Dialectdag Zeeuwsche Vereeniging voor Dialectonderzoek
STREEKTALEN
ARCHEOLOGIEGESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHTMONUMENTENZORGMUSEA'
Een afgeladen volle
zaal
Burgemeester Lonink
speldt Rinus Willemsen
het lintje op.
Bas Oele en zijn
echtgenote worden erelid
van de Zeeuwsche
Vereeniging voor
Dialectonderzoek.
Pau Heerschap krijgt
het lintje opgespeld door
de heer Lokker,
loco-burgemeester van
Goedereede.
Iedere derde zaterdag van oktober is De Vroone in
Kapelle afgeladen vol met dialectliefhebbers van
heinde en ver. Een ding hebben de meeste gemeen:
ze hebben Zeeuwse wortels, interesse voor het Zeeuws
en een aantal spreekt nog hun Zeeuwse dialect.
De jaarlijkse dialectdag heeft een vrij vast stramien,
maar toch valt op dat het iedere keer weer een boeiende,
afwisselende dag wordt. Eerst is er de algemene
ledenvergadering, met cijfers en verslagen. Omdat de
vereniging 75 jaar bestaat, is het ook het ideale ogenblik
om mensen in de bloemetjes te zetten. Het oudste lid
- hij was er al bij vanaf het begin: prof. dr. T. Weijnen -
wordt benoemd tot erelid. Verder werden ook Bas en
Koos Oele beiden ereleden omdat zij zich jarenlang
hebben ingezet voor het kwartaalblad Nehalennia. Bas is
ermee begonnen in 1972, zijn vrouw vanaf nr. 28, en dat
is vanaf 1978. Na het bestuderen van het jaarverslag en de
jaarrekening, kon de dialectdag geopend worden. Die eer
viel te beurt aan de burgemeester van Kapelle, en die
probeerde het dit jaar: hij hield zijn toespraak in het
Zeeuws. Dat verliep niet altijd even vlot, maar zijn
inspanning werd door velen op applaus onthaald.
Het programma bleek deze keer echter helemaal anders
te verlopen dan vermeld in het programmaboekje. Na de
opening zagen we niet prof. dr. J. Taeldeman of Anja
Kopmels op het podium komen. De burgemeester van
Kapelle verwelkomde op het einde van zijn toespraak zijn
collega uit Terneuzen, Jan Lonink. Die kwam de zaal
binnen en sprak - de toch een beetje verraste - Rinus
Willemsen toe. Hij roemde de werkzaamheden van
Rinus op het vlak van de streektaal en van de regionale
geschiedenis en speldde hem uiteindelijk het 'lintje' op.
Niet alleen Rinus werd op de Zeeuwse Dialectdag Ridder
in de Orde van Oranje-Nassau; deze onderscheiding viel
ook zijn collega Pau Heerschap te beurt. Pau kreeg het
lintje opgespeld door de heer Lokker, loco-burgemeester
van Goedereede. Ook Pau werd geloofd voor zijn
duizend-en-één activiteiten, niet alleen op het vlak van
de streektaal.
En pas dan kon het gewone programma van start gaan,
maar in een verkorte versie. Eerst bracht Anja Kopmels
wat verpozing met haar muziek. Ondertussen konden de
nieuwe ridders even bijkomen. Daarna volgde de lezing
van prof. Taeldeman. Hij sprak over de rijkdom van
tweetaligheid. Hij is een vurig bepleiter van opvoeding in
het dialect: als ouders hun dialect nog kennen en spreken,
moeten ze het doorgeven aan hun kinderen. Natuurlijk
zijn er een aantal objectieve factoren waardoor dit niet
altijd mogelijk is. Taeldeman noemt echter ook twee
subjectieve redenen die door mensen genoemd worden
om hun streektaal niet door te geven. Ze vinden het niet
netjes en het zou het aanleren van het Nederlands en
daardoor de carrièremogelijkheden van je kind beperken.
Over het eerste is Taeldeman kort. Een taal is altijd netjes.
Op het tweede gaat hij dieper in. Kinderen zijn eigenlijk
taalturbo's die zeer gemakkelijk twee of meer talen naast
elkaar kunnen leren, als ze maar weten wanneer en waar
ze welke taal moeten spreken. Als de gebieden sterk
afgebakend zijn, hebben kinderen daar helemaal geen
nadeel van, integendeel, alleen maar voordelen.
Taeldeman is wel een fel tegenstander van het verplicht
aanleren van de streektaal op school. Een kind moet het
vanuit zijn thuismilieu meekrijgen.
En dan was het tijd voor het aperitief en de lunch.
Gezellig bijpraten, typisch Zeeuwse kost op de tafel,
kijken welke nieuwe boeken er zijn verschenen in Zeeland
en over Zeeland, twee uren vliegen om.
Het namiddagprogramma is meestal wat luchtiger dan
het ochtendgedeelte en stond deze keer in het teken van
de rijkdom van het Zeeuwse dialect. Eerst werd de nieuwe
folder van de vereniging gepresenteerd en aangeboden aan
Zeeuws Erfgoed 19
