Jaar van de Boerderij 2013
De historische boerderij in een veranderend landschap
Achterstallig onderhoud nekt historische landbouwschuur
www.boerderijenzeeland.nl.
www.meldpunterfgoedzeeland.nl
Tien jaar na '2003 Jaar van de Boerderij' vraagt de
stichting Agrarisch Erfgoed Nederland (AEN) met
'Jaar van de Boerderij 2013' opnieuw aandacht voor de
grote rijkdom aan agrarisch erfgoed die er in Nederland
(nog) te vinden is. Het themajaar is geen overbodige luxe,
want wederom is er grote zorg over de achteruitgang van
het bestand van historische boerderijen.
Te veel boerderijen verdwijnen, terwijl ze zo'n belangrijke
bijdrage leveren aan de kwaliteit van het (veranderende)
landschap en de regionale identiteit van het landelijk
gebied.
Vanaf 2003 is het erfgoedbeleid en het beleid voor het
landelijk gebied sterk veranderd. De huidige financiële
en economische crisis vraagt om nieuwe oplossingen
en biedt tevens nieuwe mogelijkheden. Natuur en
monumenten worden anders beleefd en identiteit heeft
een andere lading gekregen. Agrarisch erfgoed heeft met
dergelijke ontwikkelingen te maken, waarbij een hoofdrol
is weggelegd voor hergebruik en herbestemming.
Daarom organiseert de AEN in samenwerking met
de provinciale en regionale boerderijenstichtingen
het Jaar van de Boerderij 2013. Gedurende het jaar
vinden verspreid over het land diverse activiteiten plaats.
Deze activiteiten richten zich in eerste instantie op
de boerderijeigenaren, maar daarnaast ook op specialisten,
beleidsmakers en het grote publiek. Een breed scala
aan onderwerpen zal tijdens de activiteiten aan de orde
komen, zoals bouwhistorie, functieverandering,
restauratietechnieken, regelgeving en erfbeplanting.
Op provinciaal en regionaal niveau zullen de activiteiten
vooral door de bij de AEN aangesloten boerderijen
stichtingen georganiseerd en gecoördineerd worden,
al dan niet in samenwerking met gerelateerde organisaties
zoals de provinciale/regionale organisaties van
Landschapsbeheer Nederland en de Land- en
Tuinbouworganisatie (LTO) Nederland en de provinciale
erfgoedhuizen. In Zeeland zullen met name de
Boerderijenstichting Zeeland (BSZ), Stichting
Landschapsbeheer Zeeland (SLZ), de Zuidelijke Land
en Tuinbouworganisatie (ZLTO) en de SCEZ bij
de activiteiten rondom het Jaar van de Boerderij 2013
betrokken zijn. Meer informatie over zowel de landelijke
als de Zeeuwse activiteiten in het kader van Jaar van de
Boerderij 2013 kunt u vinden op:
Niet alles hoeft behouden te blijven. En niet alles blijft behouden.
Dat ook cultuurhistorisch waardevolle objecten soms uit het Zeeuwse
landschap (dreigen te) verdwijnen bleek afgelopen december; tijdens
een inspectie van buitenplaats Moesbosch in Koudekerke moest de
Monumentenwacht helaas constateren dat de nabijgelegen eeuwenoude
landbouwschuur, sinds enige tijd in eigendom van Intratuin
Koudekerke, was ingestort.
Melding bij Meldpunt Erfgoed Zeeland
Dat de onderhoudsstaat van de schuur te wensen overliet, was voor buurt
bewoners, diverse erfgoedorganisaties en de gemeente Veere niet onbekend.
Ook genereerde een melding bij het Meldpunt Erfgoed Zeeland in november
2011 enige aandacht. De SCEZ informeerde als voorportaal van het
Meldpunt de gemeente, terwijl een bestuurslid van de Boerderijenstichting
Zeeland (BSZ) kort daarop een gesprek had met de directeur van Intratuin
Koudekerke over de onderhoudsstaat en eventuele herbestemmingsmogelijk
heden van de historische schuur. Helaas bleken ontwikkelingsmogelijkheden
voor de schuur in de nabije toekomst financieel niet haalbaar en zou
voorlopig niet in de boerderij geïnvesteerd (kunnen) worden.
Geamputeerd boerderijcomplex
Aangezien de schade aan de landbouwschuur momenteel dermate groot is
- en de schuur tevens buiten gebruik was - ligt het niet in de verwachting
dat deze gerestaureerd dan wel opnieuw opgebouwd zal worden. Sloop van
de restanten zal betekenen dat het recent nog complete boerderijcomplex
van woonhuis, bakkeet, landbouwschuur met aangebouwde varkenskeet,
wagenhuis en kippenhok 'in geamputeerde vorm' blijft voortbestaan.
Het instorten heeft de hoop op een goede herbestemming van de
karakteristieke landbouwschuur, en daarmee een tweede leven, doen
vervliegen. Dat is jammer om te moeten constateren, zeker in de wetenschap
dat de schuur als onderdeel van het gehele boerderijcomplex mogelijk bij
het tuincentrum getrokken had kunnen worden. Een aansprekend voorbeeld
hiervan vinden we in het Gelderse Elst, waar in 2012 een eeuwenoude
T-boerderij een glazen overkapping kreeg, om vervolgens als horeca
gelegenheid in gebruik te worden genomen.
Aangetroffen situatie in december 2012. De dakconstructie van de historische landbouwschuur blijkt grotendeels te zijn ingestort.