agenda
september 2008
Zeeuws Genootschap en de Zêêuwse
Dialect Verênigieng bevatten behalve
de vaste rubrieken een keur aan
artikelen. In afl. 159 o.m. een artikel
van Arco Willeboordse over de
verduistering van een koggeschip in
de veertiende eeuw en het eerste deel
van een overzichtsartikel van
J.H. Midavaine over uurwerken,
klokken en beiaarden in Veere en
Zanddijk. Behalve het tweede deel
hiervan bevat afl. 160 o.m. verhalen
over zestiende-eeuwse scheepsresten in
de Westerschelde (Arent Vos), 800 jaar
Oud-Sabbinge (Peter Henderikx) en
het Hooglied in het Zeeuws (Lou
Vleugelhof).
Zeeland. Tijdschrift van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, 17/nr.2 (2008) 37-76.
Een gevarieerd nummer met aandacht
voor de biotopen van de 'Zeeuwse
sloten' door C.J.M. Musters.
L.M. Verseput heeft een artikel over de
negentiende-eeuwse Zeeuwse predikant
C.F. Zeeman, die dominee was te
Zonnemaire van 1862-1904. Tevens is
er nogmaals aandacht voor het dialect
en Zeeuwen, Brabanders en
Limburgers spreken over hun eigen
dialecten.
In Zeeuws Landschap jg. 24 nr. 2 voor
jaar 2008 o.m. een artikel door Aad de
Klerk, 'Hou ik nog van mijn Zeeuwse
landschap?'. Op pag. 7-9 geeft hij zijn
visie op de - niet altijd even positief
gewaardeerde - ontwikkelingen in een
deel van het Walcherse landschap.
Zeeuws Tijdschrift 58/nr. 3/4 (2008)
pag. 1-98, heeft als thema: Romeins
erfgoed. Robert van Dierendonck en
Wim de Clerq bespreken het weten
schappelijk werk naar Romeinse
aanwezigheid in de streek, Wouter
Dhaeze gaat in op de verdedigings
werken en het sociale en culturele leven
van de Romeinen en Ad Beenhakker
en Adriaan de Kraker tonen hoe
Zeeland er uitzag in de tijd van de
Romeinen en welke klimatologische
veranderingen hebben plaatsgevonden
in die tijd. Verder zijn er nog onder
werpen als onder meer bacchanalen en
mosselmaaltijden (Jean Luc Meulmeester)
en een kritische noot van Jan Kuipers
over 'alternatieve' Nehalennia-theo-
Zeeuws Tijdschrift 58/nr. 5/6 (2008)
pag. 1-66. Dit Zeeuws Tijdschrift is
in zijn geheel gewijd aan de Four
Freedoms Awards die op 24 mei in
de Middelburgse Nieuwe Kerk werden
uitgereikt. Inleidend zijn er twee
artikelen over de geschiedenis van de
Four Freedoms Awards, daarna volgen
interviews met de laureaten: Richard
van Weiszacker, Lakhdar Brahimi,
Karen Armstrong, Willemijn Verloop
en Jan Egeland en enkele artikelen
over de vrijheid van meningsuiting en
terrorisme.
Zeeuws Tijdschrift 58/nr. 7 (2008) pag.
1-38. Uitgegeven als Zeeuws
Tijdschrift én special van het maand
blad Heemschut in het kader van de
renovatie van het Badpaviljoen te
Domburg. Hierin onder andere
aandacht voor de bouwgeschiedenis
van het Badpaviljoen, een beeld van
de activiteiten van dr. Mezger, en
de bemoeienis van de vereniging
Heemschut het markante gebouw
te beschermen.
Heem- en
oudheidkundige bladen
Schouwen-Duiveland
In Stad en Lande, historische bijdragen
en mededelingen van de Vereniging
Stad en Lande van Schouwen-
Duiveland (juni 2008), vinden we
de jaarverslagen van verschillende
bestaande commissies. Verder een
artikel 'Artsen die te diep in het glas
keken' (auteur A.L. Kort), waarin
het gaat over de doktoren Cornelis
Verhoeven van Brouwershaven en
Willem Leendert van Dort uit
Dreischor. Beiden werden uit hun
ambt ontzet wegens misdragingen
na drankmisbruik.
F. Beekman en T. Rosmolen verdiepen
zich in de geschiedenis van de 30-
wiekige watermolen die van 1920
tot 1945 op het westelijke dwarsdijkje
van De Val stond.
