Restauratie van een stoc
Andere ruimten en heemtuin
Tentoonstellingen, activiteiten en educatie
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHTMONUMENTENZORG MUSEA STREEKTALEN
Naast de twee grootste zalen is er nog de entree met
een kleine museumwinkel en een filmzaaltje, waar video's
getoond worden over opgravingen en andere aspecten
van de archeologie. Op de bovenetage worden seizoens
tentoonstellingen gehouden.
Achter het museum ligt een grote tuin met een keur aan
overwegend inheemse planten - een publiekstrekker op
zich. Bovendien liggen er de resten van een Romeins
tempeltje.
Het museum organiseert gedurende elk museum
seizoen verscheidene vaste activiteiten. De belangrijkste
daarvan zijn een of twee tentoonstellingen, gewijd aan
een regionaal-archeologisch of -historisch onderwerp.
Daarnaast wordt meegedaan aan landelijke evenementen
als het Museumweekend en de Open Monumentendag
en regionale en lokale evenementen in de culturele sfeer.
Het museum besteedt relatief veel aandacht aan educatie.
Deze is overwegend gericht op kinderen. Op het meest
elementaire niveau gebeurt dit door middel van groeps
rondleidingen. Daarnaast zijn er lesbrieven, speurtochten,
museumwijzers en cd-programma's. Tot de speciale
educatieve activiteiten behoren deelname aan lessen
'omgevingsverkenning' en een 'schervenochtend en
-middag'. Educatieve dienstverlening vindt ook plaats in
de vorm van begeleiding van studenten en mondelinge
en schriftelijke informatieverstrekking aan derden.
Bezo ekadres Ge meentelijk
Archeologisch Museum
Marktstraat 18, Aardenburg
Telefoon 0117-492888
E- mail arch m us @zeelandn et. n l
Internet www.gemeentesluis. nl/musea
ittjaen
maart t/m juni, augustus t/m oktober
dinsdag t/m vrijdag 10.00-12.00 uur
zaterdag en zondag 13.30-17.00 uur
juli:
maandag t/m vrijdag 10.00-12.00 uur
zaterdag en zondag 13.30-17.00 uur
Groepsbezoeken op afspraak, ook mogelijk buiten
de reguliere openingstijden
Toegangsp rijzen
0 t/m 4 jaar en Museumjaarkaart: gratis
5 t/m 12 jaar, 65+ en groepen: 1,- p.p.
13 t/m 65 jaar: 2,-
Een stoc is een Middelnederlands woord uit het
gevangeniswezen. In uitgebreide zin kan het woord ook
een gevangenis betekenen, maar vaker duidt het een
houten voetboei of enkelkluisterhout aan, dat in kerkers
gebruikt werd.
Zo'n stoc behoort tot de collectie van het Archeologisch
Museum in Aardenburg. Het bestaat uit een houten blok
met daaraan een hechtingsbout, een ijzeren ketting met
dertien schakels en een enkelband. De ronde band heeft
verder een scharnier en een speciaal kruissluitstuk.
De herkomst van het voorwerp is onduidelijk. Het is naar
alle waarschijnlijkheid niet opgegraven, maar mogelijk
afkomstig uit het Burgerweeshuis van Aardenburg.
Hoe het daar kwam en wat het daar deed is ook al
onzeker. Wel zeker is dat voetboeien in de Middeleeuwen
bij bestraffingen gebruikt werden. Een Aardenburgse
rechtstekst uit circa 1330 noemt het zelfs met name.
Een beschuldigde werd op een openbare plaats tegen een
paal of muur gezet en gekluisterd in de stoc vastgeketend.
Een aantal dagen (meestal drie) werd hij of zij daar aan
het misprijzen van de bevolking overgeleverd.
Een dergelijke schandestraf benadrukte de eerloosheid
van de bestrafte. Meestal werden mensen in de stoc
'te pronk gesteld' die hun boetes niet konden betalen, een
valse getuigenis hadden afgelegd of een reputatie genoten
als querulanten en onverbeterlijke vechtjassen.
Tot ongeveer de veertiende eeuw werd deze vorm van
tepronkstelling met een zekere terughoudendheid, maar
vanaf de vijftiende eeuw juist zeer veel toegepast, vaak als
additionele straf.
De Aardenburgse stoc is altijd in een redelijk tot goede
conditie geweest. Het hout begon in
de laatste twee jaar door houtworm,
micro-organismen en schimmel
langzaam maar zeker te vervallen.
Eind vorig jaar werd dan ook
besloten het voorwerp te
restaureren.
De restauratie heeft
ongeveer een maand
geduurd en de voetboei
ziet er nu weer
goed uit.
Gebruiksklaar
als het ware.
Zeeuws Erfgoed 19
