Zeeuws
roeo
Verdronken dorpen in Zeeland 3
Ventó
Special 14
2
yvdand
december 2009-*• -*■
van de vloeden van 1682 in
Het kind in de wieg rechts op de
en 1686 in Groningen (zeventiende-eeuwse gravure van Jan Luyken).
naar een eeuwenoud verhaal over een wonderbaarlijke redding.
Het Zeeuwse kleigebied telt naar verhouding de meeste verdronken
nederzettingen van Europa. Behalve de provincie Zeeland omvat dit
gebied de Zuid-Hollandse eilanden, de Rotterdamse Maasregio en
een deel van Noord-Brabant. De meeste verdronken dorpen liggen
binnen de Zeeuwse provinciegrenzen. We tellen in Zeeland minstens
117 verdronken kerkdorpen, naast vele tientallen verdronken
buurtschappen en kapeldorpen.
Het gaat om kerkdorpen uit ruwweg de periode 900 tot 1500.
Ze zijn weggevaagd door het water, veelal als gevolg van
een stormvloed. Soms 'verdrinkt' een dorp
verschillende keren. Het wordt dan op dezelfde
plaats of een eindje verderop hersticht, of
door zijn inwoners verlaten. In Zeeuws-
Vlaanderen liggen verschillende
verdronken stadjes, maar Zeelands
meest legendarische verdronken stad
is Reimerswaal, in de Oosterschelde
bij de huidige Oesterdam.
De bekendheid van Reimerswaal
strekt tot voorbij de provincie- en
landsgrenzen.
Sporen in het landschap, bodem
vondsten, archiefmateriaal, kaarten
en geschriften herinneren ons aan
het leven in inmiddels verdwenen
woonplaatsen. Maar om de aandacht nog wat meer op de verdronken
dorpen te vestigen, besloot de Provincie Zeeland in 2001 tot
oprichting van een Monument voor de Verdronken Dorpen in
Zeeland. De SCEZ ontwikkelde op verzoek van de provincie in 2002
het project 'Verdronken Dorpen, geinundeert en wegh-gespoelt en
maakte in aansluiting daarop een plan om het monument te realiseren.
Het ontwerp van Lydia Schouten werd in 2004 geselecteerd uit
meer dan honderd inzendingen. Gedeputeerde Staten van Zeeland
verstrekten de definitieve opdracht in 2006. Omdat
Noord-Beveland een van de regio's in Zeeland is,
die in de loop van de tijd zwaar door het water
werden getroffen, viel de keuze voor de
locatie op de Oosterscheldedijk tussen
Colijnsplaat en de Zeelandbrug.
Nadat de dijkversterking hier in
oktober 2009 was voltooid, kon
het Monument voor de Verdronken
Dorpen in Zeeland worden
geplaatst.
Het multimediale kunstwerk
van Lydia Schouten oogt als een
toren die uit het water oprijst,
zoals ook vaak op oude prenten
van verdronken dorpen in Zeeland
is te zien.
