Onderzoek naar provinciaal fonds
voor behoud monumentale gebouwen
Aandacht voor boerderijen niet ten einde
gMONUMENTENWACHT
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENINGiVl O N UMEN TEN WACH 1 MONUMENTENZORGMUSEASTREEKTALEN
Tijdens zijn speech bij de afsluiting van het Jaar van de
Boerderij heeft gedeputeerde Harry van Waveren
aangegeven dat de Provincie Zeeland zal onderzoeken in
hoeverre het mogelijk is in Zeeland samen met andere
partijen een fonds op te richten voor het behoud van
waardevolle historische gebouwen (waaronder ook
boerderijen). Misschien kan Zeeland dan weer in de pas
lopen met andere provincies waar dergelijke fondsen al
bij elkaar zijn gebracht of waar men hard op weg is.
Het gaat eigenlijk om een landelijk initiatief van het
Nationaal Restauratiefonds (NRF) en het Prins Bernhard
Cultuurfonds (PBC). Zij hebben een nieuw fonds gesticht
om gemeentelijke en provinciale monumenten te kunnen
behouden, alsmede panden in beschermde stads- en
dorpsgezichten. Deze categorieën vallen immers vaak
buiten de boot. De voorwaarde die door NRF en PBC
aan de provincies is gesteld, is dat zij hun relatieve aandeel
in het fonds moeten weten te verdubbelen, bijvoorbeeld
door middel van sponsering door bedrijfsleven of andere
geldschieters. Vervolgens kunnen de provincies dan uit
deze pot naar rato laagrentende leningen krijgen.
Het fonds wordt op peil gehouden door het terugstorten
van rente en aflossingen. Het beheer van de middelen
blijft bij het NRF en het PBC, terwijl onafhankelijke
provinciale commissies adviseren over de besteding van
het geld. Inmiddels hebben Noord-Holland, Friesland,
Groningen en Noord-Brabant de vastgestelde bedragen
voor hun provincie bijeengebracht. De andere provincies
hebben nog tot 1 juli de tijd om dat te doen.
Op 20 november 2003 werd in Heinkenszand door
gedeputeerde Harry van Waveren het Jaar van de
Boerderij afgesloten. Van Waveren constateerde dat het
afgelopen jaar voor de Zeeuwse boerderij zeer vruchtbaar
is geweest. De vele lezingen, rondleidingen, publicaties en
andere manifestaties hebben ongetwijfeld de waardering
voor en de kennis over de historische boerderijen doen
toenemen. Het College van Gedeputeerde Staten wil in
ieder geval prioriteit blijven geven aan de instandhouding
van dit erfgoed. Maar de provincie is slechts één partij die
een rol speelt bij het behoud van ons agrarisch erfgoed.
Voor de Zeeuwse Land- en Tuinbouw Organisatie, de
Boerderijenstichting Zeeland, de Stichting
Landschapsbeheer Zeeland, de SCEZ, het Bureau voor
Toerisme Zeeland en de Vereniging van Zeeuwse
Gemeenten is eveneens een rol weggelegd. Van Waveren
prees de rol die genoemde organisaties het afgelopen jaar
hebben vervuld en riep deze organisaties op om na 2003
door te gaan met activiteiten die het behoud van de
Zeeuwse boerderijen tot doel hebben.
De gedeputeerde kondigde vervolgens een aantal concrete
stappen aan die de provincie zal zetten om de woorden
met daden te ondersteunen.
1. Een pilot, waarbij problemen m.b.t. de instand
houding van de Zeeuwse boerderij worden onderzocht.
De pilot zal resulteren in aanbevelingen voor nieuw
beleid ter bevordering van de instandhouding van deze
boerderijen.
2. GS heeft opdracht verleend aan de Stichting Historisch
Boerderij Onderzoek voor een nadere inventarisatie
van de historische boerderijen in Zeeland.
3. GS heeft een streekplanherziening Vitaliteit en
Kwaliteit in voorbereiding. In het kader van de
vitaliteit van het platteland wil GS in het streekplan
de mogelijkheid opnemen, dat een bouwblok extra
verruimd mag worden indien er zich waardevolle
historische schuren op het erf bevinden die niet meer
efficiënt voor agrarische doeleinden gebruikt kunnen
worden.
4. In het kader van deze streekplanherziening wordt ook
de regeling voor zogenaamde Nieuwe Economische
Dragers aangepast, zodat het eenvoudiger wordt om
extra economische pijlers bij een agrarisch bedrijf te
ontwikkelen.
5. Tevens overweegt Van Waveren GS voor te stellen
om het mogelijk te maken dat in vrijgekomen
agrarische bedrijven met waardevolle historische
gebouwen - waar dus geen agrarische activiteiten meer
plaatsvinden - naast de boerderij zelf, ook in de
schuren het gebruik voor woningbouw mogelijk te
maken. Ook hierbij is het noodzakelijk om uit te
kunnen gaan van een lijst met waardevolle historische
boerderijen en deze in het streekplan op te nemen.
Volgend jaar zal het provinciale cultuurbe
leid voor de periode 2005-2008 worden
uitgezet. Ook hierin zal het behoud en de
ontwikkeling van het culturele erfgoed een
belangrijke plaats krijgen. Al met al moeten
deze stappen de aandacht voor historische
boerderijen vasthouden en krijgt het Jaar
van de Boerderij een vruchtbare en
noodzakelijke follow-up. Van Waveren
sloot het jaar af onder dankzegging aan al
die organisaties en particulieren die samen
'2003 Jaar van de Boerderij' tot een succes
hebben gemaakt.
Harry van Waveren,
gedeputeerde voor cultuur
en ruimtelijke ordening in
de provincie Zeeland,
vraagt om blijvende
aandacht voor de Zeeuwse
(foto Stichting
Landschapsbeheer
Zeeuws Erfgoed 13
