Een toekomst voor Hof Kromwege?
Monumentale boerenwoning gemeld bij Meldpunt Erfgoed Zeeland
In de bebouwde kom van Oost-Souburg ligt aan de
Kromwegesingel (nog) het eeuwenoude woonhuis van
Hof Kromwege. Eens onderdeel uitmakend van een
florerende boerenhoeve, staat het rijksmonumentale
pand er tegenwoordig verloren en vervallen bij.
Nadat in de Tweede Wereldoorlog de omvangrijke land-
bouwschuur verloren was gegaan, werd de boerenwoning
in de tweede helft van de twintigste eeuw ingebouwd door
een toenmalige nieuwbouwwijk en de toegangsweg tot de
snelweg A58. Toch werd er nog lang op en nabij de
boerderij geboerd; pas in 2000 stopten de laatste pachters
ermee. Vervolgens bleven zij nog enkele jaren op de
boerderij wonen, om in 2003 het monumentale pand
voor een moderne woning in te ruilen. De afgelopen zes
jaren heeft de woning leeg gestaan en heeft het verval
hard toegeslagen. De vensters op de begane grond zijn
dichtgetimmerd, terwijl op de zolderverdieping ruiten
van de openslaande ramen in de kopgevels gebroken zijn.
Het lijkt slechts een kwestie van tijd voordat het verval
onherroepelijk zal toeslaan en de mokershamer in zicht
komt.
Gelet op de ouderdom (1664), de cultuurhistorische
waarde en de architectonische waarde (met fraaie details,
zoals ontlastingsbogen boven enkele vensters, gietijzeren
muurankers tegen de gevels en vlechting in de kopgevels)
is het onbegrijpelijk dat anno 2009 een
rijksmonument dermate slecht onderhouden wordt dat
voor het voortbestaan gevreesd moet worden. De zeer
slechte staat van het nabijgelegen varkenshok maakt
duidelijk waarom deze vrees terecht is. Helaas heeft
de gemeente Vlissingen het behoud van de waardevolle
erfelementen van Hof Kromwege niet meegenomen in
de plannen voor een brede school op de grond rondom
de boerderij. Een gemiste kans, aangezien juist dit stukje
agrarisch erfgoed van Oost-Souburg zich uitstekend zou
lenen voor een gepaste herbestemming als bijvoorbeeld
conciërgewoning of kantineruimte. Daarentegen staat
het pand nu al circa twee jaar als twee-onder-één kap bij
een plaatselijke makelaar te koop aangeboden, met de
boodschap dat de nieuwe eigenaar zelf het rijksmonument
zal moeten restaureren. De boodschap dat hierbij het
verkrijgen van een rijkssubsidie tot de mogelijkheden
behoort, is vrij optimistisch gesteld, gezien de beperkt
beschikbare subsidiegelden.
Momenteel is alle hoop dan ook gevestigd op een
vermogend particulier, die Hof Kromwege in de oude
glorie wil herstellen. Alleen dan lijkt er een toekomst
weggelegd voor een van de oudste boerderijen van
Zeeland.
Zie ook: www.meldpuntefgoedzeeland.nl.
A A De kopgevels van de monumentale woning zijn voorzien
van vlechting, een zaagtandvormige metselwijze ter
versteviging van het metselverband.
Ook de achtergevel van het pand straalt,
ondanks de vervallen staat, voornaamheid uit.
Het monumentale varkenshok van Hof Kromwege
wordt met instortingsgevaar bedreigd.
Zeeuws Erfgoed 23 september 2009/03
Cultuurhistorie en Monumenten
