agenda
maart 2009
Paul de Schipper, De slag om de
Oosterschelde. Een reconstructie van de
strijd om de open Oosterschelde (Atlas:
Amsterdam/Antwerpen, 2008) 496
pag.; ill., foto's; ISBN 978-90-450
0048-0. BN/De Stem-journalist Paul
de Schipper schreef een vuistdik werk
over de actiegroepen die een dusdanige
druk op de overheid uitoefenden dat
het plan tot sluiting van de
Oosterschelde werd afgeblazen. Alle
betrokkenen vertellen hun verhaal,
onder wie oud-politici, bestuurders en
hun voormalige tegenstanders.
Daarnaast deed De Schipper veel
archiefonderzoek en research in kran
ten, rapporten, verslagen en bij voor
malige actiegroepen. In plaats van een
dam (gepland in 1978) werd de
Stormvloedkering Oosterschelde
(1986) het eerste bouwwerk waarbij de
zorg voor het milieu het won van het
zakelijk denken. Met beknopte bron
nenopgave en index.
Gerard Smallegange, Land- en
Zeezicht. Boerderijnamen in Zeeland
(Goes: De Koperen Tuin, 2008) 95
pag.; ill., foto's, tek., krt.; ISBN 978
90-76815-26-8. Het inmiddels vierde
deel in de boerderijenreeks van
Smallegange. In dit boek beschrijft
Smallegange de oorsprong van circa
130 boerderijnamen in de provincie en
de geschiedenis van de hofsteden zoals
Land- en Zeezicht, Stuyvesant,
Klondieke, Kwistenburg en Acht is
meer dan Duizend. Het boek is voor
zien van vele foto's en illustraties. Met
fotoverantwoording en literatuuropga
ve, maar zonder lijst sites en van archi
valia, terwijl deze (zie omslag) wel
geraadpleegd zouden zijn?
Rinus Spruijt, Zwieg stille (Vlissingen:
Den Boer/De Ruiter, 2008) 144 pag.
In deze historische roman strijdt een
rietdekkersgezin aan het begin van de
twintigste eeuw tegen de armoede door
hard te werken. Uitgegeven in het
kader van de Week van het Zeeuwse
boek.
Adri van de Velde, Een dorp in de scha
duw (Biezelinge: [s.n.], 2008) 115 pag.,
ill. Fotoboek over de kerk, de restauratie
daarvan, en alle daarbij betrokken ver
enigingen en bijzondere gelegenheden.
L. Vogelaar, Van zee tot zee zal Hij
regeren. De Gereformeerde Gemeenten en
de watersnood van 1953, Deel2 (Goes:
De Ramshoorn, 2008) 311 pag.; ill.;
foto's; ISBN 987-90-76466-67-5.
Geeft een beeld van de getroffen gere
formeerde gemeenten waarbij alle
getroffen plaatsen per eiland worden
besproken. Gebieden als de Hoeksche
Waard, Tiengemeten en de
Alblasserwaard worden hierbij ook
besproken.
Ellen de Vriend-de Jong (samenst. en
red.), 100 jaar Scheldemond
(Vlissingen: Den Boer/de Ruiter, 2008)
221 pag.; ill., foto's, tek., ISBN 978
90-74576-94-9. Geeft de geschiedenis
weer van scholengemeenschap
Scheldemond, al is alleen de
geschiedenis van de voorgangers van
het instituut al een reis door de tijd.
Het boek bevat veel verhalen van en
over oud-leerlingen, docenten, sportda
gen, reizen, schoolgroei en onderwijs
vormen; kortom een zeer caleidosco
pisch beeld van verleden naar heden.
Huib M. Vriesendorp, Huib C.
Vriesendorp en Esther S. Vriesendorp
(red.), Brieven uit de Tweede
Wereldoorlog: correspondentie van Co en
Cor Vriesendorp-Delhez, 2de ed.
(Dordrecht: Familievereniging
Vriesendorp, 2006) 424 pag.; ill.,
foto's, krt. Vuistdik familierelaas van de
Tweede Wereldoorlog in Brabant en
Zeeland van een broer en zus aan de
hand van de onderlinge briefwisselin
gen. Foto's en kaarten vullen de tekst
aan. Met literatuuropgave en index.
Louis Westhoff en Aad Westhoff-
Hubée, Eert uw vader en uw moeder.
