Uitreiking prijzen Kleurwedstrijd Open Monumentendag
Hergebruik van erfgoed
archeologieerfgoededucatiegeschiedbeoefeningMONUMENTENWACHT monumentenzorgmuseastreektalen
Op woensdag 16 november vond in Middelburg in
De Burg de prijsuitreiking plaats van de
'Kleurwedstrijd Open Monumentendag' (OMD).
De kleurplaat met een vrolijke haan bovenop een
kerktoren stond helemaal in het teken van het
landelijke OMD-thema 'religieus erfgoed' (2005).
De SCEZ ontving in totaal 126 inzendingen, 14
meer dan vorig jaar, die op creatieve wijze waren
ingekleurd, beplakt en voorzien van glitters en
touwtjes. Zes winnaars kiezen was niet gemakkelijk!
Met kritische blik is de volgende keuze gemaakt:
In de categorie tot 9 jaar won Jacolina Poot uit Yerseke
(7 jaar) de eerste prijs, de tweede prijs ging naar Mirre
Visser uit Terneuzen (4 jaar) en Arthur van de Linde
(7 jaar) uit Middelburg behaalde met zijn kleurplaat
de derde plaats.
In de categorie 9 tot 15 jaar ontving Coen Prinsen uit
Bij mijn ouders staat er zo'n mooie koperen was
ketel die gebruikt wordt als krantenbak. Mijn
moeder kan hem niet meer tillen, dus is hij
gepromoveerd tot plantenbak in de achtertuin.
Veertig jaar geleden soldeerde mijn vader er nog een
nieuwe bodem in. Daarvoor kookte zijn oma er de
was in. Helaas heeft hij nu wellicht zijn eind
bestemming bereikt.
Onlangs inspecteerden we 'De Kwistenburg'. Vanaf de
lange oprijlaan verborgen in de mist. Zag je in de verte
het boerderijcomplex aan het Zwaakse Weel liggen, met
daaraan vast de imposante rietgedekte schuur, die helaas
in slechte staat is. De kap is gelicht door de wind, en
zonder provisorische stutten was hij waarschijnlijk al
ingestort.
Is deze boerderij zo bijzonder door de prachtige ligging,
of door de gaafheid van het complex? Er is nog een
wagenhuis, een varkenskot en een bakkeet, alles
gecombineerd in een logische samenhang. Vroeger was
het een gemengd boerenbedrijf, nu leeft de pachter van
akkerbouw. Meneer Smulder vertegenwoordigt de derde
generatie en inmiddels boeren zijn twee zonen mee.
Aan de voorzijde van de schuur zitten twee golvingen
in de rieten kap waaronder de twee grote mendeuren
toegang geven tot de opslag en de dorsvloer, in de tijd
van paard en wagen natuurlijk. Het huidige materieel
kan er echt niet door. De rentmeester wil wel investeren
in het herstel, maar hoe rendabel is dat? Het nut van de
schuur is beperkt en schreeuwt dus om hergebruik, maar
hoe? Het ideale plaatje is duidelijk, maar daarvoor moet
je terug in de tijd en dat is niet reëel. Dus zijn er twee
keuzes: aanpassen en hergebruiken, of identiek herstellen
en niet gebruiken. De schuur is het oudste onderdeel,
gebouwd in de eerste helft van de zeventiende eeuw.
Het woonhuis is achttiende-eeuws, de wagenschuur
Meliskerke (9 jaar) de eerste prijs, op de tweede plaats
eindigde Britt Rijk uit Goes (11 jaar) en de 10-jarige
Willemijn Geijtenbeek uit Goes werd beloond met
de derde prijs.
Helaas konden niet iedereen aanwezig zijn bij de prijs
uitreiking, maar door de komst van vaders, moeders,
broertjes, zusjes en vriendjes werd het bij een drankje
een gezellige en drukke middag.
negentiende-eeuws en het varkenshok twintigste-eeuws.
Het zijn allemaal waardevolle elementen en het zou bij
niemand opkomen om de oorspronkelijke situatie terug
te restaureren. De tijd laat zijn sporen na en ik ben
benieuwd wat de 21ste eeuw voor 'De Kwistenburg' in
petto heeft.
Voor de voordeur van de woning ligt een stuk natuur
steen, een stuk smaller dan de voordeur. Er zijn met ruwe
slagen grote groeven in gekapt. De pachter vertelt me dat
de geselsteen van de dorsvloer komt. Daar stond hij
schuin op een houten jukje. "Als jong ventje kon ik daar
bij slecht weer de rogge op uitslaan, daar werd je sterk
van." De halmen van de rogge werden immers gebruikt
bij de versterking van de dijken. Later kwam ik in het
boerderijmuseum in Dreischor nog zo'n geselsteen tegen.
Onze geschiedenis is nog springlevend. De zonen van
meneer Smulder zullen hun rug niet meer stuk hoeven
te slaan op de geselsteen, maar als voetveeg doet hij nog
prima dienst!
Coert van Spall, tweede monumentenwachter
Zeeuws Erfgoed
maart 2006/01
