Heemkundig r
GESCHIEDBEOEFENING
Oudheidkundige Kring
De Vier Ambachten
Werkgebied
Doel
Werkwijze
Activiteiten en
uitvoerende organen
Verdere informatie
Spreekuur
consulent regionale
geschiedbeoefening
ARCHEOLOGIE
MONUMENTENWACHTMONUMENTENZORGMUSEASTREEKTALEN
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen vormt
het werkgebied van de Oudheidkundige
Kring (OHK) De Vier Ambachten.
Dit gebied maakte tijdens de
Middeleeuwen deel uit van het
bestuurlijk gebied met de naam
De Vier Ambachten. Het betrof
de Ambachten van Assenede, Axel,
Boekhout en Hulst. De grafelijke
Keure waarin deze Ambachten hun juridische
status kregen dateert uit 1242. Deze gebeurtenis
is in 1992 op grootscheepse wijze, grensover
schrijdend gevierd. Om de twee jaar wordt dit
gebeuren herdacht door het vieren van een
Keuredag, die afwisselend plaats vindt in het
Nederlandse en Vlaamse deel van het vroegere
Ambachten-territoir. Sinds 1 januari 2003 is
Zeeuwsch-Vlaanderen gemeentelijk heringe
deeld. Gezien vanuit de huidige drie Zeeuws-
Vlaamse gemeenten strekt het werk- en
onderzoeksgebied van de kring zich uit over de
huidige gemeenten Hulst en Terneuzen. Binnen
datzelfde geografische gebied werkt overigens
ook een aantal lokale heemkundige verenigingen.
De OHK De Vier Ambachten, opgericht te
Hulst in 1928, stelt zich ten doel de kennis van
volkskunde, taalkunde en oudheidkunde,
kortom van de geschiedenis en haar hulpweten
schappen van de vroegere Vier Ambachten en
het Land van Saeftinghe te bevorderen en te
verspreiden en zoveel mogelijk bij te dragen tot
het bewaren en herstellen van de nog aanwezige
cultuur- en natuurmonumenten.
De kring is een vereniging met ruim 600 leden.
Ze heeft om praktische redenen een zestal
commissies en werk-groepen ingesteld.
De algehele coördinatie en administratie van
de vereniging lopen via het dagelijks bestuur
van de kring. Dit is gevormd uit de leden van
het algemeen bestuur. De voorzitter van elke
commissie of werkgroep heeft zitting in het
kringbestuur, zodat dit bestuur wordt gevormd
door 6 commissievoorzitters, 3 leden van het
dagelijks bestuur en enkele algemene bestuursleden.
De kring houdt zich bezig met het in
richten en exploiteren van het streekmuseum
De Vier Ambachten, met het beleggen van
bijeenkomsten verspreid over het werk
gebied, waar voordrachten worden
gehouden door eigen leden of door
deskundigen van elders over de
geschiedenis van onze streek.
Ook houdt ze zich bezig met het
uitgeven van een jaarboek, het
uitwisselen van publicaties met
gelijkgerichte verenigingen en
instellingen in binnen- en buitenland,
het organiseren van excursies, het
t -wrw-r— JïïJUh inrichten en openstellen van een
«Heli bibliotheek en nog zo het een en ander.
De Museumcommissie verzorgt de instand
houding en exploitatie van het Streekmuseum
De Vier Ambachten. Het museum is gevestigd
in het monumentale voormalige refugium van
de Abdij Ten Duinen in Hulst. Het pand
dateert uit de zestiende eeuw. In het museum is
een permanente tentoonstelling ingericht van
streekgebonden voorwerpen, zoals klederdrach
ten uit het Land van Hulst en Axel, oude kaar
ten en bodem-vondsten, een oude school, een
koek- en suikerbakkerij, een vestingkamer, een
maquette van de stad, een goed ingerichte bak
kerij, een klompenmakerij en een travaille.
