Grootse plannen, bijzondere huisvestingen
US1.
Nieuw museumbeleid in Terneuzen
Terneuzen is de grootste gemeente van Zeeland. En
bij een grote gemeente horen veel musea: negen maar
liefst in Terneuzen, die interessante en soms zelfs
unieke erfgoedcollecties beheren. Toch werd er in
deze Zeeuws-Vlaamse gemeente jarenlang betrekkelijk
weinig geïnvesteerd in het museumbeleid.
De musea moesten het doen met een bedrag van 45.000
euro. Zij worstelen dan ook met een krappe huisvesting
en slechte klimatologische omstandigheden. Maar vanaf
dit jaar gaat het roer bij de gemeente compleet om: voor
het nieuwe museumbeleid 2009-2012 heeft de raad meer
dan 8,5 miljoen euro beschikbaar gesteld. Een ambitieus
plan van het gemeentebestuur, dat getuigt van visie en
durf. Het beleid is niet gericht op nieuwe musea, maar op
het versterken en profileren van de bestaande instellingen.
Het museumbeleid werd in 2007 voorafgegaan door een
quick scan van de SCEZ.
Speerpunt van het plan is het realiseren van nieuwe huis
vesting voor de drie belangrijkste musea in de gemeente:
Streekmuseum Het Land van Axel, het Industrieel
Museum in Sas van Gent en het Schoolmuseum in de
binnenstad van Terneuzen. Andere uitdagingen zijn het
realiseren van een beter collectiebeleid en het realiseren
van de drie P's: professionalisering, profilering en
positionering. Bovenal draait alles om samenwerking:
in overleg, publiciteit en kennisinvestering. Daarom wordt
budget beschikbaar gesteld voor gezamenlijke initiatieven
van de musea en collectieve scholing. Ook de particuliere
musea worden niet vergeten: zij kunnen een beroep doen
op een bijdrage voor kwaliteitsontwikkeling (bijdrage
exploitatie).
Terneuzen gaat het nieuwe museumbeleid vanuit drie
centrale thema's benaderen: cultuur, historie en techniek.
De drie bovengenoemde musea krijgen een nieuw
onderkomen in bijzondere, bestaande panden.
Een winwin-situatie, want (rijks)monumenten blijven
behouden en krijgen een nieuwe functie. Drie vrijwilligers
van de musea vertellen graag over de toekomstplannen en
delen unaniem pluimen uit aan de wethouders Jaap Bos
en Co van Schaik, beleidsmedewerker Michel de Vos en
de vele bestuursleden en vrijwilligers die de plannen
gezamenlijk hebben uitgedacht en waargemaakt.
Streekmuseum Het Land van Axel is het enige
geregistreerde museum van Terneuzen. Dit museum krijgt
de grootste financiële injectie, die vooral gaat zitten in
het opknappen en via nieuwbouw fors uitbreiden van het
monumentale pand Antheunis aan de Markt in Axel.
Armand van Avermaete vertelt: "Ons nieuwe onderkomen
is een markant Jugendstilpand uit 1920, een oud
warenhuis. In de loop der jaren is het pand helaas sterk
verwaarloosd. Gelukkig zijn we er toch op tijd bij om
het te redden."
Hoofdreden om te verhuizen is de veel te krappe
behuizing. "We zijn echt met een duimstok door ons
huidige gebouw aan de Noordstraat gegaan, om te weten
hoeveel meter we minstens nodig hadden. Want we
mochten qua ruimte er zeker niet op achteruit gaan."
Het streven is om in 2011 te openen. Met een breed
opgezet museum dat hét representatieve centrum op het
terrein van landschaps- en bewoningsgeschiedenis wordt
van de gemeente Terneuzen. Maar wel met een boven-
gemeentelijke uitstraling. Het Land van Axel is inmiddels
al druk bezig om nieuw publiek aan te boren: "Vanaf april
dit jaar zullen er cruiseschepen aanleggen in Terneuzen,
en wij gaan Amerikaanse toeristen door ons museum
rondleiden. Met gidsen in streekdracht."
In het nieuwe pand komen onder andere een winkeltje,
een audiovisuele zaal en ruimtes voor ontvangsten en
tentoonstellingen. Niet alleen voor de eigen collectie,
maar ook voor andere museumcollecties en wissel
exposities van moderne kunst.
De collectie van het Industrieel Museum Sas van Gent
gaat verhuizen naar een oude suikerloods op het Cargill-
terrein. Samen met een bijzondere antieke stoom
generator, die nu nog bij Heros staat. De generator is
een onbeperkte bruikleen van het Gentse MIAT, museum
voor industrie, archeologie en textiel. Het Cargillterrein
zal ook onderdak bieden aan de brandweer en
verschillende carnavalsverenigingen.
Bennie Vermandel van het Industrieel Museum:
"Onze werkgroep staat te trappelen van ongeduld om
de stoommachine met toebehoren zo snel mogelijk naar
de nieuwe locatie te brengen. Een prachtige machine,
met een marmeren bedieningspaneel en een smeedijzeren
balustrade in Jugendstil. We willen een museum met een
duidelijk herkenbaar concept neerzetten, dat een extra
impuls wordt voor Sas van Gent en de gemeente
Terneuzen. In samenwerking met plaatselijke bedrijvig
heid en andere musea in de regio, zoals het MIAT.
Het vernieuwde Industrieel Museum zal een boven-
gemeentelijk karakter moeten krijgen, waarbij we hopen
op belangstelling uit de gehele Benelux en mogelijk
nog veel verder
Zeeuws Erfgoed 18 maart 2009/01 Musea
