Erfgoedactiviteiten in de zomer
Zeeland en zijn tradities, overzeese contacten en bevrijding
ZEELAND
1940-1944/45
Zeeland houdt tradities in ere
www.traditieszeeland.nl
Zeeland herontdekt Amerika
www.zeelandherontdektamerika.nl
Zeeland
Amerika
Zeeland bezet en bevrijd
www.bevrijdingzeeland.nl
Veel van onze gewoonten hebben wij overgenomen van onze
ouders en voorouders en vervolgens naar eigen hand gezet.
Het door-geven van gewoonten en gebruiken noemen wij
traditie, het overhandigen van cultuur van de ene generatie
aan de andere. Tradities vormen onbewust de ondergrond van
ons dagelijks denken en handelen. Normen en waarden
bijvoorbeeld hebben vaak te maken met tradities.
Een belangrijke reden om '2009 Jaar van de Tradities' te organiseren,
is dat het belang van tradities steeds meer wordt ingezien. In een snel
veranderende tijd, in een globaliserende wereld en in een multiculturele
samenleving is er behoefte aan inzicht in de eigen tradities en die van
de omgeving. Het Jaar van de Tradities wil een bijdrage leveren aan
de bewustwording van het belang van tradities en rituelen.
Het Jaar van de Tradities wordt landelijk gecoördineerd vanuit het
Nederlands Centrum voor Volkscultuur. Ook in Zeeland nemen veel
erfgoedorganisaties deel aan het Jaar van de Tradities. Het programma
van activiteiten is ingedeeld in tentoonstellingen, evenementen,
lezingen en symposia en een speciale categorie: volkssporten. SCEZ
geeft provinciale coördinatie aan de publiciteit rondom dit themajaar.
Via de website traditieszeeland.nl zijn de activiteiten te raadplegen en
kunnen er ook nieuwe activiteiten worden aangemeld.
In 2009 is het vierhonderd jaar geleden dat Henry Hudson in dienst
van de Amsterdamse Kamer van de Vereenigde Oostindische Compagnie
(VOC) met zijn schip De Halve Maen uit Amsterdam vertrok om bijna
twee maanden later - eind mei 1609 - aan de Amerikaans-Canadese
oostkust te arriveren. Hudson volgde de kust zuidwaarts en bereikte in
september 1609 het eiland Manhattan en de monding van de rivier die
later naar hem vernoemd zou worden. Op deze plek werd enkele jaren
later Nieuw-Amsterdam gesticht, tegenwoordig 's werelds belangrijkste
metropool: New York.
De relatie tussen Nederland en de Verenigde Staten heeft de afgelopen
vierhonderd jaar in beide landen duidelijk zichtbare sporen nagelaten.
Veel van deze sporen worden belicht tijdens de verscheidene evenementen,
die zich rondom het herdenkingsjaar afspelen. De meeste hiervan vinden
plaats in New York en Amsterdam, maar ook in Zeeland zijn er diverse
initiatieven ontplooid; een aantal Zeeuwse instellingen heeft de handen
ineen geslagen om met elkaar Amerika
te herontdekken in het project
'Zeeland herontdekt Amerika'.
In dit project worden zowel de
Nederlands-Amerikaanse als de
Zeeuws-Amerikaanse betrekkingen in
het verleden én het heden inzichtelijk
gemaakt.
Zeeland herontdekt Amerika heeft als voornaamste doelstelling de
Zeeuwse bevolking op een toegankelijke manier kennis te laten maken
met de geschiedenis van de lange relatie tussen Nederland en de Verenigde
Staten. Het gezamenlijke programma, dat door het Roosevelt Study
Center (RSC) te Middelburg wordt gecoördineerd, loopt van mei t/m
december 2009 en bestaat uit tentoonstellingen, stadswandelingen,
concerten, lezingen, muziekoptredens en publicaties.
Zeeland maakte tijdens de Tweede Wereldoorlog tweemaal onderdeel uit
van het internationale strijd-toneel. Zowel tijdens de Duitse inval in mei
1940 als vier jaar later, in oktober en november 1944, lag Walcheren in
de frontlinie. Zeeuws-Vlaanderen kreeg het in september 1944 zwaar te
verduren. Veel van de oorlogsschade is dan ook nog terug te zien in
bebouwing en landschap. Ook zijn er in Zeeland zes musea die de
herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend houden.
In het herdenkingsjaar 'Zeeland bezet en bevrijd 1940-1944/45'
zullen veel herdenkingsbijeenkomsten worden georganiseerd bij een
van de 173 oorlogsmonumenten in Zeeland. Staan zij er goed bij?
Is hun beheer en behoud goed geregeld? Dat is helaas niet altijd het geval.
Op www.4en5mei.nl/oorlogsmonumenten vindt u een overzicht van de meer
dan 3.000 oorlogsmonumenten in Nederland, waaronder alle in Zeeland.
U kunt via deze website ook gratis de Handreiking Beheer en Behoud
Oorlogsmonumenten bestellen. Eventuele schade aan Zeeuwse oorlogs
monumenten kunt u melden via www.meldpunterfgoedzeeland.nl.
Najaar 2009 wordt in Zeeland de Slag
om de Schelde herdacht, de operatie in
1944 die de sleutel vormde voor de
bevrijding van Nederland en
beëindiging van de Tweede Wereldoorlog. Zeeuws-Vlaanderen,
Walcheren en de Bevelanden kwamen hierbij vrij. Bij de verschillende
herdenkingsactiviteiten in het najaar van 2009 zullen nog een aantal
veteranen aanwezig zijn.
Mei 2010 wordt in heel Nederland zowel het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog in 1940 als de landelijke bevrijding in 1945
(pas toen waren ook Schouwen-Duiveland en Tholen vrij) herdacht.
Verder wordt in Zeeland vanaf mei 2010 het 'vergeten bombardement'
op Middelburg herdacht (www.vergetenbombardementmiddelburg.nl).
Zeeuws Erfgoed 3 juni 2009/02 JAARTHEMA