PUBLICATIES
Zeeuws Erfgoed 25 juni 2009/02 Erfgoed ALLERLEI
SCEZ kan geen aanvuIIende
informatie verstrekken over de
verkoop van verschenen pubIicaties.
Boeken en
eenmalige uitgaven
Wim Adriaansen, Jons ViruIy.
1986 Vlieger en schrijver. Vleugels aan
het woord gegeven (Zaltbommel: Aprilis,
2008) 368 pag.; ill., foto's; ISBN 978
90-5994-223-3. Jons Viruly was naast
vlieger ook auteur van vele boeken en
verhalen over de luchtvaart. Hij ging
werken bij de KLM waar hij het
uiteindelijk tot commodore zou
schoppen, tot in 1954 een ongeval
een einde aan zijn carrière maakte. Hij
trouwde in 1955 met de actrice Mary
Dresselhuys. Dit boek is een biografie
over de schrijver die in Westkapelle
werd geboren en opgroeide. In een
tiental chronologisch geordende
hoofdstukken wordt het leven van deze
vliegenier verteld. Met notenapparaat,
bibliografie en fotoverantwoording.
Guus Besuijen, Rodanvm. A study of
the roman settIement at Aardenburg and
its metal finds (Leiden: Sidestone Press,
2008) 180 pag; ill., foto's, fig., tek.,
krt.; ISBN 978-90-8890-016-7.
Deze studie was een afstudeerscriptie
archeologie van de Universiteit Leiden.
De schrijver gaat in op de evolutie van
het landschap, werk in de prehistorie,
de Romeinse periode, handel, de
Romeinse militaire aanwezigheid en
de aanleg van het castellum en alle
metaalvondsten. Met uitgebreide
literatuurlijst en bijlage.
Marja Bosma (tekst), Charley Toorop.
Werken op papier (Bergen: Museum
Kranenburgh, 2008) 32 pag.; ill.,
foto's, tek.; ISBN 978-90-6455-6067.
Een serie van vijf verhalen achter een
tekening van Charley Toorop uit de
periode 1900-1950. Een zoektocht
die museum Kranenburgh in Bergen
in augustus 2008 begon en die enkele
reacties opleverde.
Marja Bosma, Vooral geen principes!
Charley Toorop (Rotterdam: Museum
Boijmans van Beuningen, 2008) 192
pag.; ill., foto's; ISBN 978-90-6918
232-2. Tentoonstellingscatalogus bij
de gelijknamige tentoonstelling in
Boijmans van Beuningen in
Rotterdam. Het leven van Charley
Toorop wordt beschreven aan de hand
van vier tijdvakken: 1891-1916,
1917-1927, 1928-1938 en 1939-1955,
waarbij telkens enkele werken uitvoerig
worden toegelicht. Achterin is een
overzicht van tentoongestelde werken
opgenomen.
Calvijn! Eenmalige glossy over het
Nederlands calvinisme heden ten dage
(Zoetermeer: Boekencentrum, 2008)
82 pag. ill., foto's; ISBN 978-90-239
2352-7. Speciale aan Calvijn gewijde
glossy uitgave over de kerkvader met
bijdragen van onder meer Valentijn
Byvanck en Freek de Jonge en een
Calvinistentest.
Hildo van Engen en Vincent Robijn,
Op zoek naar het religieus erfgoed.
Handleiding voor onderzoek in kerkelijke
archieven (Hilversum: Verloren, 2008)
180 pag.; ISBN 978-90-8704-036-9.
Het eind vorig jaar in Middelburg
afgesloten Jaar van het Religieus
Erfgoed laat gelukkig meerdere
blijvende sporen na. Eén daarvan is de
gids Op zoek naar het religieus erfgoed.
Na een beknopt overzicht van de ker
kelijke geschiedenis van de noordelijke
Nederlanden, een schets van de
kerkelijke organisatie en de diverse
archieven, volgen praktisch gerichte
adviezen over onderzoek. Onderzoek
naar een kerkelijke gemeente,
gebouwen, kunst, personen, bezit,
sociale zorg, verenigings- en geloofs
leven, scholing, zending en missie.
Ook (beginnende) onderzoekers van
de Zeeuwse geschiedenis kunnen in
deze, weliswaar op de Hollands
Utrechtse situatie toegesneden, gids
voor veel nuttige aanwijzingen terecht.