Protestantse ouderenzorg op Walcheren
(Vlissingen: Den Boer/de Ruiter, 2008)
119 pag.; ill., foto's; ISBN 978-90
74576-96-3. Dit boek over de prote
stantse ouderenzorg op Walcheren is
voorzien van veel fotomateriaal en
bevat onder meer hoofdstukken over
diaconale zorg, de wet op de bejaarden
oorden, ontwikkelingen in de classis
Walcheren, SPOW en de zorginstellin
gen Nieuw Sandenburgh, Swerf-Rust
en Ter Veste.
Bram Wielemaker en Nienke Bothoff
(eindred.), Boerderijleven op Walcheren,
2e dr.(Wielemaker: [S.l.], 2008) 124
pag.; ill., foto's, tek. In dit boek vertelt
de bewoner van een boerderij aan de
Groeneweg in Koudekerke de geschie
denis van het bedrijf en het leven daar
omheen. Bijzonder is dat dit gebeurt
aan de hand van de gewassen, het vee
en de vier seizoenen.
Mark Zuehlke, Terrible Victory. First
Canadian Army and the Scheldt Estuary
Campaign: September 13-November 6,
1944 (Vancouver/Toronto/Berkeley:
Douglas McIntyre, 2007) 545 pag.; ill,
foto's, krt.; ISBN 13:978-1-55365
227-4. Het vuistdikke boek is onder
verdeeld in vijf delen (The Fall of
Dreams, The Cinderella days,
Tightening the Ring, Fight to the
Finish, The Scheldt in Memory), die
ieder weer zeven hoofdstukken opleve
ren. Tevens voorzien van een bijlage,
eindnoten, lijst met bronnen en een
index.
Tijdschriften
Nehalennia. Archeologie, cultuurhistorie,
streektaal en volkscultuur van Zeeland en
Goeree-Overflakkee, het kwartaalblad
van de Werkgroep CultuurHistorie van
het Zeeuws Genootschap en de
Zêêuwse Dialect Verênigieng bracht
een tweetal themanummers. De artike
len in afl. 161 (najaar 2008) zijn
gewijd aan de Historische Studiedag
2007, 'Proeven voor het verstand, den
smaak en het hart' (letteren) met bij
dragen van Aarnout de Bruyne, Pau
Heerschap, Jan J.B. Kuipers en Marcel
van den Driest. Afl. 162 (winter 2008)
bevat de bijdragen aan het symposium
'Bergen van (w)aarde', op 29 mei 2008
gehouden in Middelburg en georgani
seerd door de SCEZ. De artikelen
behelzen allerlei aspecten van de
Zeeuwse vliedbergen en zijn van de
hand van Aad P. de Klerk (SCEZ), Jan
J.B. Kuipers (SCEZ), Jan van
Doesburg (RACM) en Teun van
Elsacker (Provincie Zeeland).
Traditie. Tijdschrift over alledaagse din
gen, tradities en rituelen van het Ned.
Centrum voor Volkscultuur bevat in
het winternummer 2008 een artikel
over het Vrouweputje in Baarsdorp van
Jan J.B. Kuipers (pag. 28-31). Het
putje speelde een rol in de katholieke
volksdevotie en fungeert nu in een ver
nieuwde context van erfgoededucatie,
ecologie en spiritualiteit.
Zeeland. Tijdschrift van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, 17/nr.4 (2008) 121
160. Ditmaal bijdragen van B. van
Noordwijk over Zondags zilver in
Zeeland, H.J. Raad over Zeeuwse slak
ken, P.N.Th. Zuijdweg met een biogra
fische schets over F.P. Polderdijk (1860
1944), een gecombineerde inzending
van Lou Vleugelhof (gedichten) en
Alies de Jonge (illustraties) over de
Westeindse Weel en een op het eerste
gezicht wel zeer vreemde eend in de
bijt door M.C. Louws over geluidsiso
latie in woningen van 1963 tot heden -
ofwel de toepassing van ankerloze
spouwmuren.
Zeelandboek 12 (2008) 287 pag.; ISBN
978-90-77525173. In dit Zeelandboek
staan 21 bijdragen van onder meer
Sonja Barentsen over Film by the Sea,
Veronica Frenks over het Zeeuws ari-
tiem muZEEum en Jan van Mourik en
Margriet Achtereekte over de toekomst
van de Westerschelde. Economische
bijdragen zijn er bijvoorbeeld van Arno
Dirkzwager over de trein als schakel in
transport, van Arnold Parre over de
Oosterbaan Transportgroep en Koos de
Vos over knooppunten en corridors.
