Brasser een beschrijving van Vlissingen
met historische wetenswaardigheden.
Joep Bremmers transcribeerde de tekst
in een publicatie, gemeentearchivaris
Ad Tramper verzorgde de inleiding,
Jeroen-Martijn van Haart schreef een
genealogische toelichting op het geslacht
Jaspersen Brasser en Jan Bliek verzorgde
het glossarium voor de achttiende-eeuwse
gebruikte woorden van de schrijver.
De schrijver gaat niet alleen in op alle
bolwerken, kerken, markten, pleinen,
poorten en andere bouwwerken in
Vlissingen maar belicht ook allerlei
stedelijke ontwikkelingen en gebruiken,
zoals de zorg in gasthuizen, ambachten,
visserij, overzeese en militaire activiteiten
van inwoners en daden van diverse
bekende Vlissenaars. Met lijst van bronnen
en gebruikte literatuur, zakenregister in
origineel handschrift en een register op
onderwerp.
Els Kerremans (tekst), Jacqueline van
Paaschen, Karen Gamester, Cathy
Brickwood (vertaling), Annelies Hess
Bosch (eindredactie), De ramp The
Flood. De watersnoodramp van 1953 in
documentaire fotografie The flood of
1953 documented in photographs
('s-Gravenhage: Uitgeverij Komma, 2018)
224 pag.; ill., foto's; ISBN 978-94-9152571-1.
In 1953 werden meer dan 600.000
exemplaren van het boek De ramp
verkocht, waarvan de baten ten goede
kwamen van de slachtoffers. In deze
tweetalige uitgave worden initiatief
nemers, uitvoerenden en andere
medewerkers van de publicatie, die werd
uitgegeven door de gezamenlijke uitgevers
van de Uitgevers- en Boekverkopersbond,
voor het voetlicht gebracht. Er wordt
uitvoerig ingegaan op de 'reconstructie'
van het boek De ramp en alle betrokken
fotografen die hieraan meewerkten.
Als afsluiting een bijdrage over de Ramp
zoals deze in de (inter)nationale
geïllustreerde tijdschriften werd
weergegeven. Met voorwoord, noten,
biografieën van de fotografen,
medewerkers en illustratieverantwoording.
Kees de Koning en Piet Quist (redac), 15
jaar Heemkundekring Stad en Lande van
Tholen (Tholen: Heemkundekring Stad en
Lande van Tholen, 2017) 56 pag.; ill.,
foto's, tab., tek., plattegr.; ISBN 978-90
821398-4-6. Het Jubileumboek begint met
'de Hooge Hoeve op de Kempenshofstede',
een hoger gelegen oud gedeelte van het
eiland; een bijdrage van A.J. Smits.
Wally Blaas doet in 'Daar ben ik geboren'
een onderzoek naar de panden aan
de Visstraat 5 en 7 op Tholen.
Kees de Koning en Piet Quist schreven
over de fotokaarten in cyanotypie van
PJ. Poulusse, een Thoolse fotograaf en
winkelier uit de negentiende eeuw. Tot slot
geeft Kees de Koning een kort overzicht
van vijftien jaar Heemkundekring Stad
en Lande. Tussen de artikelen zijn
(streek)gedichten van Arie Viet
opgenomen. Met bijlagen van de
bestuursleden, lezingen, excursies
en de inhoud van de jaarboeken van
de afgelopen vijftien jaar.
Jan Lockefeer, De Haven van Hulst, vanaf
de Middeleeuwen tot in de Franse Tijd
(Hulst: J.L. Lockefeer, 2018) 102 pag.; ill.,
foto's, tek., krt., tab., graf. Eeuwenlang had
Hulst een bevaarbare verbinding met de
Westerschelde en was het een havenstad.
De Tachtigjarige Oorlog maakte een einde
aan zowel de welvaart van de stad als de
liliwfilf .Mtflltck'fii
tot in ik F'ritnïc Tiïi
V In' I LlYi.i-r
havengeul. De haven stierf rond 1800
een langzame dood. Historicus Lockefeer
beschrijft de opkomst en ondergang van
de haven van Hulst in vier hoofdstukken:
de Middeleeuwen tot de Tachtigjarige
Oorlog (waarin aandacht voor het
economische belang, havenwerken, bouw
werken en spuien en sluizen), Hulst tijdens
die oorlog en de vergeefse pogingen tot
herstel van de haven, de stad en haven
in de tijd van de Republiek (met aandacht
voor de Gentse Vaart, licent-, veil- en
passagegelden) en de haven in de Frans
Tijd met de uiteindelijke neergang ervan.
Met kort besluit en bronverantwoording.
Bep Mandemaker, Nynke Feenstra, Betje.
De zevende van de kruidenier (Rotterdam:
Brave New Books, 2017) 175 pag.; ill.,
foto's; ISBN 978-94-0216380-3.
Herinneringen van een dochter van een
gereformeerde kruidenier in Koudekerke
aan het Walcheren voor, tijdens en na de
Tweede Wereldoorlog, aangevuld en
bewerkt door Nynke Veenstra. De ouders
van Betje nemen in 1925 een kruideniers
zaak over in Koudekerke. Zij beschrijft
het dorpsleven en het reilen en zeilen van
het gezin. Nog voor haar jeugd voorbij is
komen daar flinke barsten in door de
Tweede Wereldoorlog en de rampspoed
die volgt. Zo worden Betjes vader en broer
door de NSB opgepakt en komt het dorp
eerst in de vuurlinie te liggen en daarna
onder water te staan. Na enige tijd net als
velen met de wateroverlast gekampt te
hebben, verhuist het gezin met winkel na
de bevrijding naar Vlissingen.
