agenda
maart 2007
George Sponselee en Eddy Taelman,
500jaar Bollewerck- of DobbeU Poorte
in Hulst (Enschede: Van de Berg,
2006) 54 pag., ill., krt., foto's, ISBN
10:90-5512-255-6. In dit boekje wordt
beknopt de geschiedenis van de
geconserveerde (en niet gerestaureerde!)
Bollewerckpoort in Hulst beschreven.
De poort werd in 1506 gebouwd en
in 1596 in puin geschoten. Daarna
verdween de poort 360 jaar onder een
laag aarde. Achterin is door de auteurs
een lijst met gebruikte literatuur
opgenomen.
J. Zandee, 504. Het verhaal van een
dwangarbeider (z.p., 2006) 171, [51]
pag.; ill., foto's, krt., tek., tab. 504 is
het relaas van een Goese dwangarbeider
in Duitsland, geschreven aan de hand
van bijgehouden dagboeken en
aanvullende informatie. Het nummer
504 is afgeleid van de fabrieksafdeling
bij Daimler-Benz, waar Zandee
tewerkgesteld was. Het relaas begint in
1942 en eindigt met de terugtocht naar
huis na de bevrijding. Tevens zijn er
nog enkele opmerkingen over de
periode na de oorlog en bijlagen
aan het eind van het boek.
Tijdschriften
Nehalennia, bulletin van de Werkgroep
Historie en Archeologie van het
Zeeuws Genootschap en de Zêêuwsche
Dialect Verênigieng afl. 154, winter
2006, biedt naast de uitgebreide vaste
rubrieken en een kerstbijdrage vier
artikelen. Roosanne Goudbeek schrijft
over de Middelburgse regent Pieter
Duvelaer (t 1703) en de rijkdommen
van de familie Velters.
Streektaalconsulent Veronique De Tier
behandelt 'De Zeeuwse Klapbank. Een
tentoonstelling over Zeeuwse dialec
ten'. Martine Schrier en Hans van de
Velde leveren 'Dialecten houden stand
in Zeeland', Enne Koops vertelt over
emigratievoorlichting en populaire
bestemmingslanden in het tweede deel
van zijn drieluik 'Luctor et emigro'.
Zeeland, tijdschrift van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, jaargang 15, nr. 3,
2006, pag. 105-148. Dit thema
nummer is gewijd aan Zeeuwen en de
risicovolle scheepvaart, en voorzien van
een inleiding door Ivo van Loo.
Ruud Paesie schreef 'De zaak Vlissings
Welvaren' over een geruchtmakende
opbrenging van een Vlissingse
lorrendraaier. Johan Francke beschrijft
de lotgevallen van de bemanning en
de zilverschat van het Vlissingse
smokkelschip de 'Jonge Jan' op de
Venezolaanse kust in 1694. Roosanne
Goudbeek behandelt de lotgevallen
van de zestiende-eeuwse Vlissingse
kapiteinsfamilie Schuijen en Arco
Willeboordse neemt de West-
Zeeuws-Vlaamse relaties met de Turks-
Arabische wereld in de middeleeuwen
en de nieuwe tijd onder de loep, in
het tweede deel van zijn artikel.
Zeeland, tijdschrift van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, jaargang 15, nr. 4,
2006, pag. 149-188. Centraal in dit
nummer staan de verbindingen over
en onder de Westerschelde. P. Lievense
schreef: 'Westerscheldetunnel: van
levensader tot afvoerbuis'. Phons Bakx
levert een bijdrage over de strijd om de
vrije overzet veren op de Westeschelde,
en L. Goossens en S. Burger verzorgen
een portret van de Westerschelde in
foto en poëzie.
Zeelandboek ZL10 (Middelburg, 2006)
jrg. 10, 2006, 223 pag., ISBN 10:90
77817-03-4. In deze - alweer tiende -
jaargang onder meer bijdragen van
Kees Slager, Jan J.B. Kuipers,
Ad Tramper, Lo van Driel en
Wim van Gelder. Een twintigtal
uiteenlopende artikelen en interviews
passeren de revue. Portretten zijn er
onder meer van Theo Laurentius,
Jan de Zwart, Jan Trimpe Burger,
Andreas Oosthoek, Doeke Roos
en Wim en Mineke van Gelder.
