provinciaal com
mandocentrum in tijden van oorlog. Vanaf 1993 (einde
van de koude oorlog) werd de ruimte niet meer gebruikt.
In het depot zijn alle archeologische vondsten uit de pro-
vincie opgeslagen; het is ook het enige depot op dit gebied
in Zeeland.
Om verder verval van voorwerpen wegens de schimmel te
voorkomen en omdat medewerkers niet in ruimten kun
nen werken waar een hoge concentratie schimmel aanwe
zig is, is op 1 september 2003 in het PAD een 'schimmel
project' van start gegaan. Dit project duurde ongeveer
twee maanden.
Het onderzoek bestaat in eerste plaats
uit een bureauonderzoek. Hierbij worden
zoveel mogelijk gegevens verzameld
(o.a. uit het Zeeuws Archeologisch Archief
van de SCEZ, van oude kaarten, geologische-
en bodemkaarten, luchtfoto's, maar ook
informatie over verstoringen in de bodem).
Aan de hand van
de resultaten
daarvan kan al
worden besloten
om het terrein af
te voeren of op
te waarderen.
Indien meerdere
bewijzen geleverd
dienen te worden,
volgt een
veldonderzoek.
Zeeuws Erfgoed 4
