Tijdschriften
Heem-
en oudheidkundige biaden
Zeeuws Erfgoed 29 maart 2014 01
Zeeuws Tijdschrift 63/nr. 5/6 (2013) 1-64.
Ditmaal geheel gewijd aan scholenge
meenschap De Rede in Terneuzen; een
scholengemeenschap voor gymnasium,
atheneum, havo, vmbo en Iwoo die
honderd jaar bestaat. De school heeft
niet altijd zo geheten, maar ontstond uit
een gemeentelijke hbs die rijks-hbs werd
(1913-1940). In de oorlogsjaren wisselden
diverse locaties als onderkomen voor de
school. Na de oorlog werd het openbaar
lyceum omgevormd tot het Petrus
Hondius Lyceum (1945-1962). Na die tijd
komt de omvorming naar de Mammoetwet
en de daaropvolgende periode tot 1988.
Tussen 1988 en 2000 veranderde de
rijksscholengemeenschap in de stedelijke
scholengemeenschap De Rede. Na de
fusiegolf volgde integratie en uiteindelijk
een school waar vandaag de dag met
de iPad in de klas wordt gewerkt.
Zeeland 22/4 (2013) 123-162. In dit
nummer bijdragen van uiteenlopende
aard. Johan de Koning schrijft in
'Zeeuwse pracht van een instituut onder
druk' over de Zeeuwse architect Johan
van Nieukerken (1854-1913) die onder
meer het gebouw van het Koninklijk
Instituut voor de Tropen in Amsterdam
ontwierp, maar daarnaast ook Vrederust
in Serooskerke, villa Carmen Silva en het
Badpaviljoen in Domburg. H. Ronnes en
L.M. van der Voort schrijven over een
reisverslag van het achttiende-eeuwse
Amsterdamse gezelschap Semper Idem
in 'Wij zagen hier aan 't strand twee
Zeeuwsche meisjes'. Rob van Hese en
fotograaf Ton Stanowicki brengen een
poëtische ode aan Fernando Pessoa.
Jeanine Dekker, hoofdredacteur van
het derde deel van de Geschiedenis van
Zeeland schrijft hierover een samen
vattende bijdrage in 'Zeeland in het tijds
gewricht 1700-1850: oude luister nieuw
elan'. Verder de gebruikelijke rubrieken
aanwinsten en boekbesprekingen.
Archief. Mededelingen van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen (2012) 175 pag. Hierin
staan drie grote artikelen. Hans Smit
schrijft 'Een Brabander over de kust van
Walcheren; een Verbael van Andries
Vierlingh uit 1577'. Vierlingh is de auteur
van Tractaet van dyckagie en heeft zich
tijdens zijn leven actief met de Walcherse
kust(bewaking) beziggehouden. Katie
Heyning bespreekt het geschenkencircuit
in de late zestiende- en vroege zeventien
de eeuw in de Staten van Zeeland in
'Non est 'puf', sed purum aurum.' Nettie
Schwarz ten slotte bespreekt brieven uit
Suriname van Zeeuwse landverhuizers in
1672 in haar bijdrage 'Weggaan of blijven?'
Jaarboek van de Heemkundige Kring
West-Zeeuws-Vlaanderen; Bijdragen
tot de geschiedenis van West-Zeeuws-
Vlaanderen 41 (2013) 168 pag.: Lo van
Driel, De schoolmeester en de stad.
J.H. van Dale en Sluis in de negentiende
eeuw (Aardenburg: Durenkamp) ill., foto's,
krt., tek., grav.; ISBN 978-94-91528-05-7.
In plaats van een herdruk van zijn proef
schrift verscheen deze ingekorte en voor
een breed lezerspubliek geschreven
biografie over Van Dale. In ruim zestig
korte verhalen wordt het wel en wee van
de stad Sluis in de negentiende eeuw
geschetst, vanaf de aanval van de
Fransen en de Belgische pogingen
Zeeuws-Vlaanderen te annexeren tot de
afdamming van het Zwin. Daardoorheen
loopt het leven van schoolmeester en
archivaris J.H. van Dale.
Schouwen-Duiveiand
Het jaarboek 2013, Kroniek van het land
van de zeemeermin van de Vereniging
Stad en Lande van Schouwen-Duiveland
begint met 'De geschiedenis van een stad
in Zeeland die nooit tot ontwikkeling is
gekomen' door E. de Boo van Uijen.
Die stad blijkt Brijdorpe te zijn. Om het
belang van het vroegere Brijdorpe te
kunnen bewijzen moet nog veel onderzoek
worden gedaan, maar de vroegere
aanwezigheid van een kerk, een burcht
en aanwijzingen voor het bestaan van een
haven betekenen toch wel wat. A.P. van
Vliet schrijft over de ondergang van de
Zierikzeese vissersvloot in de Eerste
Engelse Oorlog en J. Steenhof de Jong
over de ontwikkeling van de N.V. Land- en
exploitatiemaatschappij Nieuw Haamstede
in crisistijd, waaraan Schouwen onder
andere het vliegveld te danken had.
