onde van Zeeland
Gemeentearchief Kapelle
(jtrtn PXdm Dricl
34 mttm
sum WfrfjfflseiftEr In Ui BungemcetfF? non
UJfïhelDfnge
□eft UchuiDE Mimede
led In fct fniömüö, fta*
Dec fraarnriE ghiFU ktittn
Bi?rtfW0e rthtf fhtiitoHtidtttn
gHDtfftflhOfl FflUM UR0 Dl*
IK benen
ïïicmelfriïtiïe,
□tx ihrt hotïu Df or mil
ontefMü In De dtctHdtilm,
Dm De hfiDmDE. in trouw
fjü i |l|t HfliËfttfc,. |J|nr Griib-
Mlhr p iifiltn mwgrtrt W
□HiullËn sa m DEftnuiHii,
Dri m\\Hm bnp ftfipntlni
In \\m DMitt orelcfD. nlci ii
ündidmrfL
Onderin het gemeentehuis van Kapelle is een gangenstelsel, met
enkele naargeestige vertrekken, dat in de Koude Oorlog zijn diensten
bewees als plaatselijk centrum voor de civiele verdediging. Toen die
oorlog maar niet wilde uitbreken, borg men er de archieven van de
gemeente in op. Eind jaren tachtig vergrootte men het gemeentehuis
aanzienlijk. Er kwam toen ook een olficiële archiefbewaarplaats, die
thans aan alle eisen voldoet.
Twee eeuwen
oude archiefstukken
Het archief van de gemeente
Kapelle onderscheidt zich niet
van de voor kleine gemeenten
gebruikelijke vorm. Dat gaat
vooral om negentiende- en
twintigste-eeuwse verslaglegging
van de vergaderingen van de
gemeenteraad, het college van
burgemeester en wethouders,
correspondentie en sinds de
jaren dertig de dossiers, geor
dend volgens het dossierstelsel
van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten, thans
Basis Archief Code. Bescheiden
van voor 1800 zijn er weinig.
[HSÜUM rrdilfrtllijL D3*
idm lui A fïïirnrunq
Oettóefefi ulrE.
Actief bij herdenkingen en onderwijs
In de persoon van Frank de Klerk is het gemeentearchief nauw betrokken
bij de jaarlijkse herdenkingen op de militaire begraafplaats in Kapelle.
Ook educatieve activiteiten worden niet geschuwd. Het Kapelse onderwijs
maakt met enige regelmaat gebruik van de diensten van het archief, al was
het maar om met de schoolkinderen in het veld te zoeken naar de plaats
waar de drie Kapelse kastelen hebben gestaan.
Het Zeeuws Archief heeft de
oud-rechterlijke archieven naar
de gemeente overgebracht.
Deze vormen een welkome
aanvulling op de archieven
van de gemeente. Ze zijn
bovendien ouder en vangen
in de zestiende eeuw aan.
De archieven van de hervormde
gemeenten van Kapelle,
Biezelinge en Wemeldinge
bevatten eveneens een schat
aan oude gegevens en
dagtekenen uit het begin
van de zeventiende eeuw.
In 1941 voegde men de
gemeente Schore bij Kapelle.
Voor het archief van de gemeen
te had dat toentertijd nauwelijks
gevolgen, want het archief van
Schore was bij de beschieting op
16 mei 1940 door de Duitsers
vrijwel geheel verloren gegaan.
Slechts de akten van de
burgerlijke stand waren bewaard
gebleven, naast wat andere
bescheiden, zoals de raadsnotu
len uit de jaren dertig, die zich
tijdens de beschieting vermoe
delijk in het gespaard gebleven
huis van de burgemeester
hadden bevonden. De aanvulling in 1970, toen Wemeldinge en Kapelle tot
een nieuwe gemeente werden samengevoegd, was veel groter, maar die kon
ook nog in de toenmalige, vochtige bewaarplaats worden opgeborgen.
Gemeenten, kerken en verenigingen
Het Kapelse gemeentebestuur verzocht in het begin van de jaren negentig
van de vorige eeuw aan het Goese gemeentearchief om de oud-archieftaak
te willen invullen. Die samenwerking verliep dermate plezierig, dat de
Goese archivaris tevens de archivaris van Kapelle werd. Sindsdien kan
iedere bezoeker elke morgen terecht in het gemeentehuis om onderzoek
te doen in de archieven. Niet alleen de gemeentearchieven van Kapelle,
Schore en Wemeldinge zijn daar te raadplegen. Een aantal plaatselijke
kerken heeft hun archief bij de burgerlijke gemeente in bewaring gegeven.
Daarnaast beheert de gemeente archieven van plaatselijke verenigingen en
dat van het door en door Kapelse bedrijf van Van der Have. Een enigszins
bescheiden handbibliotheek en een uitgebreide fotoverzameling die thans
grotendeels is gedigitaliseerd, completeren het geheel.
m Dm Tuil 1944-
"5-cliztl-1hre14 Juli 194-4
IhrllÊlii^üfflmlITüf rikblrbrïcqien nlrikrlfnbitiiEn feolmt
Br IJilttr«mntofDilQ mi taf btwttr llnDrrantofit flrtnrl
Dcc fcfi£EGüi0nniinii fa e DtcaulmnD juD ]usdi
Dc [ürrjnhMria crnrrml artr tyr&tuur m Jufflir
een stukje geschiedenis van Schore
maar met hoge amusementswaarde
bewaard gebleven.
Humoristische nalatenschap
Het is heel jammer dat er van
Schore en Vlake zoveel verloren
is gegaan. Zo zijn bijvoorbeeld
alle notulen van de gemeente
raad over de periode 1814
1930 verbrand. Een oude
koloniaal, Verhagen, in de
periode 1900-1925 de
postbode van Schore, heeft ons
een ongedachte bron nagelaten.
Hij was niet alleen raadslid in
die periode, maar hij schreef
ook de verslagen van de raads
vergaderingen voor de Goesche
Courant. Meestal kon hij daarin
zijn hekel aan de burgemeester
niet verbloemen. En zo hebben
we over die periode toch weer
kunnen reconstrueren, sterk gekleurd
want die krantenverslagen zijn
Topstukken in de bewaarplaats heeft de gemeente eigenlijk niet. Er is
wel sprake van mooie archieven met een schat aan gegevens over de
geschiedenis van Kapelle, Schore en Wemeldinge. De archivarissen
Frank de Klerk en Martin Zuidhof zijn graag bereid u hiermee kennis
te laten maken. Een afspraak maken is niet nodig. U kunt zich melden
aan de balie van het gemeentehuis.
Gemeentearchief Kapelle
Kerkplein 1, 4421 AA Kapelle
T 0113-341791 E gemeente@kapelle.nl I www.kapelle.nl
Openingstijden
Maandag t/m vrijdag van 9.00-12.00 uur
Zeeuws Erfgoed 15 december 2009/04 LANDSCHAP EN HISTORIE
