Archeologisch Nieuws
Onderzoek en meldingen
Zuid-Beveland
Menapische boeren in eigentijdse natuur
Op 22 april is in de Inlaag 2005 ten westen van
Ellewoutsdijk een informatiepaneel onthuld door
Harry van Waveren, gedeputeerde voor onder andere
cultuur. Sindsdien kunnen vogelkijkers en andere
voorbijgangers kennisnemen van wat bijna 2000 jaar
onder een nu afgegraven dikke kleilaag verborgen lag.
Archeologie
In 1999 is hier voor de aanleg van de Westerscheldetunnel
een erf met boerderij en opstallen grotendeels opgegraven.
Een vondstmelding in 2001 van amateur-archeoloog
M. Bil bracht aan het licht dat in het aan te leggen
natuurcompensatiegebied bij de Westerscheldetunnel
nog veel meer Romeinse verrassingen verborgen waren.
In 2002 verrichtte ADC ArcheoProjecten dan ook
grootschalige opgravingen in het gebied. Hierbij werden
nog eens resten van negen boerderijen met erven en
omheiningen uit de eerste en tweede eeuw na Chr.
blootgelegd en goed gedocumenteerd. Het gaat hier om
overblijfselen van de Menapiërs, de stam die in die tijd
ten zuiden van de Oosterschelde in het Zeeuwse en
Vlaamse kustgebied woonde. Van de opgravingen
verscheen een lijvig rapport en een publieksboek Wonen
op veen, Ellewoutsdijk in de Romeinse tijd. Inmiddels is
het gebied ontwikkeld tot natuurgebied Inlaag 2005 en
in beheer overgedragen aan Natuurmonumenten. Deze
organisatie wil naast informatie over de nieuwe natuur
ook de archeologische aspecten onder de aandacht
brengen. In samenwerking met de SCEZ en de Provincie
Zeeland is aan de rand van het natuurgebied langs de
Zeedijk de plattegrond van de kleinste en meest complete
opgegraven boerderij uit het gebied met palen zichtbaar
gemaakt. Ook zijn de contouren van een spieker of
graanopslagplaats en een omheining voor (klein)vee
met palen aangegeven en is het intussen onthulde
informatiebord over de opgravingen geplaatst.
De met palen weer
zichtbaar gemaakte
plattegrond van de kleinste
boerderij aan de Zeedijk
in Ellewoutsdijk. De geit
staat in het stalgedeelte van
de boerderij die in 2002
is opgegraven. Achter de
boerderij bevinden zich
zware palen van een
en
verder de paaltjes van
de omheining voor
het vee.
Van de kleinste boerderij van Ellewoutsdijk worden tijdens
de opgraving in 2002 de palen van de noordelijke lange
wand blootgelegd. Rechtsvoor het stalgedeelte; de lichte vlek
rechtsboven is de haardplaats (foto ADC ArcheoProjecten).
Waarnemingen verdronken Rilland
Op 1 april verrichtte de SCEZ archeologische
waarnemingen op de slikken bij Rilland, na een
vondstmelding van een houten structuur door de heer
R. Dercks uit Bergen op Zoom. In een kom tussen
veenpakketten staken diverse houten palen uit, zowel
vierkant als rond in doorsnede. Tussen de palen bevonden
zich stroken met dunne houten takjes, die mogelijk
onderdeel waren van een wand. In het omringende veen
staken hier en daar ook paaltjes uit.
Aan de noordzijde van de structuur lag een concentratie
baksteenfragmenten. Een complete baksteen bleek bijna
30 centimeter lang te zijn. De resten hebben toebehoord
aan een klein huis, dat - gezien het baksteenformaat - uit
de late middeleeuwen dateert. Het huisje was voor zover
zichtbaar ongeveer 7 meter lang en 5 meter breed, maar
is misschien nog iets groter geweest.
Het gebouwtje zal deel hebben uitgemaakt van het
buitengebied van Oud-Rilland, welk dorp verdronk
tijdens de Sint-Felixvloed in november 1530.
In de directe omgeving van de structuur waren sporen
van moernering zichtbaar.
Resten van een klein huis
van het verdronken
Rilland, houten structuur
-i
naar het noordwesten
Zeeuws Erfgoed 11 juni 2009/02 ARCHEOLOGIE