Johan Faber, Wat bezielde Volkert van
der G. (Amsterdam: Nijgh Van
Ditmar, 2008) 288 pag.; ISBN 978
90-388-9075-3. Geen trotse bladzijde
in de Zeeuwse geschiedenis, maar
Volkert van der Graaf was de
moordenaar van Pim Fortuyn. De
journalist Johan Faber bestudeerde
het leven van Van der Graaf en trachtte
met psychologisch inzicht de drijfveren
van hem te ontrafelen. Aan bod komen
onder andere zijn jeugd in Middelburg
en zijn tijd als vrijwilliger bij vogel
opvang De Mikke, evenals uiteraard
de rest van zijn leven als actievoerder
voor dierenrechten.
Kathrin Ginsberg, Sylvia Paauwe,
Elsbeth Dingemanse (samenst.),
CBS 'De Schutte' in Gapinge, 1908
2008 (Gapinge: De Schutte, 2008)
100 pag.; ill, foto's, tek. Jubileumboek
naar aanleiding van het 100-jarig
bestaan van het christelijk onderwijs
in Gapinge, met medewerking van
oud-leerlingen, leerkrachten en ouders.
Het geheel bevat veel foto's in een
zestal tijdvakken chronologisch
geordend.
Toke van Helmond-Lehning,
Zelfportret van een liefde. Charley Toorop
en Arthur Lehning (Amsterdam:
Lubberhuizen, 2008) 118 pag.; ill.,
foto's, tek.; ISBN 978-90-59372030.
De schrijver/anarchist Arthur Lehning
(1899-2000) was lange tijd de geliefde
van de kunstenares Charley Toorop
(1891-1955). De dochter van Lehning
schetst in dit boekje hun relatie aan de
hand van bewaard gebleven brieven.
Het zelfportret van Lehning is thans te
zien in museum Boijmans van
Beuningen in Rotterdam.
WJ. op 't Hof, Willem TeelIinck
(1579-1629). Leven, geschriften en
invIoed (Kampen: De Groot
Goudriaan, 2008) 667 pag.; ill., grav.,
tab., tek., foto's; ISBN 978-90-886504
8-2. Uitgebreide biografie waarin onder
meer herkomst uit Zierikzee, jeugd en
studietijd, de gemeentes Haamstede en
Burgh en Middelburg, uitgaven van
nagelaten werk, doorwerking van zijn
denkwijze op anderen, historiografie en
conclusie aan bod komen. Het geheel is
strikt chronologisch opgezet met veel
aandacht voor alle gepubliceerde
werken. Bevat een summary en
Zusammenfassung, lijst van
afkortingen, literatuurlijst en
persoonsnamenregister.
Jan Kaljouw, Groot Abeele en meer.
Over een dorp, huizen en een veer uit het
verIeden van WaIcheren (Oost-Souburg:
Kaljouw, 2008) 76 pag.; ill., foto, tek.
Dit boekje bestaat uit artikelen die
eerder werden gepubliceerd in De Wete.
Deze gaan over Groot-Abeele, maar
ook over het Koopmansvoetpad, het
Welzingse padje, de spoorboot van
Middelburg, de Oude Vlissingseweg,
het Provinciaal Werkhuis in Veere en
oud-papier.
Dicky de Koning-Kastelijn (red.),
Verdronken land Oud-RiIIand 2004
2008 (Kloetinge: De Groote
Roeibaerse, 2008) 39 pag.; ill., foto's,
krt., tek.; ISBN 978-90-811356-6-5.
De eindredactrice liet diverse
deskundigen een bijdrage voor dit
boekje aanleveren. De inhoud omvat
hoofdstukjes als: Verleden, heden en
toekomst, Historie, landschap en
geologie en Natuurwaarden, veldwerk
en archeologie.
W.M. Sturm, Gods hand over de burg.
De burg gebouwd. Facetten uit de
(voor)geschiedenis van de Gereformeerde
Gemeente te Middelburg. Deel 1, 1517
1918 (Krabbendijke: Van Velzen BV,
2008) 263 pag.; ill., foto's, krt., tek.
ISBN 978-90-813720-1-5. In dit boek
wordt de kerkelijke geschiedenis van
Middelburg vanaf de vroegste
hervormingen in 1517 tot aan 1917
verteld in zeventien hoofdstukken.
