René Koeman, uitvoerder restauratie
"Het is een goede zaak dat jongeren dit specifieke vak willen
Je hebt als uitvoerder veel kennis een vaardigheden nodig.
Hoe kwam je in de restauratie terecht?
Interview
Een algemene constatering was dat het mensenwerk blijft.
Niet alle ambtenaren en bestuurders hebben voldoende
kennis van of affiniteit met cultuurhistorie; scholing en
enthousiasmeren blijven noodzakelijk. Daarbij speelt op
het bestuurlijke vlak de discontinuïteit: elke vier jaar kan
er immers weer een andere portefeuillehouder aantreden.
Consulent stedenbouw Jon van Rooijen van de
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed benadrukte dat
cultuurhistorie niet een stukje van het plan is, maar dat
het ook verweven is met aspecten als duurzaamheid,
leefbaarheid en economische vitaliteit. Dit wordt soms
uit het oog verloren. Daarom is het ook kortzichtig om
op de cultuurhistorie te bezuinigen, omdat dan ook
andere kwaliteiten in het gedrang komen. Een ander
probleem dat speelt is de relatie cultuurhistorie versus
natuur en ecologie. Hoewel vaak wordt beweerd dat
beide prima samen kunnen gaan, is volgens gedeputeerde
Harry van Waveren van de Provincie Zeeland vaak het
tegenovergestelde het geval. Maar per saldo bestaat er
naar zijn beleving wel steeds meer de neiging om te kiezen
voor de specifieke kwaliteiten van Zeeland. Hierbij wordt
uitgegaan van hetgeen men heeft en wordt er een meer
waarde gecreëerd op basis van de bestaande kwaliteiten.
Maar hoe moet het verder met Belvedere in Zeeland?
Daarover waren de meningen verdeeld. Gedeputeerde
Van Waveren vindt het een goede zaak dat er na tien jaar
een punt achter dit beleid wordt gezet, zodat nu pas op
de plaats gemaakt kan worden. Daarbij was hij bang dat
het instrument anders wel eens bot kon gaan worden.
Jon van Rooijen van de Rijksdienst kon zich wel vinden
in deze stellingname. Hij vond het tijd worden om op
zoek te gaan naar nieuwe instrumenten die in deze nieuwe
tijden passen. Daarbij moet het Rijk geen 'bovenmeester'
zijn, maar de gemeenten de ruimte geven. Overigens
betekent dit naar zijn mening geen vrijbrief om zaken
verloren te laten gaan!
Veel anderen waren echter van mening dat Belvedere
niet mocht verdwijnen. Arjen Drijgers van de Provincie
Zeeland zei dat de kroonjuwelen in Zeeland op straat
liggen, maar dat er af en toe wel de schijnwerper op gezet
moet worden en dat we nu met z'n allen er voor moeten
zorgen dat dit licht brandende blijft. Van Waveren kon
zich hier ook in vinden: zonder dit 'licht' bestaat immers
het risico dat mensen bepaalde dingen niet meer zien.
SCEZ zal in ieder geval proberen dit licht bij de
professionals brandende te houden, onder meer via de
cursus Buitenkansen! welke in november van dit jaar van
start zal gaan en waarvoor inmiddels bijna veertig
ambtenaren en RO-professionals (Ruimtelijke Ordening)
zich hebben ingeschreven (zie Zeeuws Erfgoed juni 2009).
Om leerlingen op te leiden is het belangrijk om
goede leerbedrijven te hebben met leermeesters en
uitvoerders die de waarde van de opleiding erkennen,
en dat op een enthousiaste manier over kunnen
brengen. ROP-Zeeland ging in gesprek met de
bevlogen uitvoerder René Koeman, die al veel
restauratieprojecten voor zijn rekening heeft genomen.
René, hoe lang werk je al in de bouw en wanneer ben je
n?
"Ik werk inmiddels al 30 jaar in de bouw. Ik ben
begonnen als leerling-timmerman en heb de eerste tijd
bij verschillende aannemers gewerkt. Op een gegeven
moment kwam ik bij Bouwbedrijf Van de Linde uit
Kloetinge terecht en daar ben ik nooit meer weggegaan.
Ik werk daar nu ruim 25 jaar. Een jaar of 7 geleden ben
ik uitvoerder geworden."
Ben je alleen met restauratieprojecten bezig of heb je
ook nog andere projecten?
"Voor 90% zijn het restauratieprojecten. Tussen deze
projecten door heb ik af en toe ook wat kleinere nieuw
bouwprojecten. Aangezien ik meewerkend uitvoerder ben,
heb ik zo met alle aspecten van de bouw te maken:
timmeren, metselen, stucadoren, et cetera. Dit maakt
het voor mij een prettige werkomgeving."
Kun je een bijzonder project noemen?
"Ja, tien jaar geleden moest de Stenen Brug in Goes
worden vernieuwd. Deze heeft vier gewelven en dat
maakte het project erg bijzonder. Ook het binnenwerk
van de kerk in Kapelle was heel interessant, mede door
de aanwezigheid van veel natuursteen en zerken."
"Een vroegere collega van mij zat ook in de restauratie,
dat vond ik altijd al interessant. Toen Van de Linde ook
met restauratieprojecten begon, was dat echt iets voor
mij omdat vooral de veelzijdigheid mij aansprak. Ik zie
er een uitdaging in en ik heb er veel waardering voor
bouwvakkers uit vroegere tijden door gekregen."
Wat vind je van het Restauratie Opleidingsproject(
en van de leerlingen die de opleiding volgen?
"Het is een goede zaak dat jongeren dit specifieke vak
willen leren. Zo wordt de kennis voor de toekomst
behouden. Het zou mooi zijn als meer mensen die al
ervaring hebben in de bouw, deze opleiding zouden
gaan volgen. Ik wist ook niet dat deze opleiding al
bestond voor de komst van het ROP. Het ROP heeft
duidelijk veel meer structuur en bekendheid aan de
opleiding gegeven."
Je hebt natuurlijk heel wat restauratieprojecten gehad
de afgelopen jaren. Kun je er enkele noemen?
"Ik ben bezig geweest bij de Oranjemolen in Vlissingen,
de kerken in Kloetinge en Retranchement en de molens
in Colijnsplaat en Wemeldinge. Daarnaast doe ik veel
onderhoudswerkzaamheden aan kerken."
Zeeuws Erfgoed 11 september 2009/03 MONUMENTENZORG