Henk Nagelhout, Koninklijke Maatschappij
'De Schelde' De 400+ schepen die wij
bouwden (Rijswijk (ZH): guns@home, 2017)
431 p.; ill., foto's; ISBN 978-94-9236826-3.
De boektitel is een verwijzing naar het
boek De schepen die wij bouwden, dat
door de Scheldewerf werd uitgegeven bij
het 75-jarig bestaan in 1950. Inmiddels is
het bedrijf bijna tweemaal zo oud en zijn
er meer dan vierhonderd schepen
gebouwd op de werf die nu Damen
Schelde Naval Shipbuilding heet.
De auteur laat in dit boek deze schepen
de revue passeren en presenteert daarbij
afbeeldingen (foto's, bouwtekeningen of
schetsen) en een overzicht van scheeps-
gegevens. De auteur was zelf enige jaren
beheerder van het fotoarchief van de
KMS. Met achterin een index van scheeps
namen met bouwnummers op alfabetische
volgorde.
Dirk Leendert Roth, Broze burchten.
Middelburg en de holocaust (Leeuwarden:
Elikser Uitgeverij, 2018) 294 pag.; tab.;
ISBN 978-94-6365040-3. Onderzoek naar
de vervolging van de Middelburgse joden
tijdens de Tweede Wereldoorlog, gezien
tegen de bredere (inter)nationale context.
Roth stelt dat de bestaande historiografie
over het onderwerp talrijke hiaten en
onnauwkeurigheden kent en met name
de rol van de plaatselijke en regionale
autoriteiten. Hierbij komen ook de
lotgevallen van gemengd gehuwde joden
en hun gezinsleden aan bod. In acht
hoofdstukken, waarvan drie een
niet-Middelburgse invalshoek hebben,
worden behandeld: oorlogsdreiging,
Middelburg in de greep van de oorlog,
tussen confrontatie en collaboratie,
van moord tot genocide, het jodenvangnet
en de eerste Middelburgse jodenlijsten,
evacuatie naar Amsterdam, vertrek uit
Middelburg en Amsterdam, Barneveld en
daarna. Het naschrift gaat in op
vermeende onjuistheden in de biografie
van burgemeester Van Walré de Bordes
door auteur Jan Zwemer. Met lijsten van
bronnen, gebruikte literatuur, afkortingen
en een overzicht van 147 gedeporteerde
Middelburgse joden.
M. Sinke, Boerderijen met hun bewoners
in Oost Zuid-Beveland - deel 2
(Krabbendijke: Drukkerij Van Velzen BV,
2018) 262 pag.; ill., foto's, tek.; ISBN 978
90-70697-52-5. In dit van veel foto's
voorziene tweede deel komen boerderijen
in Reimerswaal voor het voetlicht. Van in
totaal 31 boerderijen uit Rilland,
Krabbendijke, Waarde, Oostdijk,
Kruiningen, Hansweert en Yerseke wordt
de bewoningsgeschiedenis beschreven.
Aan bod komen onder meer de
Dameshoeve, Hofstede Reigersberg,
Hof Maire, de Stelhoeve, Hof Zoute en
Puthoek. Over met name de periode
twintigste eeuw tot heden wordt de lezer
via crisis, oorlog en Watersnoodramp naar
het huidige ploegen met gps-techniek
geleid. Met voorwoord van burgemeester
J.S. van Egmond en literatuurlijst.
Kees Slager, Matty Verkamman
(co-auteur), Tholen (Rotterdam: Kick
Uitgevers, 2017) 688 pag.; ill., foto's, krt.,
portr.; ISBN 978-94-9155525-1. Lijvig
journalistiek boekwerk over de
ontwikkeling van het eiland Tholen door
de eeuwen heen. In zeven hoofdstukken
wordt chronologisch de geschiedenis van
het eiland doorlopen: prehistorie,
middeleeuwen, de Opstand, achteruitgang
en armoede (zeventiende en achttiende
eeuw), van crisis naar crisis (negentiende
en begin twintigste eeuw),de Tweede
Wereldoorlog en de grote veranderingen
(over het naoorlogse Tholen). Daarna
volgen elf thematische hoofdstukken over
onder meer de erfvijand het water, leven
van het land, leven van het water, verkeer
en vervoer, de dorpen, het sociale verhaal,
cultuur en religie, Tholen en de
Tholenaren, folklore, sport recreatie.
De teksten in de omvangrijke publicatie
zijn rijkelijk voorzien van foto's.
Met voorwoord, epiloog, dankwoord aan
alle medewerkers, beknopte lijst van
geraadpleegd werk, colofon met illustratie
verantwoording en lijst met intekenaren.
W.M. Sturm, Gods hand over de burg.
De burg gedragen. Facetten uit de
geschiedenis van de Gereformeerde
Gemeente te Middelburg. Deel 2 1918-1951
(Middelburg: Kerkenraad Gereformeerde
Zeeuws Erfgoed 28 juni 2018 02
