VerfclSS:
Project Verdronken Dorpen:
nog deze zomer realisatie monument
Nehalenniatempel
Herdenkingsavond voor dijkval nabij Kats uit 1966
Het definitief ontwerp voor het Monument voor de
Verdronken Dorpen in Zeeland werd op 20 maart
gepresenteerd in Kats zelf. De SCEZ had hier samen met
de Dorpsgemeenschap Kats een herdenkingsavond belegd.
Voor een goed gevulde zaal van Dorpshuis
De Vriendschap opende Jan Kuipers, archeologisch
medewerker van de SCEZ, de avond met een boeiende
dialezing over de geschiedenis van de strijd tegen het
water op Noord-Beveland. Piet van der Maas (destijds
als dijkbaas verbonden aan het waterschap) bracht de
gebeurtenissen uit de nacht van 20 op 21 maart 1966
in herinnering, toen zo'n driehonderd meter zeedijk van
de Leendert Abrahampolder, compleet met polder-
Z*e|luI,l
Op 14 maart stemden Gedeputeerde Staten van
Zeeland in met de voordracht van de projectgroep
voor het definitief ontwerp van het Monument
voor de Verdronken Dorpen in Zeeland van Lydia
Schouten. Ruim een jaar eerder presenteerde Lydia
haar voorlopige ontwerp.
In de tussenliggende tijd is de SCEZ op zoek gegaan naar
een geschikte locatie en vooral naar financieel draagvlak
voor het ontwerp. De geschikte locatie werd gevonden
nabij Kats op Noord-Beveland, op de plek waar veertig
jaar geleden de laatste grote dijkval in Zeeland plaatsvond
(zie onder). Nabij het monument, bij de parkeerplek langs
de Leendert Abrahamweg, wordt tevens een infopunt
gerealiseerd met een historisch overzicht van de
Verdronken Dorpen in Zeeland. De financiering van het
monument geschiedt met bijdragen van de Provincie
Zeeland, de Gemeente Noord-Beveland, het Waterschap
Zeeuwse Eilanden, het Prins Bernhard Cultuurfonds
Zeeland en Delta N.V. Het is de bedoeling het
monument in het vroege najaar op te leveren.
Op www.scez.nl treft u uitgebreide informatie aan over
het monument en de opdracht hiertoe. U kunt ook
contact opnemen met Leo Adriaanse, projectleider,
telefoon 0118-670889, e-mail lcm.adriaanse@scez.nl
magazijn en peilboot, in zee verdween. Gelukkig lag er
een inlaagdijk achter, anders was de polder overstroomd.
Aan de hand van uniek fotomateriaal uit 1966 van de
heer C. Kotvis (tegenwoordig ondergebracht bij het
Zeeuws Documentatiecentrum in Middelburg) lichtte hij
toe hoe destijds de herstelwerkzaamheden plaatsvonden.
De presentatie van Lydia Schouten op het toekomstige
monument sloot mooi aan op de historische informatie.
Met deze avond werd nog eens benadrukt hoe bijzonder
de gekozen locatie is. In Kats wordt met belangstelling
uitgekeken naar de komst van het monument.
Meer monumenten op Noord-Beveland
Als het Monument voor de Verdronken Dorpen in
Zeeland in de loop van 2006 is gerealiseerd, sluit het goed
aan bij enkele andere monumenten op Noord-Beveland
die de geschiedenis van de strijd tegen het water
verbeelden, zoals de Nehalenniatempel en 'Houen
Jongens!', beide in Colijnsplaat.
De locaties van de monumenten in Kats en Colijnsplaat
worden door middel van fiets- en wandelroutes (onderdeel
van het Nationaal Park Oosterschelde) met elkaar
verbonden.
De gereconstrueerde tempel van de inheems-Romeinse
godin Nehalennia (sinds 2005) herinnert aan de tempel
in de havenplaats Ganuenta, van rond het jaar 200 n.Chr.
(op ruim een kilometer afstand van de huidige haven, in
zee verdwenen). Vanaf 1970 zijn talrijke overblijfselen van
die tempel op een diepte van zo'n 25 meter opgevist en
opgedoken. Daarmee is deze plek één van de belangrijkste
vindplaatsen aan de noordwestelijke grens van het
toenmalige Romeinse wereldrijk. In juli en augustus is
de tempel dagelijks geopend van 10.30 tot 17.30 uur.
Het monument 'Houen Jongens!' herinnert aan de ramp
van 1 februari 1953. In de stormnacht dreigde toen de
coupure bij de haven te verdwijnen, omdat de stenen
pijler in het midden losraakte en begon te schuiven.
Enkele tientallen mannen duwden bij iedere golf tegen de
pijler en de vloedplanken om het water tegen te houden.
Doordat een in de haven losgeslagen schip voor de kering
op de kade werd gesmeten, bleef Colijnsplaat voor een
overstroming gespaard. Het herdenkingsmonument werd
in 1993 onthuld.
Lydia presenteert
het definitief ontwerp
Dijkval Kats
(foto Beeldbank Zeeland,
Zeeuws Documentatie
centrum, Middelburg)
Houen Jongens!
Zeeuws Erfgoed 4 juni 2006/02