Heem- en
oudheidkundige bladen
Schouwen-Duiveland
In Stad en Lande, historische bijdragen
en mededelingen van de Vereniging Stad
en Lande van Schouwen-Duiveland
(november 2008), vinden we van de
hand van H. Erbrink een verslag over
de excursie naar Aken in september
2008. A. Koppejan vertelt wat de
beurtvaart inhoudt; met name gaat zijn
verhaal over de beurtvaart op
Schouwen-Duiveland.
B. Blikman-Ruiterkamp schrijft over
een bijzonder scheepsmodel - een pinas
- in het bezit van het Maritiem
Museum, en interviewt Tineke
Deurlo, voormalig medewerkster van
de VVV.
In Nieuwerkerk staat een huis van hon
derd jaar oud, waarvan wij het reilen en
zeilen vernemen van W. Kesteloo, en
over een Wassenaarse baron en het
vogelreservaat in Oosterland vertellen
S. den Haan en J. Padmos.
Sint-Philipsland
De Nieuwsbrief van de Heemkundekring
Philippuslandt (november 2008) bevat
een artikel van J. Kempeneers naar aan
leiding van het Jaar van het Religieus
Erfgoed. Hij geeft de geschiedenis van
de oude begraafplaats te Sint-
Philipsland, waar 5 mei 1871 de eerste
begraving plaatsvond. Voor die tijd
werden de doden rond de Hervormde
Kerk begraven, maar vanaf 1871 moes
ten de overledenen een plaats krijgen
buiten de dorpskern.
Verder wordt in de Nieuwsbrief bekend
gemaakt wat er toegevoegd is aan de
website van 'Philippuslandt'.
Tholen
Het jaarboek van de Heemkundekring
Stad en Lande van Tholen (november
2008) heeft als veelbelovende titel Van
Joodse handel, schuurslapers, vervoer en
schaatsen. 'Joodse inwoners van het
eiland Tholen en hun geschiedenis' is
geschreven door C.M. Bierens. Uit dit
stuk blijkt dat het ondernemende en
zakelijke mensen waren, die meest in
de handel zaten of bankier waren.
Een bekende schuurslaper die met
garen en kammen leurde, was Lange
Schele Gerrit, beschreven door B. van
den Aarssen, die ook samen met K. de
Koning vertelt over de eerste
Elfstedentocht in 1909, waarbij een
van de slechts tweeëntwintig deelne
mers uit Tholen afkomstig was: Jan
Noske. Het in 1929 opgerichte trans
portbedrijf van Dingeman Schot, jaren
lang een begrip in Tholen, wordt onder
de loep genomen door A. Hage en een
van de zonen van Dingeman: Adri
Schot. Het bedrijf startte met één
vrachtwagen en eindigde in 2004 met
maar liefst 99 wagens. Als laatste artikel
bevat het jaarboek een verslag door K.
de Koning over een tragisch busonge
luk in 1925, waarbij zeven vrouwen
verdronken toen de bus in het ijskoude
water van de Eendracht terechtkwam.
Walcheren
De Wete (2009,1) opent met een artikel
van L. Hollestelle: 'Een majestueuze
entree. Het havenkanaal van
Middelburg 1535-1816'. Vervolgens
lezen we het tweede deel van het ver
haal dat Ferdinandus Pieter Polderdijk
op tachtigjarige leeftijd liet opschrijven,
over het boerenleven in Nieuw- en
Sint-Joosland in de tweede helft van de
negentiende eeuw.
T. Franken besteedt aandacht aan de
pianofabriek van Antoine Mes in
Middelburg, die tot 1936 bestond. De
afschuwelijke baan van 'hondenslager'
wordt belicht door F. van den Driest.
In Den Spiegel, tijdschrift van de
Vereniging Vrienden van het
muZEEum en het Gemeentearchief
Vlissingen (2009, 1), brengt W.
Schackmann ons naar de proefkolonie
van de Maatschappij van
Weldadigheid, gesticht in Drenthe
begin negentiende eeuw. Hij beschrijft
vooral het reilen en zeilen van de
Vlissingers die daar verbleven.
A. Tramper biedt het artikel aan: 'Een
zwarte lijst: slavenverkoop in
Paramaribo 1763'; de schoonheidsprijs
blijkt dit gebeuren zeker niet te verdie
nen.
In 'Stop, draai bij...! Een maritiem
incident bij Vlissingen' toont J. Braat
aan dat er na de Eerste Wereldoorlog
Zeeuws Erfgoed 28 maart 2009/01 Agenda
