Onderzoek en meldingen
Tholen
Schouwen-Duiveland
Noord- en Zuid Beveland
Oer-Vlissingers gezocht
Ondergronds debat schatgraverij
Bij de tentoonstelling UNDERGROUND organiseerde het Zeeuws
Museum samen met Edufact en de Werkgroep CultuurHistorie van
het Zeeuws Genootschap op 4 februari in de kloosterkelder van de abdij
van Middelburg een debat rond de vraag hoe om te gaan met schatgravers
en hun vondsten. Sprekers uit binnen- en buitenland gaven in lezingen
aan dat er veel uiteenlopende meningen zijn over wat schatgraverij is en
hoe daarmee om te gaan. Duidelijk werd wel dat schatgraverij in twee
categorieën is in te delen: het zoeken van metaalvondsten met een detector
en het opgraven van gesloten vondstcontexten als water- en beerputten.
Pieterjan Deckers (Vrije Universiteit in Brussel) en Annemarieke
Willemsen (Rijksmuseum van Oudheden Leiden) waren pleitbezorgers
van een andere (wettelijke) omgang met 'metaaldetectoristen': hiervoor
zou in Nederland en ook in Vlaanderen beleid moeten worden ontwikkeld
vergelijkbaar met de Portable Antiquities Schemes in Engeland,
waarbij metaaldetectie begeleid wordt door beroepsarcheologen en als
een welkome aanvulling wordt gezien op de specifieke kennis van
metaalvondsten en archeologische gebieden. In Zeeland heeft de
Werkgroep Metaalvondsten Zeeland van de AWN al zo'n kanaliserende
Oudere vondstmeldingen Tholen
De heer F. van den Kieboom, gemeentearchivaris van Tholen, meldde
diverse oudere vondsten: merendeels oude funderingsresten die bij
graafwerkzaamheden zijn aangetroffen en waarvan medewerkers van
gemeentewerken foto's maakten. Het betreft funderingsresten in
De Bresstraat te Sint-Maartensdijk in 1983, muurresten van de Westpoort
te Sint-Maartensdijk in 1984, resten van de nieuwe waterpoort langs de
Kaaij te Tholen in 1978, resten van de Vossemeersepoort (stadspoort) te
Tholen in 1986, resten van de oude Slikpoort in de Cromvliet in Tholen
in 1978, muurresten in de Kruittorenstraat te Tholen in 2002 en verder
nog resten van een natuurstenen straatje met een karrespoor in Onder
de Linden in Sint-Maartensdijk in 1986.
Tevens leverde de heer Van den Kieboom fotomateriaal aan van een
opgraving door de AWN bij Poortvliet in 1987, waarbij belangrijke
Romeinse resten zijn aangetroffen, onder meer de restanten van een
inheemse houten boerderij. Een andere opmerkelijke vondst was een
(eiken)houten scheepswrak, dat bij graafwerkzaamheden in 1882 in
de Vijftienhonderdgemetenpolder in de omgeving van de Roolandsedijk
is ontdekt. Mogelijk bevinden de resten zich nog in de bodem.
Documentatie detectorvondsten Schouwen-Duiveland
De heer E. Pekelder uit Oosterland toonde op 1 februari een selectie uit
een hoeveelheid metalen voorwerpen die hij in de omgeving van zijn
woning ten zuidwesten van Oosterland met een metaaldetector heeft
gevonden. De meeste vondsten dateren uit de nieuwe tijd, enkele uit
de late middeleeuwen.
De heer Rob van der Zande uit Ouwerkerk schonk een door hem
samengesteld rapport met de sprekende titel Verloren of weggegooid en
weer terug gevonden. Oude rommel uit de grond. Het bevat een met
zwart-witfoto's geïllustreerd overzicht van zijn detectorvondsten in
Ouwerkerk en elders op Schouwen-Duiveland.
functie. Wellicht kunnen de resultaten van dit debat de opmaat zijn voor
een bredere landelijke discussie omtrent de omgang met metaaldetectie.
Ron Wielinga, voorzitter van de AWN-afdeling Zeeland, hield het
gehoor voor dat de amateurarcheologen van zijn vereniging zich in hun
activiteiten aan de wettelijke bepalingen houden. Namens de gemeente
Vlissingen maakte toenmalig wethouder Piet Polderman, verantwoordelijk
voor archeologie binnen zijn gemeente Vlissingen, duidelijk dat wat hem
betreft paal en perk gesteld moet worden aan de tweede vorm van
schatgraverij. De SCEZ ondersteunde de standpunten zowel ten aanzien
van metaaldetectie als de verwoestende schatgraverij. Robert van
Dierendonck riep de gemeenten in Zeeland op in hun beleid en
handhaving nu duidelijk op te treden tegen die vorm van schatgraverij,
waarbij de originele context van vondsten verregaand vernield wordt.
Anderzijds gaf hij toe dat die in het verleden illegaal opgegraven vondsten
kennis bevatten die van belang is voor de Zeeuwse archeologie en
geschiedenis. De SCEZ staat dan ook open voor de melding van alle
archeologische vondsten, ook van schatgravers.
Sloop van de nieuwe waterpoort te Tholen 1978).
Archeologische waarnemingen Kortgene
Op 28/29 februari en 1 maart zijn aan het begin van de Kaaistraat en
op het plein/plantsoen voor de PKN-kerk van Kortgene in opdracht van
de gemeente Noord-Beveland acht kleine proefsleufjes gegraven om kabels
en leidingen op te sporen, als voorbereiding op rioleringswerkzaamheden
die later in het jaar worden uitgevoerd. Bij Gemeentewerken was bekend
dat in de Kaaistraat een oude klinkerweg heeft gelegen, die bij
werkzaamheden al eerder tevoorschijn kwam. De SCEZ voerde tijdens
de graafwerkzaamheden een archeologische inspectie uit om te zien of
bijvoorbeeld die klinkerweg nog aanwezig was en zo ja op welke diepte,
en of hij behoudenswaardig was. Volgens een rapport van het
archeologisch adviesbureau RAAP gold een hoge verwachting van resten
van het zeventiende- en achttiende-eeuwse stratenpatroon; voor kerk en
kerkhof bovendien een hoge verwachting van goed geconserveerde,
archeologische resten van beide. Verder was bekend dat tot in de jaren
vijftig van de vorige eeuw tegen de kerk het gebouw stond van de
openbare lagere school (gebouwd circa 1880, gesloopt 1954).
Bent u een oer-Vlissinger? De gemeente Vlissingen en de Walcherse
Archeologische Dienst zoeken Vlissingers voor oud-DNA-onderzoek.
Aanmelden tot 22 juni: www.archeologiewalcheren.nl
Zeeuws ErfgOed 6 juni 2012/02 ARCHEOLOGIE
