't Wasschappels gevoel
VOLKSCULTUUR
Nieuws
't Wasschappels gevoel bestaat. Dat stond voor de
medewerkers van het Polderhuis vast. Maar waaruit
dan? En houdt het voor iedereen hetzelfde in?
Dat waren vragen waarop het museum in Westkapelle
graag een antwoord wilde hebben. Hoe kijken
Westkappelaars tegen hun dorp aan? Wat is voor
hen 't Wasschappels gevoel? En wat vinden buiten
staanders? Wat maakt voor hen de identiteit van
het dorp uit?
Het Polderhuis Westkapelle zette gedurende de zomer
maanden een enquête uit onder inwoners en bezoekers
van het dorp. Op maandag 17 oktober presenteerde
Ada van Hoof van het museum de onderzoeksresultaten.
Vertegenwoordigers van de gemeente Veere, VVV, PZC,
Federatie van Ondernemersverenigingen Veere, werkgroep
Marketing Polderhuis en SCEZ namen het eindrapport in
ontvangst.
Op een bijeenkomst van de SCEZ dit voorjaar raakte
Ada van Hoof geïnspireerd door het thema van de Maand
van de Geschiedenis, 'Ik en wij'. Daarop nam zij met het
museum het initiatief tot een onderzoek naar
't Wasschappels gevoel. Het onderzoek was bedoeld om
te weten te komen of Westkappelaars een andere kijk op
hun dorp hebben dan de bezoekers. En of mannen en
vrouwen, jongeren en ouderen andere voorkeuren hebben.
329 personen stuurden het enquêteformulier terug.
Onder hen een aanzienlijk aantal jongeren. Iedereen
maakte op een formulier zijn waardering kenbaar voor
foto's in zeven categorieën: symbolen, natuur, bakens,
monumenten, woonklimaat, traditie en toerisme.
De keuze was beperkt tot drie foto's per categorie.
Een aantal aspecten van het Westkappelse dorpsleven,
zoals de kermis, het koor en het gaaischieten, viel buiten
de boot.
De vuurtoren en de rode daken van Westkapelle
verbeelden 't Wasschappels gevoel het best. Zij kregen
over het geheel genomen de meeste punten. Daarnaast
ontlenen mensen de identiteit van Westkapelle aan de
natuur die het dorp omringt. De duinen en de kreek
staan op nummer drie en vier. Het belangrijkste
monument is de liberty bridge, een eerbetoon aan de
geallieerde militairen die omkwamen bij de bevrijding
van Westkapelle in 1944. Deze eindigt in de totaallijst op
de vijfde plaats, voornamelijk door stemmen van buiten
Westkapelle. Als het om monumenten gaat, voelen de
Westkappelaars zelf het meest voor het monument op
het kerkhof. Het museum staat in de totaallijst op de
vijftiende plaats, net na het ringsteken.
Verrassend wellicht is dat de Westkappelaars het heien
de belangrijkste traditie van hun dorp vinden. Het dijk
werkambacht won het van ringrijden en streekdracht.
De oprichting van de Wasschappelse Heiploeg ruim tien
jaar geleden heeft deze traditie nieuw leven ingeblazen.
Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat de inwoners van
Westkapelle het heien als een bepalend element van hun
identiteit zijn gaan zien. Vermoedelijk is het heien ook
populair omdat Westkapelle zich hiermee onderscheidt
van andere dorpen. Het heien komt elders op Walcheren
niet voor. Overigens vinden ook de Walcherenaren en
mensen uit de andere provincies het heien het meest
karakteristiek voor Westkapelle. De overige Zeeuwen
en buitenlanders, uitgezonderd de Duitsers, zetten het
ringsteken op één. Voor Duitsers is streekdracht de
belangrijkste traditie in Westkapelle.
Het Wasschappels gevoel bestaat uit verschillende
elementen die niet voor iedereen dezelfde betekenis
hebben. Uit de onderzoeksresultaten komt naar voren
dat de Westkappelaars hun dorp anders beleven dan
mensen van buiten het dorp. Het duidelijkst laat zich dat
zien bij de monumenten en tradities. Om een identiteit te
vormen, zoeken mensen naar overeenkomsten en grenzen
zij tegelijkertijd af. Westkappelaars onderscheiden zich
van andere Zeeuwen en Nederlanders met een heiploeg,
een tank op de dijk en een kerktoren als vuurtoren.
Maar net als bij andere Zeeuwen en Nederlanders steekt
onvermijdelijk de Oranjekoorts de kop op als het
Nederlands voetbalelftal een WK wedstrijd speelt. 'Ik en
wij': het is maar net vanuit welk perspectief je het bekijkt.
De vuurtoren van
Westkapelle is het meest
kenmerkende onderdeel
van het Wasschappels
gevoel (foto Polderhuis
Westkapelle).
Westkappelaars vinden
het heien de belangrijkste
traditie van hun dorp
(foto Polderhuis
Westkapelle).