Onderwerpen omvatten onder meer
de A58, het Oud-Strijders bataljon
Zeeland, de Noordzeekotter 'Vrouwe
Suzanna' en de RPCZ.
Zeeuws Tijdschrift jaargang 56, nr. 5/6,
2006, is gewijd aan Michiel de Ruyter
en verscheen aan de vooravond van het
De Ruyterjaar 2007. Talrijke artikelen
en een interview met De Ruyter-
biograaf Prud'homme van Reine bie
den soms zeer uiteenlopende visies op
Zeelands beroemdste zeeheld.
Bijdragen werden geleverd door
Paul van der Velde, André van der
Veeke, Tobias van Gent, Marcel Migo,
Jan J.B. Kuipers, W.J. op 't Hof,
Ewald Vanvugt, Wim Hofman, Doeke
Roos, Francisca van Vloten en Lineke
Broos. Jaargang 56 nr. 7/8 is een soort
bonusuitgave waarin scheidend
Commissaris van de Koningin Wim
van Gelder en zijn interessen centraal
staan, met bijdragen van Paul van der
Velde, Oscar Steens, Wilfried Martens,
Wim van Gelder zelf, Uri Rosenthal,
Jan H. Stel, Herman Pleij, Lineke
Broos, Cor de Jonge, Douwe Eisenga
en Francisca van Vloten.
Heem- en
oudheidkundige bladen
Schouwen-Duiveland
In Stad en Lande, historische bijdragen
en mededelingen van de Vereniging
Stad en Lande van Schouwen-
Duiveland (november 2006, nr. 117),
laat A. Kort de veldwachters van
Bruinisse de revue passeren.
B. Blikman-Ruiterkamp schrijft over
de in 1606 gestrande potvis die op een
schilderij vereeuwigd werd, en over
mr. Pieter Mogge (1698-1756), die
graag een universiteit in Zierikzee had
willen zien. De gerestaureerde grafzerk
van Pieter Dignus de Vos, archivaris en
geschiedschrijver te Zierikzee, en
werken van de volkskunstenaars Jan
en Piet Hoek te Bruinisse, worden
onder de aandacht gebracht door
S. den Haan. In 'Praet...' een gesprek
met Cor Tanis, vrijwilliger bij
Museumhaven Zeeland in Zierikzee.
De rode draad die door de artikelen
in het nummer van het tijdschrift
Schouwen-Duiveland, de economische,
sociale, landschappelijke, culturele,
historische en algemene aspecten van
een bijzonder eiland (december 2006)
loopt, is de bedrijvigheid op
Schouwen-Duiveland. Er is een
artikel over een grote tomatenkwekerij
in Sirjansland en over een Zierikzees
bedrijf, Nemag, dat de grootste grijpers
ter wereld bouwt voor overslag van
bulkgoederen. De natuur in de
Grevelingen staat onder druk, en in
dat verband wordt een toekomstplan
voor de Grevelingen gepresenteerd,
onder andere om het getij terug
te brengen. Verder in dit nummer
aandacht voor starters op de woning
markt en voor een minimuseum in
Renesse: De Blikvanger.
Tholen
De Heemkundekring Stad en Lande
van Tholen heeft voor de derde maal
een jaarboek uitgegeven, onder de titel
De zee geeft, de zee neemt, de aarde
beeft. De heemkundekring wil hiermee
de geschiedenis van het eiland Tholen
levend houden. De watersnoodramp
van 1906 op Tholen wordt beschreven
door K. de Koning, evenals een ramp
te San Francisco in 1906 aan de hand
van een ooggetuigenverslag van een
Tholenaar. B. van den Aarssen haalt
herinneringen op aan een Thoolse
mosselinleggerij in het artikel 'Pellen,
inzetten en zingen'. Bij de inpoldering
van de Stavenissepolder in 1599
vormde de Molendijk een deel van
de waterkering. Vanwege veel
wateroverlast voor de bewoners van
de huizen op de Molendijk werd in
1867 een nieuwe dijk aangelegd, die
nog steeds bij ouderen bekend staat
als het 'Nieuwe Diekje'. Hoe deze
nieuwe dijk tot stand is gekomen
vertelt D. Roozemond. C.M. Bierens
Mzn. geeft ons inzicht in namen van
Tholen en Tholenaars, te beginnen met
de naam van de reeds in 1212 vermel
de plaats Schakerloo.
