Van de consulent
Gidsen door de Zeeuwse geschiedenis
HKW-Cultuurfonds
ARCHEOLOGIE GESCHIEDBEOEFENING MONUMENTENWACHT MUSEA
De cursus 'Wonen in een monumentenpand', deze
keer gewijd aan de woonhuismonumenten in Vlissingen,
behoort inmiddels al weer tot het verleden. Op welke
monumentenstad de cursus - na drie maal Middelburg, na
Zierikzee en na Vlissingen - zich in het seizoen 2004
2005 zal richten, is nu nog niet uitgemaakt. Intussen
wordt ook nagedacht over andere thema's die zich ervoor
lenen om in de vorm van een cursus aandacht te krijgen.
Suggesties op dit punt zijn altijd welkom. Met tevreden
heid kan worden teruggezien op de 17de Historische
Studiedag onder de titel 'Storm over Zeeland' van 31
oktober jl. Dat was een product van samenwerking tussen
de werkgroep Historie en Archeologie van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen en de
Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland. De dag vormde een
waardige bijdrage aan de activiteiten ter herdenking van
de februariramp van 1953. Het is de bedoeling dat de
(meeste) lezingen van de dag te zijner tijd worden
gepubliceerd in Nehalennia.
Tegelijk is 2003 tot het einde toe ook nog steeds het
nationale jaar van de boerderij. Over enkele van de
Zeeuwse activiteiten in dit themajaar valt elders meer te
lezen.
Het aan de boerderij gewijde jaar heeft niet alleen veel los
gemaakt, het kostte ook flink wat tijd. Tijd die soms in
mindering kwam op enkele reguliere werkzaamheden. Nu
het jaar ten einde loopt is het goed die draad weer op te
pakken. Zo is het onder andere het plan om de contacten
met de heem- en oudheidkundige organisaties weer aan te
halen. In januari 2004 hoop ik met alle desbetreffende
besturen een afspraak te maken voor een periodiek
bezoek. Intussen heeft één van de organisaties een mijlpaal
bereikt die hier niet onvermeld mag blijven. Op 13 en 14
september jl. heeft de Oudheidkundige Kring De Vier
Ambachten in Hulst het 75-jarig bestaan gevierd. Een
gebeurtenis die een felicitatie meer dan waard is!
Wie, vooral als amateur, onderzoek doet naar de
Zeeuwse geschiedenis heeft vaak behoefte aan een lei
draad. Een hulpmiddel bij de oriëntatie vooraf op een
bepaald thema van onderzoek, maar vooral bij de feitelijke
uitvoering daarvan.
Al geruime tijd geleden heeft de vroegere Stichting
Regionale Geschiedbeoefening Zeeland daarin willen
voorzien door zon hulpmiddel uit te brengen onder de
titel Gids voor historisch onderzoek in Zeeland, onder
redactie van A.C. Meijer, L.R. Priester en H. Uil. Deze
in 1991 verschenen gids is weliswaar op enkele punten
inmiddels wat verouderd en bovendien uitverkocht, maar
vormt toch nog altijd een belangrijke leidraad op uiteen
lopende terreinen van de Zeeuwse geschiedenis. Heel ver
schillende bronnen komen aan bod, en hun bruikbaarheid
wordt geïllustreerd aan de hand van voorbeelden van con
creet uitgevoerd onderzoek. Of en in welke vorm het wel
licht komt tot een heruitgave van deze gids, is momenteel
onduidelijk.
Een meer specifiek gericht hulpmiddel kwam in 1998 op
de markt: Werken met Zeeuwse bronnen. Tekst en uitleg bij
het lezen van archiefstukken, onder redactie van L.M.
Hollestelle, A.P. de Klerk, H. Uil en A. van Waarden
Koets. Hierin wordt de beginnende onderzoeker geholpen
bij het nemen van een belangrijke hindernis, zeker voor
wie zich met de periode voor 1800 wil bezighouden. Hem
wordt allereerst geleerd archiefstukken te transcriberen,
te ontcijferen; en vervolgens om die te interpreteren, te
begrijpen. Men kan de gids zelfstandig gebruiken, maar
ook als werkboek bij een cursus op dit terrein.
Een even nuttige leidraad vormt de gids die in 2002
verscheen onder de titel Werken met Zeeuwse kaarten.
Handleiding bij het gebruik van oude topografische kaarten
(eindredactie A.P. de Klerk). Aan de hand van voorbeel
den uit vrijwel alle Zeeuwse archieven, 34 oude kaarten of
kaartfragmenten, wordt duidelijk gemaakt hoe je de oude
kaart zinvol als bron van onderzoek kunt gebruiken.
Voor bepaalde thema's van onderzoek is die oude kaart
onontbeerlijk. Los daarvan kan zon kaart natuurlijk ook
heel fraai en decoratief zijn.
Recent werd een nieuw hulpmiddel aan deze serie van
Zeeuwse gidsen toegevoegd: Zeeuwen gezocht, een onder
redactie van Leo Hollestelle en Albert Meijer samengestelde
Gids voor stamboomonderzoek in Zeeland. De 240 pagina's
grote gids is een uitgave van het Zeeuws Archief in
Middelburg en het Centraal Bureau voor Genealogie in
Den Haag. De lezer wordt aan de hand genomen bij de
spannende, maar soms moeizame zoektocht naar Zeeuwse
voorouders. In de eerste hoofdstukken komen de meer
algemene archiefbronnen aan de orde. De volgende
hoofdstukken zijn meer thematisch van invalshoek en wij
zen op meer specifieke bronnen. Tal van praktijkvoorbeel
den maken de gids tot een nuttig en levendig hulpmiddel.
Met Zeeuwen gezocht is zeker niet de laatste gids voor de
onderzoeker van de Zeeuwse geschiedenis verschenen.
Sinds 1999 kent de Heemkundige Kring Walcheren
(HKW) de driejaarlijkse HKW-Cultuurfondsprijs.
In 2001 werd deze prijs voor de eerste maal uitgereikt.
Winnaar was Frans van den Driest uit Serooskerke.
Het is de bedoeling dat de prijs in 2004, tijdens de
eerstkomende jaarvergadering van de kring in april,
voor de tweede keer wordt uitgereikt.
Het bestuur van de HKW roept daarom nu alvast op
kandidaten voor te dragen voor deze prijs. De voordracht
moet vergezeld gaan van een bijlage met de persoons- en
adresgegevens van de kandidaat en een korte beschrijving
van diens verdiensten. De voordracht dient te voldoen aan
het 'Reglement toekenning prijs HKW-Cultuurfonds'.
De tekst van dit reglement valt te lezen op de website van
de HKW: www.hkwalcheren.nl.
De juryleden zijn: ir. P.C. Dekker, namens de Bond
van Nederlandse Architecten, afdeling Zeeland,
drs. A.P. de Klerk, consulent regionale geschiedbeoefening
bij de SCEZ, en drs. C. Kostense, voorzitter van de
Stichting Het Zeeuwse Landschap. Voordrachten moeten
worden gericht aan het secretariaat van de Heemkundige
Kring Walcheren, Toorenvliedtwegje 4, 4335 HE
Middelburg, en dienen uiterlijk 17 februari aldaar te
zijn ontvangen.
Zeeuws Erfgoed 8