Onderhoudswerkzaamheden aan paalhoofden
nemen de meeuwen
genoegen met een plaats
op de tweede rang.
Begin dit jaar zijn op het strand bij Groot-Valkenisse
honderden houten palen door Waterschap Zeeuwse
Eilanden vervangen.
Deze palen - onderdeel uitmakend van de in 2005
door de Provincie Zeeland als cultureel erfgoed
aangemerkte paalhoofden langs de Zeeuwse kust -
waren ruim een jaar geleden bij zandopspuitingen
door zwaar materieel beschadigd geraakt.
Onder natuurlijke omstandigheden hebben de
overwegend eiken palen een levensduur van zo'n 35 tot
40 jaar. Sterke stroming en de schurende werking van
het zand zorgen gedurende deze tijdspanne voor een
geleidelijke slijtage van deze voor Zeeland kenmerkende
objecten.
De nu beschadigde palen waren echter een korter leven
beschoren. Nadat ze eenmaal door een graafmachine als
een wortel uit het zand omhoog waren getrokken, werd
voor een leek al gauw duidelijk waarom deze palen 'het
veld moesten ruimen'. Van menige, grillig gevormde,
paal bleek het bovenste gedeelte in verticale richting over
een flinke afstand gespleten. Het onderste gedeelte, dat als
het ware in het zand was geconserveerd, was daarentegen
nog gaaf. Het vervangen van de palen bezorgde de
struinende, nietsvermoedende strandwandelaar een fraai
schouwspel.
En ook het achtergelaten stilleven na werktijd, met een
ruim boven de grond opstaande, aan het zand onttrokken
'laatste' paal tegen de duinvoet bood een fraai stilleven.
Dat het 'werk in uitvoering' ook nog op een andere
manier verrassend kan uitvallen heeft menig wandelaar
en jogger aan den lijve mogen ondervinden. Door de
werking van zand en water kon nabij de vervangen palen
op onverwachte, doch realistische wijze een echte
'drijfzandervaring' worden opgedaan, waarbij op zijn
minst onderbeen en voet in de diepte verdwenen. Zich
ontworstelend aan het natte, zuigende zand kwamen de
slachtoffers echter weer één voor één boven, zoals het
echte Zeeuwen betaamt.
Hiërarchische paalbezetting
bij Groot-Valkenisse:
terwijl de aalscholvers
zich op de hogere, vierkante
eindpalen positioneren,
Zeeuws ErfgOed 19 juni 2008/02
Cultuurhistorie en monumenten
