Nederlandse Dialectendag2007 Mechelen rj
Het Dialectenboek 9:
dialect in het spel
Toneelstukken in Zuid-Bevelands dialect
Als een dialectendag niet in Zeeland plaatsvindt, zijn
de Zeeuwen niet echt prominent aanwezig, maar toch is
een aantal op 17 maart afgezakt naar deze prachtige stad
in Vlaanderen. Het programma had hetzelfde opbouw als
andere jaren: een ochtendgedeelte met plenaire lezingen
(een lezing over het thema 'kinderspel' en de enquête die
ook door een veertigtal Zeeuwen is ingevuld, een lezing
over tv-programma's van het type 'Idols' en één over
taalvariatie in Vlaanderen). Na de lunch was er keuze
uit een dialectwandeling door Mechelen en enkele
workshops. In een van de workshops werden dialect
kaarten over de bekendste kinderspelen besproken.
Er was ook een workshop over een grensoverschrijdend
muzikaal project in Noord-Brabant ('Harba Lorifa'): aan
de hand van kinderliedjes uit het hele Brabantse gebied
komt men meer te weten over de verschillende Brabantse
dialecten. Een derde workshop behandelde chattaal.
De laatste workshop werd verzorgd door de consulent
streektalen van de SCEZ en behandelde museale
toepassingen rond taal en dialect, waarin uiteraard
'De Zeeuwse Klapbank' centraal stond. Geïnteresseerden
uit het hele taalgebied zagen en hoorden hoe Zeeuwse
dialecten in een reizende tentoonstelling waren onderge
bracht. Er was ook aandacht voor De Taalkamer in het
Huis van Alijn en de nog te realiseren taalkamer in de
TwentseWelle (zwww.twentsewelle.nl/twentsewelle.asp)
Tussen de workshops door werden er kinderspelen
gedemonstreerd, kon je naar de boekenmarkt en trad de
groep Zakdoek op. Die bracht zelfs een speciaal nummer
voor een van de aanwezige Zeeuwen. Het werd weer een
leuke en volle dag. Over twee jaar gaat de dialectendag
naar het noorden: er zijn plannen om in 2009 de tiende
dag te organiseren in Drenthe.
De voorzitter van de Zeeuwse Dialect Vereniging,
Kees Martens, in gesprek met Frans Debrabandere (rechts op
foto), auteur van het Zeeuws Etymologisch Woordenboek, op
de boekenmarkt van de Nederlandse Dialectendag.
Het is ook een vaste traditie dat er op de dialectendag een
nieuw boek in de reeks Het Dialectenboek verschijnt. Per
provincie worden daarin de resultaten weergegeven van
bijvoorbeeld een enquête, zoals dit jaar het geval was.
Het Zeeuwse stuk is geschreven door de consulent
streektalen en is gedeeltelijk gebaseerd op de enquête die
door de Stichting Nederlandse Dialecten is verspreid en
gedeeltelijk op de gegevens die voor het boek Koekoek
Schietebroek zijn verzameld. In het artikel over Zeeland
worden de volgende kinderspelen behandeld en toegelicht:
knikkeren, verstoppertje en tikkertje, tollen, de katapult
en de proppenschieter, pinkelen, keilen, bikkelen,
hinkelen, hoepelen en touwtjespringen en de schommel,
de wip en de glijbaan. Het negende boek uit de reeks is
ook het dikste geworden. Het telt 432 pagina's. Het boek
(15 euro) is te bestellen bij de Stichting Nederlandse
Dialecten (snd@mail.be), maar het kan ook via de
consulent streektalen: v.de.tier@scez.nl
In de afgelopen vijftien jaar heeft Jopie Minnaard-
Verheijke een tiental korte toneelstukken geschreven
in het dialect van Zuid-Beveland. Deze stukken zijn
vele malen gespeeld door de toneelgroep Ad Hoc uit
Heinkenszand. Nu deze groep opgehouden heeft te
bestaan, wil Jopie de stukken beschikbaar stellen aan
andere groepen. Zij heeft daartoe een drietal stukken
opnieuw bewerkt. De titels van de drie stukken zijn:
'Voe 't lapje 'ehouwe' (over de hebberigheid), 'Logere bie
de boer' (over een boer en een boerin die kamers
verhuren en een Amsterdamse op bezoek krijgen) en
''t Akkevietje van tante Tanne' (over een verbouwing
en het weer intrekken bij familie).
Alle stukken worden gespeeld met vier vrouwen en
twee mannen. De speelduur is ongeveer een uur.
Zin om met uw toneelgroep deze Zuid-Bevelandse
stukken eens in een ander dialect te spelen? Voor
een zichtzending kunt u contact opnemen met
Jopie Minnaard-Verheijke, telefoon 0113-561905,
e-mail jminnaard1@zeelandnet.nl
Zeeuws Erfgoed 21 juni 2007/02 STREEKTALEN
