«f 0 De Archeologische Monumentenwacht Geen ereteken waard? archeologieerfgoededucatiegeschiedbeoefeningM O NUM ENTENWAC H T monumentenzorgmuseastreektalen i ^rcheologischejrionumsr^ Bij monumentenzorg denkt men in de eerste plaats aan het instandhouden van historische gebouwen als kastelen, kerken en boerderijen. Minder bekend is dat ook archeologische monumenten onderhevig zijn aan verval en regelmatig onderhoud vragen. Grafheuvels, vluchtburgen, mottes of kasteelbergen, verborgen nederzettingen en grafvelden, maar ook schansen uit de Tachtigjarige Oorlog. Veel aardwerken en plaatsen die ooit een belangrijke rol speelden in de lokale of regionale historie zijn in de loop der eeuwen verloren gegaan. Maar veel andere zijn nog altijd in het landschap aanwezig. Overwoekerd, vervallen en onbekend: soms herinnert alleen een oude veldnaam aan zo'n plek. Al vijftien jaar beijvert de Stichting Archeologische Monumentenwacht (AMW) zich voor een actief beheer van archeologische monumenten. De werkwijze is vrijwel identiek aan die van de monumentenwacht: periodieke controle, adviseren over beheer en herstel, maar ook informeren van de eigenaren over hetgeen zich op of in de bodem bevindt. Meer bekendheid betekent meer waardering en dit is essentieel voor de bereidheid tot instandhouden. Ook het systematisch beschrijven van monumenten en het begeleiden van restauratie en onderhoud behoren tot de expertise van de AMW die landelijk actief is. Veel grote terreinbeheerders als Staatsbosbeheer, Ministerie van Defensie, Vereniging Natuurmonumenten en een aantal provinciale landschappen zijn abonnee van de AMW. Voor Staatsbosbeheer worden in Zeeland onder meer de ringwalburg van Burgh, een kerkterrein bij IJzendijke en versterkingen bij Yerseke, Sinoutskerke en Sint-Kruis regelmatig gecontroleerd. In 2003 begeleidde de AMW in opdracht van Het Zeeuws Landschap de inrichting van de motte 'Berg van Troje' bij Borssele. Om ook bij monumenten op particulier terrein een actief beheer te realiseren, zoekt de AMW samenwerking met provincies en organisaties voor landschapsbeheer. Z l c I -- Vft V4 S-* i 'T-- -Ï5 - - v_ v - J - De preventieve zorg voor ons archeologisch erfgoed sluit aan op de groeiende belangstelling voor de geschiedenis van de eigen streek. Wie er oog voor heeft, kan de geschiedenis in het landschap ontdekken. Borssele, Berg van Troje: de deels uitgegraven gracht geeft een beter beeld van het mottecomplex; met de grond werd de berg Sinoutskerke-Noord: de motte, met op de voorgrond een huisterp, wordt door de AMWperiodiek gecontro leerd op verval. (foto's AMW) In de aflevering Zeeuws Erfgoed van juni 2005 is een stukje verschenen onder de kop 'Van noodzaak tot ere teken'. Vandaag weer over zo'n ereteken of hebben we het toch over een noodzaak? Tijdens de inspecties van de monumentenwacht wordt ons wel eens gevraagd of we het bekende blauwwitte schildje op de gevel willen bevestigen. Helaas moeten wij de eigenaar of beheerder van het monument teleurstellen. "Een monument zonder een schildje is geen monument", hoor ik wel eens verkondigen. U heeft het echter niet bij het rechte eind. Wat is dan wel het blauwwitte schildje en waar dient dit dan voor? De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft een lijst vastgesteld van speciale objecten die krachtens het UNESCO-verdrag van 14 mei 1954 beschermd moeten worden. Bij dit verdrag heeft Nederland zich verplicht, ten behoeve van de bescherming van culturele goederen, Zeeuws Erfgoed 11 Herkenningsteken voor een object van bijzondere cultuurhistorische waarde. OOSTKERK Gebouwd tussen 1647 en 1667. Architecten waren om Pieter Post BethotomeUs Drijfhout en Arend van 's Gravensande. Het bijzondere van de Oostkerk is dat hij in de loop der eeuwen nagenoeg onaangetast Is gebleven. Restauraties hebben plaats gevonden in 1954 en 1997. Algemeen wordt de Oostkerk beschouwd als een van de belangrijkste voorbeelden van de classicistische barokstijl Sn ons land Tussen 1779 en 1783 is een orgel aangebracht door de gebroeders De Rijckere uit Kortrijk Het resultaat Is een toporge! dat gewaardeerd wordt om zijn bijzondere klankkleur

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Erfgoed | 2005 | | pagina 11