JURGE
NS
margarine
Q-uh kB d d
rienterend onderzoek Boerderijenlijn afgerond
BIJZONDER Erfgoed
Oude muurschilderingen het behouden waard
n herbestemmingechte r diffuu s.Eigenaren
Mede naar aanleiding van het Jaar van de Boerderij
(2003) en de provinciale inventarisatie van historische
boerderijen (2005) is de aandacht voor het agrarisch
erfgoed in Zeeland de laatste jaren sterk toegenomen.
In de wetenschap dat het Zeeuwse platteland in snel
tempo verandert, is dit geen overbodige luxe. Door de
voortgaande terugloop van het aantal boeren en tuinders
worden veel boerderijen aan de agrarische sector
onttrokken. Hieronder bevinden zich veel historische
complexen, met cultuurhistorisch waardevolle gebouwen
en erfelementen. Voor veel van deze boerderijen dreigt
verval of sloop. Maar ook bij herbestemming kunnen
waardevolle elementen verloren gaan; het passend maken
van oude gebouwen is vaak problematisch en kostbaar,
evenals het onderhoud ervan. Toch is er voor particuliere
eigenaren van historische boerderijen vaak meer mogelijk
dan bij hen bekend is. Door de wirwar aan regels bij de
verschillende overheden is informatie over onderhoud,
restauratie en
krijgen hierdoor met diverse loketten te maken. In de
praktijk leidt dit vaak tot onduidelijkheid en onnodige
vertraging. Om de informatie- en adviesfunctie zo
eenvoudig en helder mogelijk te maken, heeft de
Provincie Zeeland de SCEZ opdracht gegeven om een
provinciale boerderijenlijn op te zetten. Het project
'Helpdesk boerderijenlijn' is in mei 2008 van start gegaan
met het uitvoeren van een oriënterend onderzoek.
Binnen dit onderzoek is de huidige problematiek bij
de instandhouding van historische boerderijen in kaart
gebracht. Daarbij werd een twintigtal deskundigen en
betrokkenen uit het veld gevraagd naar hun ideeën over
draagvlak en uitvoering van een Boerderijenlijn in
Zeeland. Intussen zijn de resultaten van het onderzoek
gebundeld en wordt aan de feitelijke realisatie gewerkt.
Volgens huidige planning zal de Boerderijenlijn in maart
2009 van start gaan.
Binnen de historische dorpskern van Dreischor heeft
het winkelpand van Van Dixhoorn sinds enkele jaren
extra veel bekijks. Zelfs de nietsvermoedende
wandelaar kan de groot aangebrachte schildering
dan ook niet ontgaan. Al ruim honderd jaar prijkt
de kleurrijke margarinereclame voor het merk 'Solo'
op de voorgevel van het monumentale pand aan de
Zuidstraat 12.
Intussen is het merk al sinds jaar en dag niet meer in
Nederland verkrijgbaar. Toch is de gevelreclame nooit
verwijderd of overgeschilderd. En dit gegeven is
uiteindelijk de redding gebleken voor dit bijzondere stukje
erfgoed. Want hoewel de kleuren van de schildering in de
loop van de tijd waren vervaagd en niet alle letters meer
leesbaar waren, bleef de reclame als zodanig herkenbaar.
Het was uiteindelijk de Stichting Beschermd Erfgoed
Schouwen-Duiveland die een paar jaar geleden de
cultuurhistorische waarde van de muurschildering onder
de aandacht bracht. Na goedkeuring door de gemeente
Schouwen-Duiveland kon in 2005 met het restauratie
project begonnen worden. In de praktijk bleek dit nog
geen eenvoudige zaak. Een gedeelte van de tekst was
volledig verdwenen, terwijl ook het toegepaste kleur
gebruik voor de nodige hoofdbrekens zorgde. Daarbij
mocht de eenmaal gerestaureerde gevelreclame niet te
nieuw ogen.
Gedegen speurwerk in het verleden en vakkundig onder
zoek en restauratiewerk ter plaatse werden echter beloond
en in juni 2007 kon de herstelde muurschildering met
trots aan het toegestroomde publiek getoond worden.
Nu twee jaar later is de 'Solo-reclame' nog steeds het
pronkstuk van de provincie, daar waar het gerestaureerde
muurschilderingen betreft. Natuurlijk zijn er in Zeeland
meerdere oude muurschilderingen bewaard gebleven. Ook
deze objecten vertellen een verhaal over de lokale geschie
denis van handel en nijverheid, over het leven van alledag.
Helaas zijn de meeste schilderingen tot op heden groten-
deels onopgemerkt gebleven. Een stelselmatige
inventarisatie, vergezeld van een gemeentelijk beleid voor
het behoud van dit erfgoed, zou dit opmerkelijk stukje
erfgoed in de toekomst zeker ten goede komen.
Ök
De Solo-gevelreclame oogt
sinds vorig jaar weer als
vanouds.
De muurschildering
domineert het straatbeeld
ter hoogte van de Zuidstraat.
december 2008/04 CULTUURHISTORIE EN MONUMENTEN