Markante bewoners van het eiland -
Francois P.J. Was, plattelandsheel- en
vroedmeester, en burgemeester jhr. mr.
J. Schuurbegue Boeye - zijn geportret
teerd door H. Doeleman Hzn en A.M. van
Wely. F. Beekman verricht een speurtocht
naar schrijver en inhoud van de sleute
lroman Mijn zoon Gerrit uit 1962 van
Martin Mons en B. Blikman-Ruiterkamp
vertelt hoe een bijna vergeten schrijfster
over het leven van Pieter Mogge dacht,
een zeer bekend lid van het Zierikzeese
patriciaat.
Het kwartaalblad Stad en Lande van
Schouwen-Duiveland (2013, 4) schenkt
aandacht aan de reis van het slavenschip
d' Eenigheit dat 1761 vertrok van de rede
van Rammekens. Dat een reis van
Den Haag naar Renesse in 1945 een heel
avontuur bleek te zijn, zien we in het
artikel van F. Beekman. R. van Langeraad
KAzn. laat weten dat op Schouwen-
Duiveland ondanks de inundaties
verschillende graftrommels bewaard
zijn gebleven. De graftrommels waren in
zwang van ongeveer 1850 tot de Tweede
Wereldoorlog, en schijnen sinds 2009
weer meer gebruikt te worden.
Thoien
Het jaarboek van de Heemkundekring
Stad en Lande van Tholen (2013) heet:
Wagenmaker, Winkeltjes en Watersnood.
K. Fase brengt verslag uit over de
bewoners van de Molendijk en de
Klippelstraat rond 1935, die hij samen
met P. Gunst en J. den Engelsman heeft
kunnen achterhalen. 'Adrianus de Jong,
de laatste wagenmaker van Oud-
Vossemeer' is de grootvader van H. van
Bemmel, en uit diens artikel blijkt dat
hij zich nog veel herinneren kan over zijn
grootvaders werk en zijn gezin.
J.P.B. Zuurdeeg heeft gelukkig een aantal
herinneringen van oud-onderwijzer
L.K. van Dijk voor de lezers in dit jaarboek
gepubliceerd, waardoor we een beeld
krijgen van de woning van kleine midden
standers als de visboer, de kleermaker, de
bakker of de kruidenier. Ook onderwerpen
als verlichting, watervoorziening en
kleding komen aan de orde. Velen onder
ons zullen niets meer weten over zwavel
stokjes of de tondeldoos! L.K. van Dijk
vertelt wat 'Keutjesavond' inhoudt.
K. de Koning belicht slachtoffers van
de watersnood van 1953, die op een van
de eilanden Tholen of Sint-Philipsland zijn
geboren maar elders verdronken.
Waicheren
In Arneklanken van de Historische
Vereniging Arnemuiden (2013, 4) vertelt
P.J. Feij nogmaals over de tijd van koning
Willem I en dan vooral over de gift van de
koning ten behoeve van de armen.
L.C. Schouls schrijft over het beeld dat in
de hal van het Museum staat: de vissers
vrouw uit Arnemuiden. Op het vermelde in
de 'Kroniek van Arnemuiden over de jaren
1906 tot en met 1908' weet J. Adriaanse
aanvullende bijzonderheden te geven.
P.A. Baaijens besluit zijn geschiedenis van
de telefonie en de posterijen. In dit deel
noemt hij ook de mensen die telegrafist
of postbesteller waren in Arnemuiden en
Kleverskerke. Het laatste artikel gaat over
een bezoek van de 'minister' - ingenieur
C. Staf - aan Kleverskerke in 1936. Het
volgende nummer van Arneklanken zal in
een nieuw jasje verschijnen, gedrukt in
kleur, meer pagina's en beter papier.
We verheugen ons daar zeer op.
Den Spiegel, kwartaalblad van de
Vereniging Vrienden van het muZEEum en
het Gemeentearchief Vlissingen (2014,1),
begint met het negende artikel van de
reeks 'Zichtbaar verleden': 'Doods en
neringloos'. In de Walcherse Arkadia uit
1717 wijdt Mattheus Gargon honderd
pagina's aan de beschrijving van een
wandeling door Vlissingen. Auteur
P. van Druenen maakt met de lezers
de wandeling nog eens in onze tijd.
A. Verdonk-Rodenhuis laat ons
uitgebreider kennismaken met de nieuwe
directeur van het muZEEum, mevrouw
drs. Annelies Visser. In 'Een Zeeuwse
dreadnought 1912-1914?' vertelt R. van
Maanen over een bepaald marineschip.
Aan de hand van het archief van de
Koninklijke Maatschappij De Schelde laat
hij zien hoe de ontwikkelingen rond de
bouw van dat schip plaatsvonden.
Na de Tweede Wereldoorlog was er ook
bij De Schelde personeelsgebrek. J. Braat
schrijft dat de komst van vakbekwame
Poolse arbeiders een succes was, zowel
voor De Schelde als voor de Vlissingse
bevolking.
