Uutgesproken Zeeuws
't Schooltje
IN 7 ZEEUWS!
Stichting De Zeeuwse Taele organiseert in samenwerking met de SCEZ voor
de tweede keer de verhalenwedstrijd 'Uutgesproken Zeeuws'. Begin september
worden op drie locaties verspreid over Zeeland (Zeeuws-Vlaanderen,
Schouwen-Duiveland en Zuid-Beveland) verhalen verteld op drie vertelavonden
(4,11 en 18 september).
Wie op een van die avonden een verhaal in het Zeeuws wil
komen vertellen, moet zich vooraf aanmelden via e-mail
intzeeuws@scez.nl. U kunt zelf kiezen op welke avond en
op welke locatie u uw verhaal vertelt. Het verhaal mag
niet langer zijn dan tien minuten. Per avond komen acht
of negen vertellers aan bod. Als u graag verhalen schrijft,
maar ze liever niet zelf vertelt, kunt u zelf een verteller
zoeken om uw verhaal te vertellen op de vertelavond.
Er zijn dus twee categorieën: u schrijft een verhaal en
komt het zelf vertellen, of u schrijft een verhaal en zoekt
een verteller die uw verhaal vertelt. Het verhaal dient
niet vooraf ingestuurd te worden.
De vertelavonden in september zijn tegelijk de voorrondes
voor de finaleavond die op 9 oktober 2015 plaatsvindt.
Als u zeker wil zijn van een plaats, geef uw naam en
de titel van uw verhaal dan zo snel mogelijk door: e-mail
intzeeuws@scez.nl of telefoon 06-23391972. Uit de drie
voorrondes worden tien vertellers geselecteerd die op
de finaleavond hun verhaal nog eens komen vertellen.
Meer informatie over de wedstrijd en de precieze locaties
is te vinden op www.scez.nl/streektalen.
Laot ze d'r toch asjeblieft vanaf bluuven, van die wa
kleinere durpsschooltjes. Die zouen wegmoeten omdat de
kwaoliteit van t'onderwies nie zou deugen. Groöte flauwekul
naotuurluk. Die moeten alleen mao weg vanwege de
cinten, vanwege de maotschappelukke, sociaole en
culturele kaolslag die ad ons onder 't mom van crisis en
noödzaokelike bezuunigiengen deu de strot gedouwd wort.
Een schooltje is toch voor iedere gemeenschap, oe klein
ook, vee meer as een leerfabriek woa je klaogestoömd
wordt om allerlei toetsen en testen te deustaon, mee as
treurig oögtepunt die vreselike Citotoetsen. As of die paor
juffrouws en meesters op zö'n klein durpsschooltje zelf nie
zouen weten welke van udder leerliengen, die ze minstens
twee jaor in udder klasse g'had èn waorschienluk het best
zullen gedijen in een meer beroepsgerichte vurm van
vervolgonderwies of beter een wa meer theoretsiche kant
kunnen uutgaon.
En dan moe je 't vedder ook nog maor afwachten.
A kwaoliteit van onderwies enkel in Citoscores wordt
uutgedrukt kommen kleine durpsschooltjes misschien wa
tekort, maor a je kiekt nao de maniere waarop in
t'algemeen de juffen en meesters van de wa kleinere
scholen de belangen van de aon udder zurg toevertrouwde
leerliengen behartigen, die kinders kennen en de gezinnen
waoruut ze vandaon kommen, dan oeven ze zeker nie
onder te doene voö die leerfabrieken in de grote stad.
Een durp zonder schoöle is te beklaogen, wan zö'n
schooltje vervult een belangrieke sociaole en culturele
functie in de gemeenschap. Bie allerlei gebeurtenissen,
feesten, herdenkiengen, sportevenementen, uutvoeriengen
zie je de schoolgemeenschap een prominente rolle
vervullen. Onze schoöle, iets om groöts op te zTn.
En naotuurluk kan ook op het gebied van 't onderwies véé
gewonnen worren op terreinen as doelmatigheid en kosten-
bespaorieng. Vooral ook op 't gebied van accomodaoties en
faciliteiten. Daor oef je 't stelsel van de geliekstellieng van
openbaor en biezonder onderwies nie eens drastisch voö te
veranderen. Naotuurluk staot of valt alles mee de wil tot
saomenwerken. De voor het onderwies verantwoordelukke
bestuurders en de leerkrachten zullen ier en daor een
douwtje noödig om over principiële drempels te steppen.
A één van de schooltjes of allebei de schooltjes op een
durp moeten verdwTnen omda ze afzonderlik nie aon
een bepaolde (al dan nie onzinnige) getalsnorm kunnen
voldoen, dan zou je toch wè zot zTn a je nie serieus
probeerden om saomen vedder te gaon. Het moet toch in
het kaoder van de leefbaorheid in de zoögenaomde kleine
kernen mogeluk zTn om tot één schoolgemeenschap te
kommen mee behoud van ieders identiteit. Welwillende en
creatieve geesten kunnen dao toch een werkbaore vurm
aon geven. Het durp en iedereen die d'r weunt za d'r wel
bie vaoren. Misschien voelen jonge gezinnen udder eigen
wèl aongetrokken deu dergelike initiatieven en willen ze
graog in zö'n durp weunen, mee een toenaome van het
leerliengenaontal as gevolg.
Een bitje naoïef, zeg je. Misschiens, mao liever naoïef dan
passief, wan amme niks doen dan gaot het er in vee
Zeeuwse durpen mee al die leegstaonde verpauperende
schoollgebouwtjes treurig uutzien binnenkort.
Jan Lauret
Dit verhaal van Jan Lauret verscheen in de bundel Radiopraot,
die op 17 april werd gepresenteerd. De bundel is te koop bij
de Zeeuwse Dialect Vereniging: rwillemsen@zeelandnet.nl.
Zeeuws Erfgoed 1 6 juni 2015 02