Colofon
Bij de Omslag
a® B Stichting
Cultureel
Erfgoed
Zeeland
M O nuMENT aal
Zeeuws Erfgoed is een uitgave van Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland
en verschijnt vier keer per jaar. Deze nieuwsbrief informeert over
archeologie, cultuurhistorie, erfgoededucatie, monumenten,
musea en streektalen in Zeeland.
Abonnementen en adreswijzigingen alleen schriftelijk
via postbus 49 o.v.v. Zeeuws Erfgoed.
redactie Marinus van Dintel, Aad de Klerk, David Koren,
Jan Kuipers, Veronique De Tier, Tony Veenstra en Janneke de Wit
eindredactie Saskia Buitenkamp, Aad de Klerk, Jan Kuipers
en Veronique De Tier
foto's Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland, tenzij anders vermeld.
De SCEZ streeft er met de uiterste zorgvuldigheid naar om
voorafgaand aan het moment van publicatie contact op te nemen
met de rechthebbenden.
De SCEZ kan op geen enkele wijze aansprakelijk worden gesteld voor
beeldmateriaal, door derden aangeleverd, waarop auteursrecht berust.
Aan dit nummer droegen bij
ARCHEOLOGIE Robert van Dierendonck, Henk Hendrikse,
Hans Jongepier, Jan Kuipers, Bernard Meijlink en Bram Silkens
CULTUURHISTORIE Marinus van Dintel en Aad de Klerk
ERFGOEDEDUCATIE Josien Pootjes
MONUMENTEN Marinus van Dintel, Cor Heijkoop, Wim Jakobsen,
David Koren, Henk van de Schraaf, Coert van Spall en Jan
van Zon
MUSEA Hesther van den Donk en Janneke de Wit
STREEKTALEN Veronique De Tier
MONUMENTAAL Phons Bakx
ALGEMEEN Tony Veenstra
ALLERLEI Johan Francke en Truus Trimpe Burger-Mekking
Zeeuws Erfgoed
jaargang 9 nr. 4 december 2010
- Zeeuws Archief Nieuws nr. 48
opmaak decreet, Ramon de Nennie, Middelburg
druk Verhage Zoon, Middelburg
Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland
Postbus 49 4330 AA Middelburg
Bezoekadres locatie De Burg, Groenmarkt 13
Telefoon 0118-670870 Fax 0118-670880 E-mail info@scez.nl
Internet www.scez.nl
Aanlevering van kopij
Voor het volgende nummer en/of reacties op deze nieuwsbrief bij
voorkeur digitaal tot 17 januari 2011, zeeuwserfgoed@scez. nl of
via postbus 49, 4330 AA Middelburg o.v.v. kopij Zeeuws Erfgoed.
Alhoewel geen typisch Zeeuws gebruik, wint het oeroude
zoemhoutslingeren aan populariteit in Zeeland. In de historische
ambiance van het middeleeuwse Abdijcomplex in Middelburg waag
den tientallen mededingers en omstanders in oktober een poging om
de titel 'ludiek wereldkampioen zoemhoutslingeren' voor de drie
categorieën schoonslingeren, middelgewicht- en zwaarslingeren in
de wacht te slepen. Het zoemhout, ook wel snorrebot genoemd
indien van been, gewei of hoorn gemaakt, bestaat uit een houten
plankje dat aan één uiteinde met een koord verbonden is en waaraan
het in de rondte wordt geslingerd. Hoewel het zoemhout in de
geschiedenis zeer omvangrijk is beschreven, beschrijft het zelf niet
meer dan een cirkelbaan in de lucht. Dat is althans de basis om het
zoemhout rond te draaien. Maar er gebeurt nog iets anders met het
plankje voordat er een toon klinkt. Het plankje moet tijdens de
rotatie ook nog eens snel rond zijn eigen as aan het koord rond-
wervelen. Pas als dit gebeurt, ontstaat er een snorrende zoemtoon.
De wetenschap is verdeeld over de betekenis van dit muziek
instrument (zie verder bij Publicaties)
De vuurtoren van Breskens, ook wel de vuurtoren van
Nieuwesluis genoemd, is de oudste nog bestaande
gietijzeren vuurtoren van Nederland. De toren werd
gebouwd in 1866-1867, naar een ontwerp van de
Nederlandse architect Quirinus Harder. Harder
ontwierp diverse vuurtorens uit gietijzer, dat als
constructiemateriaal in het midden van de negentien
de eeuw nieuw was.
Bij de vuurtoren van Breskens is het gietijzer ook in
toegepaste vorm terug te vinden, onder andere in de
balustrade van het lichthuis en de gietijzeren
trappen in het interieur. Bij de bouw werden overi
gens ook andere materialen gebruikt; zo kreeg het ijze
ren lichthuis een koperen koepel als bekroning.
Oorspronkelijk was de achtkantige, taps toelopende
vuurtoren voorzien van een vast licht. Hiermee
vormde hij samen met het zuidwestelijker geplaatste
kustlicht een lichtlijn langs de kust van de
Westerschelde. Toen na de Tweede Wereldoorlog dit
tweede kustlicht niet meer in werking werd gesteld,
kreeg de vuurtoren van Breskens een licht dat elke tien
seconden onderbroken wordt. Ook werd de vuurto-
ren in een ander jasje gestoken; de vooroorlogse rood- 1
witte banden werden vervangen door de huidige
zwart-witte banden.
In 1982 werd de vuurtoren van Breskens aangewezen
als rijksmonument. In de bescherming is niet alleen
het exterieur, maar ook het interieur, waaronder het
Fresnel-optiek van Barbier, Bénard Turenne,
opgenomen.
Zeeuws Erfgoed 27 december 2010/04 COLOFON Bij DE OMSLAG
