Onderzoek en meldingen
Noord-Beveland
Zutd-Beveland
Nieuwe sporen van het verdronken Kats
Op 10 juni verrichtte de SCEZ archeologische
waarnemingen en boringen in een sloottalud in de
Leendert-Abrahampolder ten zuiden van Kats, na een
vondstmelding van de heer G. van der Wal uit ditzelfde
dorp. De heer Van der Wal meldde zware funderingen
van een gebouw dat minimaal 20 meter lang of breed is
geweest. De funderingen zijn met behulp van boor en
prikstok inderdaad aangetroffen op een diepte van 1,15
meter beneden het maaiveld. Daarboven bevond zich
lichtgrijze zandige klei. Op een plek is onder de
aangetroffen baksteenfragmenten intact veraard veen
aangetoond. Het Hollandveen bevond zich circa
30 centimeter onder de cultuurlaag met baksteen.
Ongetwijfeld gaat het om restanten van het in 1530/32
verdronken (oude) Kats, waarvan in 1971 al eerder resten
zijn aangetroffen. Destijds betrof het restanten van
het kerkje van Oud-Kats, ten zuidoosten van de onder-
zoekslocatie. Met behulp van enkele aanknopingspunten
in het veld is de exacte locatie van de vindplaats bepaald.
Hieruit blijkt dat het gebied dat op de Archeologische
Monumentenkaart (AMK) van Zeeland als het verdron
ken Oud-Kats staat aangegeven te klein is en moet worden
aangepast. Het dorpje is dus groter geweest dan tot nu
toe op archeologische gronden is verondersteld, óf de nu
aangetroffen funderingen zijn van een geïsoleerd groot
gebouw geweest. Nader onderzoek moet dit uitwijzen.
In de jaren zeventig van de vorige eeuw zijn volgens de
melder in het talud onder de funderingen door een
particulier houten palen met vlechtwerk waargenomen.
Mogelijk gaat het hier om een inheems-Romeinse
boerderij, waarvan de resten zich in de top van het
Hollandveen bevinden.
Steentijdvondsten van De Kaloot
De heer A. Goetheer uit Ovezande meldde diverse
vuurstenen werktuigen uit de steentijd, die hij verspreid
over enkele jaren vond op het strand De Kaloot bij
Borssele. De voorwerpen kwamen daar terecht nadat ze
uit diepe lagen voor de kust spoelden. Ze kunnen uit
meerdere fasen van de steentijd dateren, zowel uit het
paleo-, meso- als neolithicum (oude, midden en nieuwe
steentijd), ruwweg uit de periode 12.000-2.000 voor Chr.
Vuurstenen werktuigjes van De Kaloot.
Romeinse boerderij in Goes-De Poel II?
Naar aanleiding van de resultaten van meerdere
booronderzoeken voerde SOB Research bij de aanleg
van grote waterpartijen langs de A58 in het industrie
terrein De Poel II in Goes een proefsleuvenonderzoek uit.
Het onderzoek vond plaats in een deel dat uitgespaard
bleef en dat door RAAP Archeologisch Adviesbureau
als vindplaats 3 is benoemd. In een later stadium is de
omvang van vindplaats 3 door een herwaardering door
SOB Research ingeperkt. In dit deel zou zich een intacte
top van het Hollandveen bevinden, waarin archeologische
sporen uit de late ijzertijd en Romeinse tijd kunnen
voorkomen. Bij het onderzoek zijn echter geen relevante
archeologische waarden aangetroffen. Het veen bleek
grotendeels in de middeleeuwen afgegraven te zijn ten
behoeve van veenwinning. Over een locatie op 100 meter
ten oosten van vindplaats 3 kwam echter een vondst
melding binnen van de amateur-archeologen P. Hengsdijk
en P. Pinxteren, die de graafwerkzaamheden goed in gaten
hielden. Ze troffen in een zone met intact Hollandveen
zes aangepunte palen aan met Romeins aardewerk en
botmateriaal. Dankzij hun melding en documentatie van
de archeologische resten blijft deze informatie behouden.
Zeer waarschijnlijk gaat het om resten van een boerderij
uit de Romeinse tijd. De gemeente Goes heeft naar aan
leiding van deze resten een extra zone intact Hollandveen
onder archeologische begeleiding laten afgraven. Hierbij is
nog één aangepunte paal gedocumenteerd. Deze maakte
geen deel uit van een complex met palen.
Tonput met geconserveerd karrenwiel
Archeologische Begeleiding Goes,
Elvis Presleylaan
Bij de aanleg van een nieuwe watergang in de Elvis
Presleylaan te Goes voerde SOB Research een
Archeologische Begeleiding uit. Doel was het in kaart
brengen van eventuele vindplaatsen uit de late ijzertijd en
Romeinse tijd, en het doen van onderzoek naar een hier
gesitueerde achttiende-eeuwse boerderij De Witte
Hoefjes. Vindplaatsen uit de late prehistorie of Romeinse
tijd
werden niet waargenomen. Ter plaatse van de verwachte
boerderij (of buurtschap) De Witte Hoefjes zijn twee
waterputten aangetroffen, die naar onder toe gedateerd
worden in de zestiende eeuw. Het betreft houten
tonputten. Eén ervan had op de bodem een goed
geconserveerd karrenwiel met spaken. Karrenwielen uit
deze periode zijn tot dusver in Zeeland zelden
aangetroffen. Bekend zijn vondsten uit Biezelinge,
Vlissingen en het verdronken Tolsende. Het wiel wordt
door specialisten verder onderzocht en geconserveerd.
De vondsten behoren mogelijk tot een voorloper van
De Witte Hoefjes. In de besproken tonput is enkel
een grote hoeveelheid kersenpitten aangetroffen; ander
Zeeuws Erfgoed 9 september 2008/03 Archeologie
