mm
Ml
Ml
ÜMÜ
Nuttige dieren in uw monument
\m
dl
M KbiNW
hjt) imiiffl
-
Een grootoorvleermuis
op een kerkzolder.
ARCHEOLOGIEERFGOEDEDUCATIEGESCHIEDBEOEFENINgM O N UMENTENWACH T MONUMENTENZORGMUSEASTREEKTALEN
Bij het aanduiden van gebouwen wordt altijd direct
gekeken naar de oorspronkelijke functie waarvoor
ze gebouwd zijn. Een kerk is gebouwd als plaats
van samenkomst voor gelijke geloofsgezinden.
Een windmolen is een bouwwerk werktuig,
waarmee men in het verleden graan tot meel
vermaalde of men boomstammen tot planken
ging verzagen; een boerderij is gebouwd voor
agrarische doeleinden.
Een geringde kerkuil
uit een nestkast van
een boerderij.
Naast deze oorspronkelijke functie van een gebouw, biedt
het ook - vaak ongewenst - huisvesting aan dieren en
planten. Zo hebben zich in de loop van de jaren in veel
oude kerken vleermuizen gehuisvest en hebben zich in
veel oude boerderijen kerkuilen genesteld. Zwaluwen
nestelen in grote aantallen in en aan gebouwen. Niet
voor niets bezoeken liefhebbers van korstmossen en
muurplanten vaak eerst oude gebouwen, omdat
bijzondere soorten doorgaans vooral te vinden zijn op
de eeuwenoude muren van monumentale panden.
Door het efficiënter inrichten en gebruiken van de
huidige gebouwen maar ook van onze gehele
leefomgeving worden de eerdergenoemde 'medebewoners'
bedreigd. Het ontbreken van passende huisvesting alsook
het ontbreken van voldoende voedsel zijn oorzaken dat
veel soorten steeds zeldzamer worden of zelfs met
uitsterven worden bedreigd.
Veel nuttige planten en dieren zijn de laatste jaren
verdwenen of in aantal en qua leefgebied zeer sterk
achteruit gegaan. Het is goed om deze planten en dieren
te beschermen, zodat ze niet spoorloos verdwijnen uit ons
snel veranderende landschap. Ook de overheid vindt dit
heel belangrijk, hetgeen blijkt uit de invoering van de
Flora- en Faunawet. Deze wet geeft aan welke planten
en dieren een beschermde status hebben en dus niet
straffeloos mogen worden verwijderd of vernietigd.
Door veel mensen wordt de Flora- en Faunawet gezien
als hinderlijk en als een beperking om maatregelen uit te
voeren. Is dit terecht, of hebben ook de beschermde plan
ten en diersoorten recht op een eigen plek in deze wereld?
Deze beschermde planten en dieren zijn immers ook
nuttig voor de mens als individu en voor de samenleving
als geheel. Vleermuizen vangen namelijk elke nacht veel
voor mens en gebouwen schadelijke en onschadelijke
insecten. Kerkuilen kunnen ons helpen om muizenplagen
te voorkomen.
Elke diersoort heeft zo zijn eigen plaats in een
netwerk waarin de één het voedsel vormt van de ander,
de voedselketen. Hoe meer diersoorten er verdwijnen,
des te onstabieler wordt deze keten, met alle nadelige
gevolgen van dien. Het is dan ook heel belangrijk om te
voorkomen dat dieren met uitsterven worden bedreigd.
Vaak kan op eenvoudige wijze rekening gehouden worden
met de aanwezigheid van deze dieren en kost het
nauwelijks extra moeite ze te beschermen. U kunt ook
proberen actief voor deze dieren op te komen. Maak
bijvoorbeeld een kerkzolder geschikt voor vleermuizen.
Of plaats een kerkuilkast in uw boerenschuur. Wilt u
meewerken aan het behoud van deze dieren in uw
gebouw monument? Stichting Landschapsbeheer
Zeeland te Goes kan u informeren over maatregelen
en voorzieningen om dit te realiseren.
Boudewijn Jacobusse,
Stichting Landschapsbeheer Zeeland
Ravelijn de Groene Jager 5
4460 AR Goes
telefoon 0113-230936
info@slz. landschapsbeheer. nl
www.landschapsbeheer. nl/zeeland
Stichting Landschapsbeheer Zeeland
Zeeuws Erfgoed 14 september 2006/03
