De burgemeesters van Sluis (r) en Amsterdam op de Zeeuwse Klapbank.
Belfort Sluis heropend
Op 30 september werd het Belfort in Sluis heropend voor het publiek.
Bezoekers kunnen er vanaf woensdag tot en met zondag terecht voor een
aantal permanente tentoonstellingen. Ook streektaal heeft in het Belfort
een belangrijke plaats gekregen. De Zeeuwse Klapbank, de tentoonstelling
die jaren geleden door de SCEZ werd gebouwd en twee jaar rondreisde,
heeft er nu een permanent onderkomen gevonden. In het Belfort kan men
nu dus terecht om het dialect van de hele provincie Zeeland te beluisteren.
Het idee om in het Belfort een museumopstelling rond taal te creëren
ontstond bij de Stichting Johan Hendrik van Dale. De initiatiefnemers
waren Piet van Sterkenburg en Lo van Driel. Hun ideeën liggen ten
grondslag aan wat de tentoonstelling over taal is geworden. Met als
vertrekpunt Johan Hendrik van Dale, een onderwijzer uit Sluis die
woordenboeken samenstelde en ook affiniteit had met de taal van zijn
regio. Dit resulteerde dus in een mooie tentoonstelling over Johan Hendrik
van Dale, over Sluis in vroegere tijden, over de geschiedenis van woorden
boeken en over de Nederlandse dialecten, met nadruk op de Zeeuwse.
Zo is er bijvoorbeeld een dialecttafel waarop men allerlei boekjes, woorden
en andere afbeeldingen vindt in verband met de Nederlandse dialecten.
Tentoonstellingsbezoekers willen tegenwoordig ook interactief bezig
kunnen zijn en er zijn dan ook twee spelmogelijkheden gecreëerd. Zo is
er een marktspel waarin de speler een marktkoopman is die zijn klant aan
de marktkraam in het Zeeuws moet kunnen helpen. De klant vraagt op
vijf verschillende markten in Zeeland naar een aantal producten en de
speler/marktkoopman moet raden wat de klant precies wil. Ook kunt u
achteraf extra informatie over de herkomst van het behandelde woord zien.
In het andere spel moet u raden welk dialect een bepaalde spreker spreekt.
Dat blijkt niet altijd zo evident te zijn. Sprekers uit Nederland en
Vlaanderen hebben elk tien zinnetjes ingesproken in hun dialect.
Leuk, maar niet zo gemakkelijk. Tenzij u natuurlijk de sprekers kent.
De tweede verdieping omvat echter niet alleen de dialectafdeling.
Er is eerst en vooral aandacht voor Johan Hendrik van Dale en voor
woordenboeken; er is een vitrine over Van Dale ingericht en verder zijn
er ook twee vitrines over de geschiedenis van woordenboeken. Bij deze
vitrines kunt u een derde spel ontdekken, het woordenboekspel waarin u
kennismaakt met diverse woordenboeken.
Op de tweede verdieping kunt u tevens in vier filmpjes van vier minuten
de diverse thema's bekijken. De films zijn gemaakt in opdracht van de
Stichting Johan Hendrik van Dale, die hiervoor samenwerkte met Rebecca
van Wittene. Er is een filmpje over Sluis in de negentiende eeuw, over
Johan Hendrik van Dale, over hoe een woordenboek wordt gemaakt en
een over de Zeeuwse dialecten.
Op de eerste verdieping vindt u de geschiedenisafdeling. Bezoekers kunnen
in het Belfort gemakkelijk enkele uren ronddwalen. Een bezoekje aan Sluis
mag dus de komende maanden zeker niet ontbreken in uw planning.
Jaarlijks overleg streektaalprofessionals
Voor de streektalendag plannen de streektaalprofessionals altijd een
streektaaloverleg. Nederlandse en Belgische streektaalprofessionals
komen dan samen om bij te praten. In een formele bijeenkomst komt
een thema aan bod; dit jaar waren dat de diverse websites van de
verschillende instituten. De vraag die hierbij gesteld werd, was of er
behoefte is aan een overkoepelende website van de Stichting
Nederlandse Dialecten. We zagen veel interessante websites en
deelprojecten de revue passeren. Daarbij werd duidelijk dat er nog veel
werk te doen is met en in streektaal. We nodigen eenieder dan ook uit
om eens te kijken naar wat de andere provincies te bieden hebben.
In Limburg hebben ze bijvoorbeeld een oefensite gerealiseerd waarop
je de Limburgse spelling kan oefenen en in Drenthe en Groningen kan
je online vragenlijsten invullen.
Zeeuws Erfgoed 13 december 2013/04 STREEKTALEN