Zuid-Beveland
Walcheren
Zeeuws-Vlaanderen
Presentatie karrenwiel in Goes
Wethouder Joost Adriaanse overhandigde op 30 novem
ber 2009 een gerestaureerd karrenwiel aan directeur
Hans Oomen van Historisch Museum De Bevelanden
en archeoloog Jan Wattenberghe van SOB Research.
De vondst is gedaan in de Elvis Presleylaan bij het graven
van een watergang voor bedrijventerrein Poel II.
Het volledig intacte zestiende-eeuwse houten karrenwiel
lag op de bodem van een tonput. Het is geconserveerd en
gerestaureerd met financiële steun van de Provincie
Zeeland, onder begeleiding van de SCEZ. Het karrenwiel
is de komende maanden te zien in het Goese museum.
Wallen Aardenburg: Noordstraat en Smedekensbrugge
Stichting Het Zeeuwse Landschap wil op twee locaties bij
de wallen van Aardenburg poelen aanleggen om leefgebied
te creëren voor de boomkikker. Dit idee kon gepaard gaan
met cultuurhistorische doeleinden, namelijk reconstructie
van vestinggrachten uit de nieuwe tijd die nog deels in het
landschap herkenbaar zijn. Een terrein aan de Noordstraat
in het noorden van Aardenburg en één ten oosten van
de Rijksweg bij Smedekensbrugge zijn eerst onderzocht
door de Universiteit van Leiden (bureauonderzoek en
boringen). Op basis van de resultaten voerde SOB
Research najaar 2009 op beide locaties een proefsleuven-
onderzoek uit. De vestinggrachten, met een breedte van
19 meter, bleken de onderliggende lagen nauwelijks te
hebben verstoord. In het noordelijk deel is ook de
middeleeuwse wal aangetroffen, enkele vondsten uit de
Romeinse tijd, maar ook resten van bommen (en bom-
kraters) en handgeschut uit de Tweede Wereldoorlog.
Blijkbaar is dit deel van Aardenburg gebombardeerd
en hebben de Duitsers zich hier in de wallen verschanst.
Sommige bewoners konden hier meer over vertellen
tijdens de succesvolle open dag op 14 november. In het
oostelijke terrein kwam een groot aantal sporen aan het
licht: in een Romeinse watergang pennen van tenten,
Romeinse leren schoenzolen, houten planken, slak
materiaal (resten van ambachten), aardewerk en dak
pannen. De onderzoekers leidden daaruit af dat de
Romeinse ambachtelijke zone die net ten noorden van dit
terrein is aangetroffen, zich ook naar het zuiden uitstrekte.
In het zuiden van het terrein zijn mogelijk resten van een
middeleeuwse hutkom aangetroffen. Aangezien deze
'in situ' zijn bewaard en niet verstoord worden door
de beoogde natuurontwikkeling worden ze niet verder
onderzocht. Conclusie is dat de ondergrond van
Aardenburg niet veel verstoord is door de vestingwerken
uit de late middeleeuwen of nieuwe tijd, zoals wel is
aangenomen.
Een bijzondere 'vondst' door depotbeheerder Henk
Hendrikse in het Zeeuws Archeologisch Archief (SCEZ)
is een aantal foto's van sleuven door de wallen van
Aardenburg. Eind jaren zeventig van de vorige eeuw wilde
de toenmalige burgemeester van Aardenburg de wallen
reconstrueren. Daartoe trok de Grontmij deze sleuven.
Bijbehorende informatie ligt in het archief van de
Grontmij te Middelburg en was een complete ontdekking
voor velen! De resultaten worden opgenomen in het
onderzoeksrapport van SOB Research, dat voorjaar 2010
gereed is.
4^-
De herkomst van het materiaal wijst er in ieder geval
op dat deze baggerlocatie in de Romeinse tijd tot het
Zeeuwse vasteland behoorde. Het is voor het eerst in
dit gebied dat dergelijke strandvondsten gekoppeld
kunnen worden aan een oorspronkelijke vondstlocatie.
Profielopname doorsnede ravelijnsgracht in het noorden
van Aardenburg. Te zien is de onderliggende veenlaag
met Romeinse sporen en het onderliggend dekzand.
Zeeuws ErfgOed 4 maart 2010/01 ARCHEOLOGIE
Houten wiel,
vermoedelijk onderdeel
van een katrol,
uit De Hompels
bij Vrouwenpolder.
Vondsten van De Hompels,
Vro uwenpo lder
Najaar 2008 voerde
Rijkswaterstaat een
zandsuppletie uit op
de stranden bij de
Veersedam.
Amateurarcheoloog
Jan Meulmeester uit
Middelburg verzamel
de toen veel archeolo
gisch materiaal op de
stranden van de
aanpalende Banjaard en
Oranjezon. Navraag
leerde dat het zand
afkomstig was van een bagger-
locatie in de Hompels, circa 2
kilometer ten noorden van de
Veersedam.
De variatie in de vondsten is groot:
stukken bewerkt hout, waaronder een aangepunt
paaltje en waarschijnlijk een wiel van een katrol (zie foto);
dierlijk bot 'in situ' in een brok veen; bewerkt dierlijk bot,
onder andere een schedelfragment van een hert met
afgezaagde geweistang; visresten; dennenappels en
perzikpitten. Goed dateerbaar zijn twee fragmenten
van Romeins aardewerk.