Het gaat hierbij overigens wel om het
reformatorische geloof. Bevat een
bijlage met kerkelijke functionarissen,
eindnoten, literatuurlijst en persoons
register.
Tijdschriften
Zeeland. Tijdschrift van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, 18/nr.1 (2009) 1-48.
Deze uitgave van Zeeland staat vooral
in het teken van de Zelandia Illustrata,
die sinds kort in het geheel digitaal te
raadplegen is. Zowel L.M. Hollestelle
(digitalisering), C.E. Heyning (bron
van onderzoek), I.H. Vogel-Wessels
Boer (totstandkoming) als D. de Vries
(de Vlaamse veldtocht van 1604 in de
ZI) schreven artikelen over de Zelandia
Illustrata. B. Blikman-Ruiterkamp
schreef een artikel over de toepassing
van de Oegstgeester dakpan in Zeeuwse
gebouwen.
Zeeuws Tijdschrift 59/ 1-2 (2009) 1-74;
ISSN 0166-5154. Zeeuws Tijdschrift is
tegenwoordig dubbel zo dik; een gevolg
van de dubbelnummering. Ditmaal
vooral aandacht voor energie en milieu
in pakweg zestien artikelen over onder
andere waterwinning, kernenergie, een
in memoriam voor M.C. Verburg, een
van de oprichters van het ZT, en de
boeken-top 10.
Heem- en
oudheidkundige bladen
Sint-Philipsland
In de Cronicke van den lande van
Philippuslandt (2009,1) vertelt
L. Fraanje het boeiende verhaal over
de schaapherder Boudewijn Guiljam,
afkomstig uit Sint-Philipsland, waar
hij nog een eigen woning bezit. Hij
trekt met zijn kudde van 48 schapen
rond en vertoeft dikwijls op de Veluwe,
in elk geval op plaatsen waar het nog
rustig is.
J. Kempeneers geeft een overzicht van
het kerkelijk leven in Sint-Philipsland
in de twintigste eeuw. De samen
voeging van verschillende groepen
die zich na de Afscheiding in 1834 in
kleine verbanden hadden verenigd,
was voor dominee L. Boone van de
Christelijk Afgescheiden Gemeente
in Sint-Philipsland een stap te ver.
Er ontstonden moeilijkheden en
verschillende lidmaten zegden hun
lidmaatschap op. In het artikel
wordt een levensschets gegeven van
ds. Boone. In 1935 overleed deze
markante man te Sint-Philipsland.
Hierna geeft de auteur bijzonderheden
over de predikanten die na ds. Boone
de bevolking geestelijke bijstand gaven:
de dominees Blaak, Holst, De Jonge,
Du Marchie van Voorthuijsen, Mieras,
De Lint, Mallan, De Reuver en Van
Leeuwen.
De elfjarige Daan Kempeneers schrijft
in dit nummer van de Cronicke het
verhaal over zijn familie. Daan is een
echte genealoog in de dop!
Tholen
De Nieuwsbrief van de Heemkundekring
Stad en Lande van Tholen (2009, 1)
bevat voornamelijk huishoudelijke
mededelingen. Er bestaan talloze
spreekwoorden en gezegden die
inwoners van een bepaalde streek of
gemeente karakteriseren. Dr. M.A.
van den Broek wil daarover een boek
samenstellen en vraagt reacties. Op
volkskundig terrein kan hierdoor een
goede bijdrage geleverd worden, vooral
als wordt vermeld hoe zo'n gezegde is
ontstaan. Graag worden reacties ont
vangen op e-mail m.a
Walcheren
In De Wete (2009, 2) schrijft
P. Zuijdweg een vervolg over het
leven van een belangrijke inwoner van
Nieuw- en Sint-Joosland: Ferdinandus
Pieter Polderdijk (1860-1944).
P. Minderhoud vertelt over de laatste
inwoonster van hetzelfde dorp die nog
de streekdracht droeg, Elizabeth Jeras.
Baby den Toonder was de leider van
de Babytonband, een groep
muzikanten die tussen 1945 en 1955
op Walcheren optrad. J. Braat beschrijft
hun optredens, die heel wat avonden
hebben opgevrolijkt.