Walcheren
In het kwartaalblad van de Historische
Vereniging Arnemuiden, Arneklanken
(december 2006), verzorgt A.H.G.
Verouden een nieuwe aflevering van
de kerkenraadsnotulen, nu van 1589,
en hij geeft de derde lidmatenlijst van
Arnemuiden van 1712 tot 1729.
J. Adriaanse vertelt over een
'Arnemuische vischvrouw', een
verhaaltje in een schoolboekje dat in
1908 is uitgegeven. Ook 'overpeinst'
deze auteur zijn onverwachts overleden
echtgenote, die hem veel steun
verleende bij zijn historisch werk. In
een serie 'Aspecten van het economisch
en maatschappelijk leven van
Arnemuiden vanaf circa 1550'
behandelt P.J. Feij de schutterijen.
L. van Belzen geeft de genealogie van
de familie Koster te Kleverskerke/
Arnemuiden, en laat aan de hand van
het bevolkingsregister van 1861-1880
zien waar onze voorouders in vroeger
tijden woonden, een aansluiting op de
voorgaande artikelen over de bewoners
en hun huizen in 1880/1890. Na een
verslag over de nostalgische opening op
8 september 2006 van de scheepswerf
van Meerman lezen we over een in
2006 uitgegeven boekje, Funeraire
cultuur: Middelburg, dat ons onder
andere langs de Abdijkerken in
Middelburg voert, de twee joodse
begraafplaatsen, de Algemene
Begraafplaats, de RK Begraafplaats
en langs kerkhoven en kerken van
de omliggende dorpen.
In Den Spiegel, het tijdschrift van
de Vereniging Vrienden van het
muZEEum en het Gemeentearchief
Vlissingen (januari 2007), is het
register 2002-2006 opgenomen,
een aanvulling op het Register op
Den Spiegel 1982-2002. De vereniging
bestaat 25 jaar en daarom zijn de
artikelen gewijd aan de geschiedenis
ervan. In Vrienden voor het leven'
heeft A. Verdonk-Rodenhuis een
gesprek met drie dames die zich vanaf
de beginjaren voor de vereniging
hebben ingezet. A. Tramper en
W. Weber geven een overzicht van
de collecties van het muZEEum en
het gemeentearchief.
De Bevelanden
In De Spuije, tijdschrift van de
Heemkundige Kring De Bevelanden
en de Vereniging Vrienden van het
Historisch Museum De Bevelanden
(winter 2006, afl. 69), verhaalt
J. van Haver over 'Schermutselingen
bij Camperlandsche Veer op 13 decem
ber 1813'. Burgers van Noord-
Beveland raakten op die dag slaags met
Franse soldaten die daar aan land wil
den gaan. Sportverenigingen ontston
den in Goes in het laatste kwart van de
negnetiende eeuw; christelijke jongelui
moesten wachten tot 1906, toen werd
de
christelijke gymnastiekvereniging
'Oefening kweekt kunst' opgericht,
een vereniging die zich volgens auteur
J. Boogaard tot een bloeiende
sportvereniging heeft ontwikkeld.
G.J. Lepoeter schrijft een tweede deel
van zijn artikel over dominee
Hermanus van Toll uit Baarland.
Twee tragedies worden belicht, zich
afspelend in Kats en Goes: over een
onsympathieke huisarts in Kats schrijft
A.L. Kort en W.P. den Toom brengt
verslag uit over de veroordeling van
een arme huisvrouw voor diefstal.
Zeeuws-Vlaanderen
De Heemkundige Kring West-
Zeeuws-Vlaanderen zond het
Tijdschrift (december 2006, nr.4),
waarin G. van de Velde boeiend
schrijft over 'Ko Wage, 'n gladde'. Ko
kwam aan de kost als boerenarbeider,
als leger van beerputten, stratenveger
en
vuilnisophaler. J. Janssens legt uit wat
builenbrand op maïskolven is, en wat
je met deze eetbare zwam - want dat is
het - voor lekkernij kunt klaarmaken.
Manus van der Jagt, een onderwijzer
uit Burgh die een aardrijkskundig
schoolboekje schreef, kunnen we zien
als concurrent van Van Dale uit Sluis.
L. van Driel doet hun werkwijze uit
de doeken in 'Zeeuwse streken'. Uit
het verhaal van R.H.M. van Immerseel
blijkt dat de levens van Adriaan
