jl
Project Waardering Terreinen van Archeologische
Betekenis voor de Archeologische Monumentenkaart
Zeeland [AMK Zeeland]
ARCHEOLOGIE
ERFGOEDEDUCATIEGESCHIEDBEOEFENINGMONUMENTENWACHTMONUMENTENZORGMUSEASTREEKTALEN
Een mesheft van de Markt
in Middelburg (1998), met
fraai gegraveen
bekroning.
Nieuw project: gegraveerde mesheften en topbekroningen
De WMZ vraagt de lezers van Zeeuws Erfgoed om
medewerking aan een nieuw project waarmee recentelijk
een begin is gemaakt: middeleeuwse gegraveerde messing
mesheften of bekroningen uit de periode 1450-1550.
Het gaat dus niet om gegoten maar om gegraveerde
mesheften, liefst met afbeeldingen van mensen, dieren
of anderszins. De messen - of wat er van over is - zijn
meestal vrij klein. De heften bestaan uit been of hout en
zijn aan beide zijden versierd met messing, terwijl de
uiteinden zijn bekroond met een al dan niet gegraveerd
messing plaatje. Vaak zijn hierop afbeeldingen te zien van
heiligen of andere personen, van dieren of simpele
decoraties zoals banderollen of arceringen. Soms staan
er ook korte teksten of letters op. In 1998 zijn bij het
onderzoek op de Markt in Middelburg 34 messen uit
een beerput geborgen, waarvan een flink aantal met fraaie
graveringen.
De WMZ zou het bijzonder op prijs stellen wanneer u,
als u een dergelijk voorwerp bezit, contact op wilt nemen.
Ook als u in het bezit bent van zegelstempels, gewichten
of exemplaren uit de andere hierboven genoemde
categorieën stelt de werkgroep het op prijs als u deze
aanmeldt. De enige voorwaarde is dat het voorwerp in
Zeeland gevonden moet zijn.
Werkgroep Metaalvondsten Zeeland,
p/a Provinciaal Archeologisch Depot,
Anneniaans Schuitvlot 1, 4331 NL Middelburg,
telefoo7i 0118-623732, e-mail h.he7idrikse@zeelandnet.nl
De WMZ werd in 1999 opgericht
uit bezorgdheid over het feit dat
duizenden vondsten van metaal, die
zich voor-namelijk in de collecties
bevinden van detectorzoekers, om
diverse redenen nooit zijn aangemeld
waardoor deze archeologisch en
historisch waardevolle voorwerpen
een verborgen bestaan leiden. De
WMZ stelt zich ten doel via persoon
lijke contacten met detectorzoekers
en anderen de in hun bezit zijnde
voorwerpen te registreren, documen
teren en er eventueel een publicatie
aan te wijden zodat een breed
publiek er kennis van kan nemen.
Dankzij de medewerking van de
detectorzoekers en de enthousiaste
inzet van de werkgroepsleden konden
bij het zegelstempelproject in nog
geen drie jaar meer dan driehonderd
stempels worden geregistreerd,
wat geresulteerd heeft in een fraaie
publicatie en een tentoonstelling.
Ook al is een project afgelopen, de
registratie van de voorwerpen gaat
gewoon door.
Stand van zaken
Het veldonderzoek van het project is klaar (afrondings
datum van het project is 1 juni 2006). In het voorjaar van
2006 is vooral onderzoek verricht in Zeeuws-Vlaanderen.
In de omgeving van Cadzand werd onderzoek gedaan
naar resten van de vroegste kerk van Cadzand, Onze-
Lieve-Vrouw ter Walleke. In Oostburg is bij Scherpbier
percelering uit de middeleeuwen teruggevonden, zowel
op kaart als in de bodem zelf. Dit onderzoek werd
uitgevoerd in samenwerking met Alexander Lehouck, die
werkzaam is voor het wetenschappelijk onderzoeksproject
'Verdwenen cultuurlandschappen in het grensgebied van
Vlaanderen en Nederland'. Dit project van het Vlaams
Nederlands Comité (VNC) is een samenwerkingsverband
van de Universiteit Gent en de Wageningen Universiteit.
Tussen Aardenburg en Eede - ten westen van de Rijksweg
- ligt een groot uitgestrekt gebied dat volledig op de
Archeologische Monumentenkaart is aangeduid als een
terrein van archeologische betekenis. Het terrein bevat
zowel luchtfotosporen, oppervlaktevondsten en een
structuur uit de Romeinse tijd. Ook de oude Eede (kreek
je) is in dit perceel gelegen. In het noorden van het AMK-
terrein zijn vele vondsten uit de Romeinse tijd terugge-
vonden, zowel op het oppervlak als in de bodem.
Een deel van het terrein zal op de AMK een hoge
archeologische waarde toegekend krijgen en een deel zal
van deze kaart verdwijnen. Archeologisch gezien blijven
de pleistocene dekzandgronden een zeer interessant
gebied. In de Grote Boompolder ten noordoosten van
Aardenburg zijn luchtfotosporen onderzocht die op
een oud wegtracé leken.
In de gemeente Noord-Beveland is onderzoek gedaan naar
het verdronken dorp Soelekerke. De exacte ligging van dit
dorp is niet bekend. Op Walcheren werd de vliedberg bij
het verdwenen dorp Poppekerke in de omgeving van
Westkapelle niet in het veld teruggevonden, echter wel
resten van het kerkhof van dit gekrompen en verdwenen
dorp. In de gemeente Borsele zijn het verdronken dorp
Oostkerke en het klooster Monster onderzocht. Hier zijn
in de bodem archeologische resten teruggevonden.
Mogelijk zijn deze toe te wijzen aan het klooster.
De komende maanden wordt aan de rapportage gewerkt.
In de volgende aflevering van Zeeuws Erfgoed kunt u lezen
wat de resultaten van het project zijn.
Zeeuws Erfgoed 6