Naast de permanente tentoonstelling worden er
ook regelmatig wisseltentoonstellingen georgani
seerd. Momenteel wordt er een grote expositie
voor-bereid waarin in beginsel het hele oeuvre
van de regionale negentiende-eeuwse kunst
schilder Jan Haak zal worden geëxposeerd.
Het museum is geopend van voor- tot najaar.
Openingstijden zijn binnenkort weer te vinden
op de website van deze kring.
De belangrijkste activiteit van de Monumenten
commissie is het bevorderen van het behoud en
de restauratie van de vele monumenten in Hulst
en alle andere kernen in het werkgebied.
Momenteel vraagt de kring nadrukkelijk
aandacht voor het behoud van het historisch
stadsgezicht van Hulst, dat zich bevindt in het
spanningsveld van Hulst als kwetsbare monu-
mentenstad en als object van stadsvernieuwing.
De Redactiecommissie geeft tweemaal per jaar
een Bulletin uit. Daarnaast verzorgt de redactie
eenmaal in de twee jaar een Jaarboek en
eventuele andere publicaties.
Ter gelegenheid van het 75-jarige bestaan van
de kring wordt in 2004 een Jubileumboek
uitgegeven over het werk van de negentiende-
eeuwse Zeeuws-Vlaamse kunstschilder Jan Haak
en de geschiedenis van Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen in zijn tijd. De Reiscommissie
organiseert jaarlijks een cultuurhistorische
dagreis en een of meerdere keren per jaar een
middagexcursie naar een cultuurhistorisch of
archeologisch interessante site.
De Werkgroep Archeologie draagt niet de naam
commissie omdat ze niet uit een volledig
bestuur bestaat. De werkgroep archeologie
zoekt, documenteert en beschrijft de sporen van
de geschiedenis in onze streek, voorzover die
niet blijken uit bewaard gebleven geschriften.
De kring beschikt over een zeer uitgebreide
bibliotheek van belangrijke oude boeken en
tijdschriften betreffende het gebied van De Vier
Ambachten. De kringbibliothecaris is belast met
het beheer van de boekerij, archivalia, de
collectie oude kaarten en dia's van oude
landkaarten. Het oudste boek in het bezit van
de kring is een Kroniek van Zeeland uit 1551.
De kringsecretaris is naast het gewone
secretariaatswerk nog belast met enkele
specifieke taken: hij organiseert het winter-
programma, te weten een viertal lezingen/
diapresentaties over historische en cultuur
historische onderwerpen die de ene keer meer
populair en de andere keer meer populair-
wetenschappelijk van aard zijn. Hij verzorgt
de verslaggeving over de bestuursactiviteiten
aan de leden, en is betrokken bij grens
overschrijdende contacten in het kader van
Keuredagvieringen en andere activiteiten.
Ieder die geïnteresseerd is in het werk van
de kring kan informatie inwinnen bij de
kringsecretaris de heer mr. H.M. de Jonge,
Nieuwstraat 22, 4576 AL Koewacht,
telefoonnummer 0114-362150 of e-mailen naar:
hmdejonge@zeelandnet.nl. Alle belangrijke
informatie, inclusief de mogelijkheid u als lid
aan te melden, is ook te vinden op onze website
www.devierambachten. com.
De consulent regionale geschiedbeoefe
ning houdt elke woensdagmiddag van 13.30
tot 17.00 uur spreekuur op het Zeeuws
Archief, Hofplein 16 in Middelburg. Hij is
daar aanwezig op de studiezaal, waar u
desgewenst en zonder voorafgaande afspraak
een beroep op hem kunt doen.
Wilt u absoluut zeker zijn van zijn aanwezig
heid, dan is een telefoontje vooraf raadzaam:
0118-678800 (Zeeuws Archief) of 0118
670870 (SCEZ). Uiteraard blijft daarnaast
de mogelijkheid van een afspraak in het
gebouw De Burg, Groenmarkt 13 in
Middelburg (telefoon 0118-670870).
Zeeuws Erfgoed 9