Naar aanleiding van het gevelbeeld
uit de collectie van de Gemeentelijke
Zierikzeese Musea, afkomstig van het
pand 'De Rookende Moor' in de korte
Sint-Jansstraat in Zierikzee, vertelt
R. van der Veken-Annaert herinnerin
gen aan de tabakswinkel en het beeldje.
B. Blikman-Ruiterkamp 'praet' met
A. Heiligers, eigenaresse van
blikmuseum De Blikvanger in Renesse,
en geeft in een ander artikel bijzonder
heden over de straffen die vroeger in
het Burgerweeshuis werden gegeven.
Sint-P hilipsland
In de Nieuwsbrief van de
Heemkundekring Philippuslandt (april
2008) wordt een cursus over de
streekgeschiedenis aangekondigd, die
in samenwerking met de heemkunde
kring Stad en Lande van Tholen,
het gemeentearchief van Tholen en
de SCEZ zal worden gegeven.
De laatste jaren werd er in de
Nieuwsbrief regelmatig geschreven over
de Tweede Wereldoorlog, waarbij ook
de naam Piet Avontuur - gesneuveld in
1945 - dikwijls ter sprake kwam. Er
wordt in dit nummer verslag gedaan
over zijn begraafplaats, de vervaardi
ging van het monument ter nagedach
tenis en over de verplaatsing naar en
onthulling in Anna Jacobapolder.
Ook de naam van de gesneuvelde Karel
Snijders is op het monument vermeld
en de namen van de zes slachtoffers
die in januari 1945 in De Polder zijn
gedood.
Tholen
In de Nieuwsbrief wan de Heemkunde
kring Stad en lande van Tholen (mei
2008) worden veel huishoudelijke
mededelingen gedaan: het gaat over
het programma van de cursus streek
geschiedenis die in september in
Tholen begint, over de toekomst van
het gemeentearchief en over activiteiten
en publicaties in het teken van het
Jaar van het Religieus Erfgoed. Verder
aankondigingen van een publicatie over
'De forten aan de Brabantse kant van
de Eendracht' en over de beurtvaart in
Zeeland: 'De Blikken Motor. De laat-
ste beurtschippers van Zeeland 2'.
Walcheren
De Wete, kwartaalblad van de Heem
kundige Kring Walcheren (april 2008),
opent met een artikel van P. Fraanje:
'Herbeplanter van Walcheren. Het
werk van Christiaan Pieter Broerse'.
Broerse was de motor van de
herbeplanting na de inundatie van
Walcheren in 1944.
De geschiedenis van de boerderij
Middenhof te Souburg wordt verteld
door G. Dorleijn in 'Over den Steenen
padt'; in 1774 kwam de hofstede in
handen van familie Dorleijn. Enkele
jaren na de Tweede Wereldoorlog is
Middenhof afgebroken en zijn de
akkers en weilanden volgebouwd
met huizen.
'De consistoriekamer. Een markant
gebouw bij de kerk van Koudekerke'
werd geschreven door K. van Noppen.
Hij is in de geschiedenis van deze aan
bouw gedoken naar aanleiding van het
plan de consistorie te vervangen door
een modern gebouw met vergaderruimten.
I. Doorenweerd biedt een artikel aan
over een geheim uit het archief van de
weeskamer van de landvierschaar van
Veere en F. van den Driest vergast ons
in zijn 'Vadertje' op een Walcherse
boerenmaaltijd uit vroeger tijden.
In De Wete (juli 2008) onthult I.
Doorenweerd een nieuw geheim van de
weeskamer van Veere. Ook wordt weer
verteld over de geschiedenis van een
hofstede, ditmaal de hofstede
Zwanenburg, die in het zuidwesten van
de voormalige gemeente Koudekerke
lag. Vroeger was dit de buitenplaats
van de familie Ingels. Ook deze boer
derij is verdwenen na de inundatie van
Walchren in 1944 (auteur J. Simons).
De electrificatie van de Zeeuwse spoor
lijn in de jaren 1955-1957 is geschre
ven door J. Braat,
E. Blaas weet toch weer nieuwe wetens
waardigheden toe te voegen aan de vele
herinneringen die wij hebben aan de
Tweede Wereldoorlog.
L. Hollestelle belicht de verdiensten
van P. Smallegange, die dit jaar de
HKW-Cultuurfondsprijs kreeg, die
hem zonder enige twijfel toekomt en
hem zeer gegund wordt. Van de hand
van J.H. Wigard volgt nog een korte
geschiedenis van de Middelburgse
schietvereniging Tot Oefening en
Ontspanning.
