Bijzonder funerair erfgoed in Burgh
Het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente Burgh telt vier verschillende grafmonumenten.
Twee daarvan werden vervaardigd door de beeldhouwer Johannes Blommendael. Dit kwetsbare
funeraire erfgoed in Zeeland verdient om verschillende redenen een nadere bespreking.
Wandgraf (1697) door Johannes Blommendael (foto Dennis de Kool).
Johannes Blommendael
Johannes Blommendael wordt gezien als de meest
begaafde leerling van de beeldhouwer Rombout Verhulst
(1624-1698). De herkomst en het geboortejaar van
Johannes Blommendael zijn niet bekend. Op 18 oktober
1671 trouwde hij met Willemijntje Oerlemans in Den Haag.
Op 9 maart 1675 werd Blommendael ingeschreven bij de
Haagse Confrérie Pictura, waar hij in 1695 assistent-regent
en in 1699 hoofdman werd. De naam van Blommendael
komt ook voor in de boekhouding van de Haagse
Tekenacademie. Op basis daarvan kan worden
geconcludeerd dat Blommendael aldaar tekenlessen volgde.
In de literatuur worden verschillende leerlingen van
Blommendael genoemd die verder onbekend zijn gebleven.
Tijdens zijn leven ontving Blommendael belangrijke
opdrachten, die hij met hulp van zijn meesterknecht Lucas
Janssens uitvoerde. Nadat stadhouder-koning Willem III,
een belangrijke opdrachtgever, in 1702 onverwacht
overleed, verhuisde Blommendael van Den Haag naar
Amsterdam. Zijn verblijf in Amsterdam heeft niet lang
geduurd; op 13 april 1707 werd hij in Leiden begraven.
Zijn zoon Frans trad in zijn voetsporen en werd eveneens
beeldhouwer.
Veelzijdig oeuvre
Blommendael was een veelzijdige beeldhouwer. Allereerst
heeft hij zich geprofileerd als portretbeeldhouwer.
Het Mauritshuis bezit twee marmeren borstbeelden van
Willem III die Blommendael in 1676 en 1699 vervaardigde.
Daarnaast heeft Blommendael zich toegelegd op interieur-
en geveldecoraties. De beeldhouwer is bijvoorbeeld
verantwoordelijk voor de uit hout gesneden figuren in de
Trêveszaal (1696-'97) in Den Haag. Een ander voorbeeld is
de geveldecoratie (1692) van het Arsenaal in Delft. In 1693
leverde Blommendael een hardstenen wapen dat in een nis
boven de ingang van de kerk van Dinteloord werd geplaatst.
Verder heeft Blommendael tuinornamenten vervaardigd.
Een voorbeeld is een tuinvaas (circa 1695) op Paleis
Het Loo die aan hem wordt toegeschreven. Deze vaas is
gebaseerd op een ontwerp van Daniël Marot (1661-1752),
die destijds een invloedrijk ontwerper in de Noordelijke
Nederlanden was. Marot ontwierp onder meer interieur
stukken, tuinen en grafmonumenten. Veel van deze
ontwerpen werden als prent uitgebracht. De toeschrijving
is gebaseerd op een betaling aan Van Blommendael op
15 september 1698 wegens het maken van twee marmeren
vazen. Verder is in de literatuur vermeld dat Blommendael
ook werkzaamheden heeft verricht ten behoeve van de
Haagse triomfboog (1691), waarvoor Romeyn de Hooghe
ontwerpen leverde. Ten slotte heeft Blommendael
verschillende grafmonumenten vervaardigd. In deze
bijdrage worden de twee grafmonumenten in de kerk
van Burgh belicht.
Portretbuste
De epitafen werden opgericht ter ere van de oprichters van
de kerk, namelijk Pieter de Huybert (1622-1697), die onder
andere schepen, raad en thesaurier van Middelburg en
Zeeuws Erfgoed 7 december 2017 04
