De H. Maria ten Hemelopneming van Philippine (Siebers en Van Dael, 1953), een bakstenen koepelkerk in traditionalistische stijl volgens de principes van
de Bossche School, met Byzantijnse en klassieke elementen.
Bijzondere kunsttoepassingen
Een karakteristiek van veel wederopbouwkerken zijn de
bijzondere kunsttoepassingen. Hoewel deze in Zeeland
tamelijk sober van aard zijn in vergelijking met veel weder
opbouwkerken elders in het land, zijn er toch diverse mooie
voorbeelden te geven, waaronder glas-in-beton, mozaïeken,
tekstborden en wandschilderingen. De combinatie van de
verschillende achtergronden waar en waarom deze kerken
gebouwd zijn, in combinatie met zorgvuldige, bijzondere en
soms vernieuwende architectuur, maakt dat de kerken uit
dit tijdsgewricht de moeite waard zijn om gezien te worden
en te behouden. Het Rijk heeft in 2009 de rooms-katholieke
kerk van Philippine aangewezen als rijksmonument in
het kader van de honderd belangrijkste gebouwen uit
(het eerste deel) van de wederopbouwperiode. Vanuit
deze signaalfunctie heeft een enkele gemeente (Terneuzen)
kerken uit dit bouwvolume al aangewezen tot gemeentelijk
monument.
Impuls voor gemeenten
De oplevering van het waardestellend rapport betekent ook
dat het laatste onderdeel van het project 'Kerk, Krimp en
Kans. Impuls voor West-Zeeuws-Vlaanderen' nu voltooid is.
In dit pilotproject bracht de SCEZ samen met de project
partners Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Provincie
Zeeland en gemeente Sluis de kansen van het religieus
erfgoed in beeld voor de leefbaarheid van de gemeente
Sluis. Het brede provinciale onderzoek naar het bouw
volume was noodzakelijk om de vele kerken in de gemeente
beter in een context te kunnen plaatsen. De gemeente Sluis
werkt inmiddels aan een kerkenvisie voor al het religieuze
erfgoed binnen de gemeente. De hoop bestaat dat mede
door het rapport de publieke belangstelling voor
wederopbouwkerken verder toeneemt en ook andere
gemeenten in Zeeland een kerkenvisie ontwikkelen en
wederopbouwkerken gaan aanwijzen als gemeentelijk
monument.
David Koren
Abstract glas-in-beton-kunstwerk in de (gereformeerde) Eben Haëzerkerk
van Arnemuiden (Steen en Tuinhof, 1967).
Zeeuws Erfgoed 2 1 september 2016 03