Den Spiegel, tijdschrift van de
Vereniging Vrienden van het
muZEEum en het Gemeentearchief
Vlissingen (juli 2008), begint met een
artikel 'De derde en laatste generatie
Wibaut in Vlissingen' door J. Zwemer;
eerder heeft de auteur al verteld over
deze handelsfamilie en hun maatschap
pelijke positie in Vlissingen in de
negentiende eeuw.
J. Hintzen belicht Herman Goetheer,
een kunstenaar die liever geen gebruik
wilde maken van de Beeldende
Kunstenaars Regeling omdat hij die
beslist niet inspirerend vond voor kun
stenaars. Er wordt een overzicht van
zijn tentoonstellingen gegeven, verge
zeld van citaten uit kunstbeschouwin
gen die een goed beeld geven van een
gedreven kunstenaarsleven. In 'Op
stootgaren! Scheepsbergingsstation
Vlissingen: 1920-2000' horen we van
C. Heijkoop over het wel en wee van
de bekende sleepbootsteiger op het
eiland, die er nu verlaten bijligt.
Arneklanken, het kwartaalblad van
de Historische Vereniging Arnemuiden
(maart 2008), opent met een stukje
van G. de Nooijer over de geboorte
van kinderen in Arnemuiden, met een
prachtig plaatje waarop kinderen
kennelijk op alikruiken worden
getrakteerd. Over de genealogie van
de familie Le Mahieu worden we wijzer
gemaakt door L. van Belzen.
P.J. Feij schrijft 'Aspecten van het
economisch en maatschappelijk leven
van Arnemuiden vanaf circa 1550'.
Aan het einde van de Tachtigjarige
Oorlog werd het platteland onveilig
gemaakt door rondzwervende afge
dankte militairen en bedelaars. Welke
maatregelen daartegen genomen
werden en welke moeilijkheden dat
weer opriep wordt duidelijk in dit
artikel. L. Schouts beschrijft een mooi
plakplaatjesboek over Zeeland en
R. Rijken stelt een vraag over een
schilderij van zijn vader Piet Rijken.
Over het Kleverskerkse schooltje is
een tweede aflevering opgenomen,
geschreven door P.A. Baaijens. De
vroegste aanduiding over het bestaan
van de school komt uit 1689, toen
de schoolmeester, waarschijnlijk Gillis
Deurwaarder, zich schuldig maakte
aan drankmisbruik en zich misdroeg.
De wederwaardigheden van het
schooltje tot ongeveer in de oorlogs
jaren, de onderwijzers, hun inkomsten,
de school na de Franse Tijd: het wordt
ons allemaal duidelijk gemaakt.
In Het Polderhuis Blad, informatieblad
over Westkapelle (juni 2008), wordt
een aantal vrijwilligers in het zonnetje
gezet: Mientje en Jo Theune en Bram
en Pietje Provoost. Er wordt ook een
oproep gedaan nieuwe vrijwilligers te
krijgen voor hulp in het Polderhuis.
Twee mensen die veel voor het
museum betekend hebben - Kor Flipse
en zijn vrouw Neeltje Flipse-Roelse -
worden herdacht door Esther
Hageman. L. Joosse vertelt over de
roerige tijden die Westkapelle heeft
meegemaakt, en dan met name tijdens
de Franse overheersing, toen rond
1800 maar liefst 3.000 militairen in het
dorp geplaatst werden.
Zeeuws-Vlaanderen
In Tijdschrift, Bulletin van de
Heemkundige Kring West-Zeeuws-
Vlaanderen (juni 2008), maakt L. van
Driel duidelijk hoe in de negentiende
eeuw een kleine kring van bestuurders
onderling de dienst uitmaakten in
Cadzand.
W. Wintein vertelt over twee
tiendpalen die nog op hun
oorspronkelijke plaats staan: ten
zuiden van Sint-Margriete op de Sint-
Livinusdijk en op het Redouteplein in
Waterlandkerkje. P. van der Paele en
A. van Melle herdenken nog eens
Petronella Moens, in Aardenburg
misschien nog gekend als dichteres en
schrijfster van een omvangrijke roman
waarin zij haar ideeën over politiek,
godsdienst en samenleving uit de
doeken doet. Weinig gildepenningen
van Sluis zijn bewaard gebleven, maar
over de twee recent boven water geko
men exemplaren schrijft Ch. Teulings.
Nout neemt in plaats van de fiets
noodgedwongen dit keer de bus en
droomt over een nieuwe fiets om
Zeeuws-Vlaanderen te doorkruisen.
