2
UUNI
G
Zuunig op Erfgoed:
symposium over veiligheidszorg
in Zeeuwse erfgoedinstellingen
OP ERFGOED
OP ERFGOED
OP ERFGOED
OP ERFGOED
Zuunig op Erfgoed:
ids
veiligheidszorg bij De Burghse Schoole
i
0
Dit jaar startte in vier regio's in Zeeland de
'Netwerkaanpak Veiligheidszorg Erfgoedinstellingen',
waarin musea en archieven samenwerken op het terrein
van veiligheid voor mensen, gebouwen en collecties. De
deelnemende musea en archieven beheren een belangrijk
deel van het Zeeuwse erfgoed. Vanuit netwerken willen
zij de komende jaren de bescherming van het erfgoed in
gemeentelijke rampenplannen verbeteren. Om hiermee
een begin te maken werd op 19 november in Middelburg
door de SCEZ een symposium belegd, bedoeld voor
medewerkers van erfgoedinstellingen, veiligheidsdiensten
en overheden.
Het symposium kreeg de Zeeuwse titel 'Zuunig op
Erfgoed' mee. Eén van de sprekers, Charlotte van
Rappard-Boon van de Erfgoedinspectie (tot voor kort
hoofdinspecteur Collecties en thans verantwoordelijk voor
het programma Kwaliteitszorg Musea), gaf aan waarom
we 'zuunig' moeten zijn op het erfgoed en hoe we onze
zorg voor het erfgoed kunnen verbeteren. Dat er tal van
bedreigingen voor cultureel erfgoed kunnen zijn, werd
aangetoond door Ton Cremers van MuSeCo, als
veiligheidsdeskundige verbonden aan de netwerkaanpak
in Zeeland. Een duidelijk praktijkvoorbeeld hiervan was
wel het hoge water waar men in 1995 in het Rivierenland
mee te maken kreeg. Jan Buylinckx, streekarchivaris van
de Bommelerwaard, kwam hierover vertellen, want ook
in Zeeland is hoog water geen loze dreiging. Daarom
ontvouwde Menno van de Wetering, beleidsmedewerker
rampenbestrijding bij de provincie Zeeland, zijn plannen
voor een betere implementatie van het cultureel erfgoed
in de gemeentelijke rampenplannen in Zeeland. Vanuit
de erfgoedsector zelf is nu alvast een goede start gemaakt
met het opzetten van de vier regionale netwerken.
Museum De Burghse Schoole is deelnemer aan het
veiligheidsnetwerk en leverde een bijzonder uitgebreid
calamiteitenplan op. Janet Timofei, beheerder van het
museum en nu ook crisismanager, vertelt hoe dat zo
gekomen is.
"De SCEZ vroeg ons begin maart om mee te doen aan
de netwerkaanpak. We beseften dat we nog niet zo heel
veel hadden geregeld op het gebied van calamiteiten
bestrijding, dus we grepen die kans meteen aan. We
hebben zelfs speciaal iemand gevraagd om ons te helpen:
Henk van der Veer, die net in Burgh was komen wonen.
Hij was in zijn werkende leven verantwoordelijk voor de
veiligheid van een grote elektriciteitscentrale en wilde
het museum graag helpen met zijn expertise. We hebben
samen de workshops bijgewoond en aan het eind hadden
we niet alleen een calamiteitenplan, maar ook een Plan
van Aanpak, een aanvalsplan voor de brandweer en een
handzame versie van het plan voor alle vrijwilligers."
En dan begint het eigenlijk pas: hoe maak je instructies
op papier 'levend' bij je medewerkers? Janet: "Toen onze
plannen gereed waren brak het zomerseizoen aan, een
superdrukke periode. Mensen gaan dan geen plan zitten
lezen, een A4-tje is vaak al teveel. Om de maatregelen uit
het plan toch bekend te maken heb ik overal briefjes
weggehangen, van die gele plakpapiertjes. Mijn ervaring is
dat mensen die wél lezen. Er stonden korte boodschappen
op: let op het vrijhouden van de vluchtwegen, dit is de
beste looproute, haal de sleutels van de deuren af. Zo
heb ik het plan geïntroduceerd bij onze vrijwilligers.
Toen de drukte weg was hebben we een bijeenkomst
georganiseerd en bij een kop koffie het plan door
genomen. We hebben nadrukkelijk gezegd dat iedereen
zich in moet zetten om het plan na te streven, anders
werkt het gewoon niet. In het najaar hebben we
vervolgens nog een avondje georganiseerd met bestuur
en brandweer. De brandweer komt ook in het voorjaar -
net voor de opening van het nieuwe seizoen - de werking
van onder andere de brandblussers uitleggen. Erg leer
zaam, want wie heeft er nu écht met zo'n ding gewerkt?"
Het plan overbrengen op de vrijwilligers blijft lastig, zegt
Janet. "Je moet blijven herhalen, echt de boodschap erin
hameren. En opletten als er nieuwe vrijwilligers bijkomen:
dat iedereen hetzelfde weet, dat de mensen alert zijn en
dat ook blijven. We hebben naar hulpmiddelen gezocht
Zeeuws Erfgoed 18 december 2007/04 Musea