Waterschap Zeeuwse Eilanden koploper archeologie
Met een gestuurde boring is
onder de archeologische
monumenten van
Nieuwerkerk een persriool
aangelegd; de monumenten
bleven gespaard
(foto waterschap
Zeeuwse Eilanden).
Muurrest van het Huis te
Meliskerke in het
(foto SOB Research).
de huidige weg verdwenen. In het talud van de bestaande
sloot is zelfs nog een deel van een muur te zien die daar
vrijwel zeker mee verband houdt. Gezien het belang
zullen de resten behouden blijven door op deze locatie de
graafwerkzaamheden voor een sloot niet uit te voeren.
Geen behoud, wel onderzoek
Vaak is behoud van archeologische waarden niet mogelijk
en moet onderzoek plaatsvinden voor of tijdens de werk
zaamheden. In 2005 is ten westen van Oostdijk (Zuid-
Beveland) in de aanleg van een natuurvriendelijke oever
een kleine opgraving uitgevoerd. Hierbij zijn sporen van
bewoning uit de dertiende en veertiende eeuw aangetrof
fen, van belang omdat dergelijke sporen en nederzettingen
in het buitengebied van Zuid-Beveland uit die periode
zeldzaam zijn. De vondsten duiden op een agrarisch
bestaan, met rund als voornaamste huisdier. Men
verbouwde haver, tarwe, koolsoorten, vlas en tuinbonen
en ook vis stond op het menu. Ook zijn resten gevonden
van een houten constructie, vermoedelijk een duiker of
brug, te dateren in de zeventiende eeuw.
Aagtekerke: concentratie van late-ijzertijdaardewerk in een
proefsleuf langs de Koekoeksweg (foto SOB Research).
Oostdijk: resten van een houten constructie van een brug of
duiker uit de zeventiende eeuw (foto ArcheoMedia BV).
Onderzoek dit najaar aan de Koekoeksweg bij Aagtekerke,
ten behoeve van de aanleg van een veilig fietspad,
bevestigde de aanwezigheid van een vindplaats uit de late
ijzertijd of de Romeinse tijd (circa 150 voor Chr.-100 na
Chr.). Op enkele plekken is bovenop het veen een grote
hoeveelheid handgevormd aardewerk uit die periode
gevonden. In het vooronderzoek voor de aanleg van
natuurvriendelijke oevers langs de Domburgsche
Watergang is ook een nieuwe vindplaats uit die periode
opgespoord. Het lijkt om een grote en belangrijke
vindplaats te gaan, maar verder onderzoek met proef-
sleuven moet dat in 2009 uitwijzen.
Onderzoek dit jaar voor de aanleg van een fietspad langs
de Kaasboerweg tussen Biggekerke en Meliskerke heeft
de locatie van het voormalige Huis te Meliskerke, dat
tenminste dateert van vóór 1660, aan het licht gebracht.
Resten van een achthoekige toren zijn bij de ruil
verkaveling in de jaren vijftig van de vorige eeuw onder
Op een onlangs gehouden congres van de netwerk
organisatie Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging
Bodembeheer bleek dat nog maar een klein aantal
waterschappen in Nederland de omgang met
archeologische waarden structureel in hun beleid en
uitvoering hebben opgenomen. Waterschap Zeeuwse
Eilanden is hierop een uitzondering en is een van
de koplopers in de archeologie bij de waterschappen.
Sinds de vaststelling van het provinciale archeologiebeleid
heeft waterschap Zeeuwse Eilanden het belang van de
archeologie onderkend en zijn verantwoordelijkheid
genomen. Al vanaf najaar 2002 adviseert de provinciaal
archeoloog het waterschap bij ruimtelijke plannen; vanaf
2004 is een processchema archeologie standaardonderdeel
van de planvorming. Hiermee wordt bepaald of
archeologisch vooronderzoek noodzakelijk is en waar
advies gewenst is.
Onderzoek en behoud
In de afgelopen jaren zijn veel projecten uitgevoerd waar
bij archeologie een belangrijke rol speelde. Door het tijdig
signaleren van de archeologische waarden zijn bij de
aanleg van natuurvriendelijke oevers langs de Valkenisse
Watergang ten zuiden van Biggekerke twee archeologische
monumenten behouden, doordat op deze locaties van
aanleg werd afgezien. Spectaculair was de wijze waarop
de archeologische monumenten te Nieuwerkerk, waar
onder het beschermde monument aan de Heuvelsweg,
zijn gespaard. Hier is bij de aanleg van een persriool de
buis niet aangelegd door in de monumenten te graven,
maar is het riool door middel van gestuurde boring op
grotere diepte onder de monumenten aangebracht.
Zeeuws Erfgoed 24 december 2008/04 ARCHEOLOGIE
