Jan en de Tien
van Renesse
<^r-
Brouwershaven was een van die tien.
Jan had samen met zijn vader Hendrik
een schildersbedrijf in Brouwershaven,
maar ontwikkeLde zich ook tot kunst-
schiLder. De tentoonsteLLing 'Het Laatste
oorLogsjaar' in het Brouws Museum
verteLt het verhaaL van Jan Verhoeff
en de Tien van Renesse.
Jannyen
de inundatie
Op 12 februari 1944
kwam het beveL
om Schouwen-
DuiveLand te
inunderen. De bezetter wiLde op die
manier voorkomen dat de geaLLieerden
hier zouden Landen. De bevoLking moest
het eiLand voor 5 maart verLaten.
Het merendeeL Liet huis en haard achter
om te voet of met paard en wagen door
de winterkou een vei Lig onderkomen te
zoeken. Zo ook Janny GeLuk. Zij woonde
met haar famiLie op een boerderij in
CapeLLe, tussen Nieuwerkerk en
Zierikzee. Janny zou haLf februari 1944 in
het huweLijk treden met KLaas van
Hoeve. De inundatie en evacuatie van
de bevoLking zette een streep door
de huweLijkspLannen. Janny besLoot
samen met broer Vreek naar de
NoordoostpoLder te gaan, waar haar
KLaas werkzaam was. Na een tocht
met paard en wagen en negen dagen
voL ontberingen, bereikten ze hun
bestemming. Daar trouwden Janny
en KLaas aLsnog; het eerste huweLijk in
de NoordoostpoLder.
In tentoonsteLLing 'Het Laatste oorLogs
jaar' in Streek- en landbouwmuseum
Goemanszorg staan de inundatie en
evacuatie en het verhaaL van Janny
centraaL.
Jork en de
Zuidvliet
Schouwen-
DuiveLand was in
het Laatste oorLogs
jaar voor de
bevoorrading afhankeLijk van toevoer
over de vaarwegen. Voor de
begeLeiding van transporten over
de getijdewateren hadden de Duitsers
een aantaL schepen in besLag genomen,
zoaLs sLeepboten en vissersschepen.
Een van de inbesLaggenomen
vaartuigen was de veerboot 'ZuidvLiet',
gebouwd in 1914 door de ProvinciaLe
Stoomboot Diensten. De 'ZuidvLiet' werd
gedurende de Tweede WereLdoorLog
door de Duitsers ingezet aLs transport-
door van boord te springen. Daarna is
echter nooit meer iets van Jork
vernomen.
In de presentatie van Museumhaven
Zeeland over 'Het Laatste oorLogsjaar'
komt het verhaaL van Jork en de
'ZuidvLiet' terug.
schip. In december 1944 werd het schip
ook ingezet voor het transport van
de Tien van Renesse. Aan boord was
een eLfde sLachtoffer aanwezig, de
gedeserteerde Armeense soLdaat Jork
Mikinjan. Hij wist te ontsnappen aan het
Lot dat de andere tien te wachten stond,
Een diep ingrijpende
gebeurtenis in het
Laatste oorLogsjaar
opSchouwen-
DuiveLand was de moord op tien
verzetsstrijders. Bij een mislukte
ontsnappingspoging naar Noord-
BeveLand werd een groep verzets
mensen gevangengenomen, gemarteld
en berecht. De Tien van Renesse werden
opgehangen op 10 december 1944 te
Renesse, door de Duitse Wehrmacht.
Verzetsman Jan Andreas Verhoeff uit
22
ZEEUWS ERFGOED
nr. 3 2019
