Een proefsleuvenonderzoek bij Domburg bracht een imposante middeleeuwse structuur aan het licht.
Het zijn vrijwel zeker de resten van een vliedberg met centraal een bakstenen toren. Dit soort resten
zijn in Nederland nog maar zelden gevonden en onderzocht.
Het aangetroffen massieve fundament (foto WAD).
Op de oude kaarten is niets van deze structuur te zien,
ook niet op de hoogtekaarten. Dat de locatie net ten
westen van Domburg in de middeleeuwen tot een
nederzettingsterrein behoorde konden we wel vermoeden.
Op het naastgelegen terrein van Zorgcentrum Simnia heeft
de SCEZ namelijk in 2001 tijdens een noodopgraving resten
van een middeleeuwse nederzetting opgegraven. Ook het
vooronderzoek met boringen door Artefact! op het terrein
zelf maakte duidelijk dat hier waardevolle archeologie uit
de middeleeuwen was te verwachten, mogelijk ook met
steenbouw. Enkele boringen stuitten immers op baksteen.
Verder onderzoek was nodig. Maar waar moesten we de
proefsleuven plannen? Het beeld was diffuus. Tot we de
kaart met de resultaten van het explosievenonderzoek
met behulp van magnetometing zagen. Hierop was rond
een boring die op puin was gestuit een vrijwel perfecte
cirkel te zien; een cirkel van ondergrondse objecten die
een uitslag gaven op de magnetometer.
Nu weten we dat klei, als het gebakken wordt, ook licht
magnetisch wordt. En ook herinnerden we ons de
opgraving van een vliedberg in Goes. In de gracht rondom
deze berg lag allemaal baksteenpuin dat van de berg naar
beneden leek te zijn gerold. Eenzelfde beeld kregen we dus
ook voor de bevindingen in Domburg voor ogen. Zouden
hier inderdaad de resten van een vliedberg met centraal
nog resten van een stenen structuur liggen? Het was nu
wel duidelijk waar we een proefsleuf moesten plannen:
dwars over de cirkel en de boring, gestuit op puin.
Massief fundament
De resultaten van het onderzoek in de proefsleuf door
Artefact! bleken precies als verwacht: het spoor van
een opgevulde gracht, met centraal op het eiland binnen
de gracht ook een massief gemetseld fundament.
Dit fundament bestaat uit hele vroege Zeeuwse moppen
met het formaat van 30 x 14 x 7,5 centimeter. Er zijn nog
vijf lagen bewaard met een gezamenlijke hoogte van circa
40 centimeter. Een deel van het fundament is in het
verleden gesloopt, maar het opgevulde uitbraakspoor is
nog duidelijk herkenbaar. In twee smalle proefsleufjes haaks
op de proefsleuf konden we de begrenzingen van de gracht
en van het fundament compleet maken. Het fundament lijkt
Zeeuws Erfgoed 1 4 maart 2015 01
