in het Oost-Vlaamse Herzele
Vlaams-Zeeuwse Molenaarscont
In 2006 werd in Sluis op initiatief van het
provinciaal molencentrum in Wachtebeke
een eerste molenaarscontactdag georgani
seerd voor molenliefhebbers uit Zeeland,
West- en Oost-Vlaanderen. Dit gebeurde
ter afsluiting van het project 'Ruimte voor
Molens' in het kader van Interreg III en in
samenwerking met Euregio Scheldemond.
Aan het eind van de dag was de tevreden
heid zo groot dat het initiatief een vervolg
verdiende.
Dat kwam er op 16 juni in het Oost-Vlaamse
Herzele. Meer dan zeventig molenminnaars
wilden in combinatie met molenbezoek
banden aanhalen met gelijkgestemden uit
Zeeland, West-, Frans- en Oost-Vlaanderen.
Herzele was een uitstekende plek voor deze
internationale bijeenkomst. Deze gemeente in
de Vlaamse Ardennen koestert al decennia
lang de twee maalvaardige windmolens op haar
grondgebied: de staakmolen Te Rullegem, die
vóór 1750 werd gebouwd en ooit een ban
molen was, en de bovenkruier Ter Rijst, een
stoere zetelkruier die vorig jaar helemaal werd
opgeknapt. Bovendien kreeg Herzele drie jaar
geleden de wettelijk beschermde restanten van
de in 1976 ingestorte, oeroude staakmolen van
Sint-Antelinks in erfpacht en heeft ze
ondertussen de procedure op gang gebracht
die over 2 a 3 jaar moet resulteren in een derde
maalvaardige molen op haar grondgebied. De
kosten voor de restauratie, meer dan 600.000
euro, zullen worden gedragen door de Vlaamse
Overheid, de Provincie Oost-Vlaanderen en de
gemeente.
In zijn welkomsttoespraak maakte Alain
Goublomme, voorzitter van de vereniging
Levende Oost-Vlaamse Molens, reclame voor
de molenaarscursus die vanaf september wordt
georganiseerd in Brugge en Gent en die de
eerste concrete samenwerking is tussen de
Levende Oost-Vlaamse Molens en de
vereniging Werkgroep West-Vlaamse Molens.
Hij pleitte ook voor een grotere betrokkenheid
van molenaars bij restauraties. Het is volgens
hem onaanvaardbaar dat molens worden
opgeleverd met een luiwerk zonder klauwreep
en varkenswieltje of met een onbetrouwbare
vang.
Schepen Luc Hoorens en gedeputeerde Jozef
Dauwe, beiden belast met cultuur binnen hun
werkgebied, juichten dit soort bijeenkomsten
van molenaars, architecten, molenbouwers en
overheden toe. Een meester- en een leerling
molenaar gaven vervolgens toelichting bij de
'Molenwacht', een project dat ten doel heeft
een continu geactualiseerde inventarisatie te
maken van alle Oost-Vlaamse ros-, water- en
windmolens en ambachtelijke maalderijen.
De eerste resultaten kunnen worden geraad
pleegd op de website www.molenwacht.be
Deze gegevens worden gratis ter beschikking
gesteld van zowel geïnteresseerde molen
vrienden als ambtenaren en monumenten
wachters die bijvoorbeeld de staat van
onderhoud en de mate van bedrijvigheid
van een bepaalde molen willen kennen.
De 98-jarige Piet Lutteijn, met pet, gewezen
molenaar van een Zeeuwse achtkant,
betreedt de molen.
Rondleiding door Molen Te Rullegem.
Per dubbeldekbus bracht het hele gezelschap
daarna een bezoek aan de beide Herzeelse
molens. Tijdens de gezellige lunch in het
bijzonder fraaie restaurant De Bataaf, ooit zo
genoemd door een Noord-Nederlander die
heimwee had naar de Bataafse Republiek, ging
heel wat molenpraat over de tong. De hele
groep trok daarna naar de indrukwekkende
Van Hauwermeirsmolen in Massemen, een
bovenslagwatermolen die in 2006 onder ande
re met financiële steun van Interreg Euregio
Scheldemond III maalvaardig werd gemaakt.
Via de imposante provinciale stellingmolen
van Oordegem keerde het gezelschap terug
naar Herzele, waar blije molenaars met een
glas streekbier in de hand nog een uurtje
"daar bij die molen" en andere kaskrakers
zongen op de klanken van accordeonmuziek.
Molen Te Rullegem in Herzele (België). (foto's Damien de Leeuw)
Zeeuws Erfgoed 8 september 2007/03 MONUMENTENWACHT
